ຝ້າຍ

ລັກ­ສະ­ນະ​ທົ່ວ​ໄປ ແລະ ຄວາມ​ສຳ­ຄັນ.

ຝ້າຍ​ຈັດ​ເຂົ້າ​ໃນ​ຈຳ­ພວກ​ພືດ​ອຸດ­ສາ­ຫະ­ກຳ ເຊິ່ງ​ມີ​ຄຸນ​ປະ­ໂຫຍດຫລາຍ​ສິ່ງ​ຫລາຍ​ຢ່າງ​ໃນ​ການ​ນຳໃຊ້​ຢູ່​ສັງ­ຄົມ​ເຊັ່ນ: ແຜ່ນ­ແພ, ໂສ້ງ, ເສື້ອ, ຜ້າ­ຫົ່ມ, ມຸ້ງ​ຫມອນ, ເຄື່ອງຮັບ​ໃຊ້​ໃນ​ຫ້ອງ​ຮັບ­ແຂກ ແລະ ເຄື່ອງ­ຮັບ​ໃຊ້​ໃນ​ຫ້ອງ​ເຄ​ມີ ນອກຈາກ​ນັ້ນ ຝ້າຍ​ຍັງ​ນຳ​ໃຊ້​ເຂົ້າ​ໃນວຽກ​ງານ​ການ​ແພດ​ອີກ​ດ້ວຍ, ນວນ​ຂອງ​ແກ່ນ​ຝ້າຍ​ໄດ້​ບັນ­ຈຸທາດ​ໄຂ­ມັນ 20Œ-27% ເຊິ່ງ​ສາມາດ​ກັ່ນ​ກອງ​ມາ​ປະ­ກອບ​ເປັນ​ສະບູ​ໄດ້.

ພູມ​ພາກ​ທີ່​ເຫມາະ​ສົມ​ແກ່​ການ​ປູກ​ຝ້າຍ​ຢູ່​ໃນ​ປະ­ເທດ​ເຮົາແມ່ນ​ສາ­ມາດ​ປູກ​ໄດ້​ຫມົດ​ທຸກ​ພາກ ແຕ່​ບາງ­ເທື່ອ​ຝ້າຍ​ອາດ​ປູກ​ໄດ້​ໃນ ທຸກ​ແຫ່ງ​ແຕ່​ຄວນ​ຄຳ­ນຶງ​ເຖິງ​ຝົນເປັນ​ຈຸດ​ຫນັກ​ຄື: ເມື່ອ​ຫາກ​ຝ້າຍເລີ່ມ​ແກ່​ແລ້ວ​ຄວນ​ຈະ​ຫມົດ​ຝົນ ເພື່ອ​ຄວາມ​ສະ­ດວກ​ໃນ​ການ​ເກັບກ່ຽວ​ຝ້າຍ.

1. ດິນ​ຟ້າ​ອາ­ກາດ ແລະ ລະ ດູ​ການ.

ກ. ດິນ​ປູກ​ທີ່​ເຫມາະ​ສົມ.

ດິນ​ທີ່​ເຫມາະ​ສົມ​ທີ່​ສຸດ​ສຳ­ລັບການ​ປູກ​ຝ້າຍ​ຄື: ດິນ​ຜົງ, ດິນ​ທີ່​ມີພືດ​ວັດ­ຖຸ​ປົນ​ຢູ່​ຢ່າງ​ຫລວງ­ຫລາຍ ດິນ​ຊະ­ນິດ​ນີ້ ຖ້າ​ຝົນ­ຕົກ​ຫນັກ​ເວ­ລາເຮົາ​ສັບ​ຫມາກ​ຈົກ​ລົງ​ດິນ​ຄ່ອຍໆກໍ່​ຈະ​ເຂົ້າ​ເລິກ, ດິນ​ກໍ່​ຈະ​ບໍ່​ຕິດຫມາກ​ຈົກ, ບໍ່​ຫນຽວ, ບໍ່​ມີ​ນ້ຳ​ຂັງ, ດິນ​ຜົງ ແລະ ຍົງ​ດີ.

ດິນ​ປະ­ເພດ​ຮອງ​ລົງ​ມາ​ແມ່ນດິນ​ຜົງ​ປົນ​ຊາຍ​ແດ່​ເລັກ​ນ້ອຍ ລວມ​ຄວາມ​ວ່າຝ້າຍ​ສາ­ມາດ​ປູກໄດ້​ໃນ​ດິນ​ເກືອບ​ທຸກ​ຊະ­ນິດ​ພຽງແຕ່​ວ່າ​ຕ້ອງ​ໃຫ້​ມີ​ການ​ບຳ­ລຸງ​ຮັກສາ​ເອົາ­ໃຈ­ໃສ່​ເປັນ​ພິ­ເສດ​ໃນ​ການກະ­ກຽມ​ດິນ​ລະ­ອຽດ​ກໍ່​ພໍ­ແລ້ວ ຝ້າຍ​ສາ­ມາດ​ປູກ​ໄດ້​ດີ​ໃນ​ດິນ​ທີ່​ມີຄ່າ pH 5,2-8 ແຕ່​ຂະ­ຫຍາຍ­ຕົວໄດ້​ດີ​ທີ່​ສຸດ​ໃນ​ດິນ​ທີ່​ມີ pH 7-8 ດິນ​ທີ່​ເຫມາະ​ສົມ​ທີ່​ສຸດ​ແມ່ນ​ດິນແດງ​ພູ​ພຽງ​ບໍ​ລະ​ເວນ ແລະ ດິນແຄມ​ນ້ຳ.

ຂ. ລະ­ດູ​ທີ່​ເຫມາະ​ສົມ.

ແມ່ນ​ລະ­ດູ­ຝົນ​ຕ້ອງ​ເລືອກເດືອນ​ປູກ​ໃຫ້​ຖືກ­ຕ້ອງ ຖ້າ­ວ່າ​ເຮົາປູກ​ແຕ່​ຫົວ­ປີ​ຫລາຍ​ຕົ້ນ​ຝ້າຍ​ຈະ​ມີໃບ​ຫລາຍ, ຫມາກ​ຝ້າຍ​ຈະ​ບໍ່​ເປັນ ດົກ, ພະ­ຍາດ ແລະ ແມງ­ໄມ້​ລົບ ກວນ​ຢ່າງ​ຫລວງ­ຫລາຍ ແຕ່​ຖ້າ ເຮົາ​ປູກ​ຫລ້າ​ຊ້າ​ຄວາມ​ຊຸ່ມ​ຊື່ນ​ບໍ່ ພຽງ­ພໍ​ຜົນ​ຜະ­ລິດ​ຈະ​ຕົກ­ຕ່ຳ ດັ່ງນັ້ນ ທາງ​ທີ່​ດີ​ຄວນ​ເລີ່ມ​ລົງ­ມື​ປູກ ຝ້າຍ​ລະ­ຫວ່າງ​ຕົ້ນ​ເດືອນ ຫລື ກາງເດືອນ​ກໍ­ລະ­ກົດ ແລະ ບໍ່​ໃຫ້​ຫລ້າຊ້າ​ເກີນ​ກາງ​ເດືອນ​ສິງ­ຫາ ເພາະ ວ່າ​ຝ້າຍ​ຕ້ອງ­ການ​ນ້ຳ​ຝົນ​ຢ່າງ  ພຽງ­ພໍ​ໃນ​ເວ­ລາ​ຕົ້ນ​ຝ້າຍ​ເລີ່ມ​ຕົ້ນ ເປັນ​ດອກ​ໄປ​ຫາ​ການ​ເລີ່ມ​ແກ່ ຖ້າ​ເວ­ລາ​ເກີດ​ດອກ​ຫາກ​ແຫ້ງແລ້ງ​ຈະ​ເຮັດ​ໃຫ້​ດອກ​ຝ້າຍ​ນັ້ນຫລົ່ນ​ລົງ​ຢ່າງ​ຫລວງ­ຫລາຍ ແລະ ບໍ່​ຕ້ອງ­ການ​ຝົນ​ໃນ​ເວ­ລາ​ຫມາກຝ້າຍ​ເລີ່ມ​ແກ່​ໄປ​ຫາ​ເກັບ​ກ່ຽວ.

ຕາມ​ຄວາມ​ເຫມາະ​ສົມ​ແລ້ວໃນ​ໄລ­ຍະ​ຊີ­ວິດ​ຂອງ​ຝ້າຍ​ມີ​ຄວາມຕ້ອງ­ການ​ນ້ຳ​ລະ­ຫວ່າງ 600-Œ800 ມິ​ລີ​ລິດ ພາຍ​ໃນ​ເດືອນ​ກໍລະ​ກົດ​ຈະ​ມີ​ປະ­ລິ­ມານ​ນ້ຳ​ຝົນ​ເປັນຢ່າງ​ຫນ້ອຍ 150 ມິ​ລີ​ລິດ, ສຳ­ລັບ​ເດືອນ​ສິງ­ຫາ​ຄວນ​ຈະ​ມີ​ປະລິ​ມານ​ນ້ຳ​ຝົນ 150Œ-200 ມິ​ລີລິດ ເພາະ­ວ່າ​ອາ­ຍຸ​ຝ້າຍ​ເລີ່ມ​ແຕ່ມື້​ປູກ​ໄປ​ຫາ​ມື້​ເກັບ​ກ່ຽວ​ມີ​ອາ­ຍຸ​ປະມານ 5Œ-8 ເດືອນ ຖ້າ­ວ່າ​ເຮົາປູກ​ຝ້າຍ​ເລີ່ມ​ແຕ່​ເດືອນ​ກໍ­ລະ­ກົດກໍ່​ຈະ​ໄປ​ເກັບ​ກ່ຽວ​ໃນ​ເດືອນ​ກຸມພາ  ດັ່ງ­ນັ້ນ  ການ​ປູກ​ຝ້າຍ​ຄວນ​ປູກໃນ​ຕົ້ນ​ລະ­ດູ­ຝົນ​ຝ້າຍ​ມີ​ຄວາມ​ຕ້ອງການ​ແສງ​ສະ­ຫວ່າງ ຫລື ແສງ ແດດ​ຢ່າງ​ພຽງ­ພໍ​ໃນ​ເວ­ລາ​ຝ້າຍເລີ່ມ​ອອກ­ດອກ​ໄປ​ຫາ​ໄລ­ຍະ​ເລີ່ມແກ່​ກໍ່​ຍັງ​ຕ້ອງ­ການ​ເຊັ່ນ​ດຽວ​ກັນ.

 2. ໄລ­ຍະ​ປູກ.

ການ​ປູກ​ຫ່າງ ຫລື ຖີ່ ຂຶ້ນກັບ​ຫລາຍ​ເງື່ອນ­ໄຂ​ເຊັ່ນ: ຂຶ້ນ​ກັບສະ­ພາບ​ດິນ​ຟ້າ​ອາ­ກາດ, ດິນ​ເນື້ອຫນັກ, ເນື້ອ​ເບົາ, ດິນ​ງາມ ຫລື ບໍ່​ງາມ, ແສງ​ສະ­ຫວ່າງ ແລະ ຂຶ້ນ ກັບ​ແນວ​ພັນ ດັ່ງ­ນັ້ນ ແຕ່​ລະ​ໄລຍະ, ແຕ່​ລະ​ດິນ ແລະ ແຕ່​ລະ​ແນວພັນແມ່ນ​ປູກ​ໃນ​ໄລ­ຍະ​ແຕກ​ຕ່າງກັນ.

Œ    ຖ້າ​ເຮົາ​ປູກ​ຕັ້ງ­ແຕ່​ເດືອນມີ​ຖຸ​ນາ​ໄປ​ຫາ​ຕົ້ນ​ເດືອນ​ກໍ­ລະ­ກົດໃຊ້​ໄລ­ຍະ​ປູກ 100 ຫາ 150x50 ຫາ 60 ຊັງ​ຕີ​ແມັດ.

Œ    ຖ້າ​ພວກ​ເຮົາ​ປູກ​ຕັ້ງ­ແຕ່​ກາງເດືອນ​ກໍ­ລະ­ກົດ​ໄປ​ຫາ​ທ້າຍ​ເດືອນກໍ­ລະ­ກົດ ໃຊ້​ໄລ­ຍະ​ປູກ 100 ຫາ 200 x 60 ຫາ 70 ຊັງ​ຕີ​ແມັດ.

ຫມາຍ​ຄວາມ​ວ່າ: ຍິ່ງ​ປູກຫລ້າຊ້າ​ເທົ່າ­ໃດ​ກໍ່​ຍິ່ງ​ປູກ​ໄລ­ຍະ​ຖີ່​ເຂົ້າເທົ່າ​ນັ້ນ, ສ່ວນ​ຄວາມ​ເລິກ​ຂອງການ​ປູກ​ແມ່ນ​ຢູ່​ລະ­ຫວ່າງ 3-Œ6 ຊັງ​ຕີ​ແມັດ ຖ້າ​ເປັນ​ດິນ​ເນື້ອ​ຫນັກ ແລະ ຄວາມ​ຊຸ່ມ​ຊື່ນ​ດີ​ແມ່ນ​ໃຊ້ຄວາມ​ເລິກ 3-Œ4 ຊັງ​ຕີ​ແມັດ, ຖ້າ ເປັນ​ດິນ​ເນື້ອ​ເບົາ ແລະ ຄວາມຊຸ່ມ​ຊື່ນ​ມີ​ຫນ້ອຍ​ແມ່ນ​ປູກ​ດ້ວຍຄວາມ​ເລິກ 5Œ-6 ຊັງ​ຕີ​ແມັດ.

3.  ພັນ​ຝ້າຍ​ທີ່​ໃຊ້​ປູກ.

ເລື່ອງ​ແນວ​ພັນ​ຝ້າຍ​ເປັນ​ເລື່ອງທີ່​ສຳ­ຄັນ​ຫລາຍ ເພາະ­ວ່າ​ເຮົາ​ໃຊ້ພັນ​ຝ້າຍ​ທີ່​ດີ​ໄປ​ປູກ​ກໍ່​ຈະ​ໄດ້­ຜົນ​ຜະລິດ​ສູງ ສະ­ນັ້ນ ໃນ​ເມືອງ​ລາວ​ຂອງພວກ​ເຮົາ​ປະ­ຈຸ​ບັນ​ນີ້​ໄດ້​ເອົາ­ໃຈໃສ່ຄົ້ນ­ຄວ້າ​ແນວ​ພັນ​ຝ້າຍ​ທີ່​ດີ ເຊິ່ງເຫມາະ​ສົມ​ກັບ​ສະ­ພາບ​ແວດ​ລ້ອມ ແລະ ດິນ​ຟ້າ​ອາ­ກາດ​ຂອງ​ແຕ່​ລະທ້ອງ­ຖິ່ນ ແຕ່​ປະ­ຈຸ​ບັນ​ນີ້​ພວກ​ເຮົານິ­ຍົມ​ໃຊ້​ປູກ​ມີ​ຢູ່ 4 ພັນ​ຄື:

1.  ຝ້າຍ​ພັນ​ພື້ນ­ເມືອງ

2.  ຝ້າຍ​ພັນ ລີ​ບາ​ເລ 50

3.  ຝ້າຍ​ພັນ ສະ​ໂຕນ​ວິນ 2

4.  ຝ້າຍ​ພັນ ອາ​ກາ​ລາ

4.  ການ​ກຽມ​ດິນ.

ການ​ກຽມ​ດິນ​ປູກ​ຝ້າຍ​ກໍ່​ເປັນສິ່ງ​ສຳ­ຄັນ ແລະ ຈຳ­ເປັນ​ຄື​ກັນ​ກັບພືດ​ອື່ນໆ ແຕ່​ວ່າ​ຖ້າ​ເປັນ​ດິນ​ຜົງ​ເຮົາຄວນ​ໄຖ​ຄາດ​ສອງ​ເທື່ອ​ກໍ່​ສາ­ມາດປູກ​ໄດ້​ໂລດ, ຖ້າ​ເປັນ​ດິນ​ຫນຽວເຮົາ​ຄວນ​ໄຖ​ຄາດ​ປະ­ມານ 2Œ-4 ເທື່ອ ທັງ​ນີ້ ຂຶ້ນ​ຢູ່​ກັບ​ຊະ­ນິດ​ດິນ ແຕ່ສ່ວນ​ຫລາຍ​ຊາວ​ໄຮ່­ນາ​ລາວ​ເຮົາເພິ່ນ​ເຄີຍ​ໄຖ​ຄາດ​ພຽງ​ເທື່ອ​ດຽວ ຫລື ສອງ​ເທື່ອ​ເທົ່າ​ນັ້ນ​ກໍ່​ປູກ​ໂລດ ເຊິ່ງ​ຈະ​ເປັນ​ການ​ເພີ່ມ​ຕື່ມ​ວຽກ​ງານ​ໃນ​ການ​ເສຍ​ຫຍ້າ​ພວນ​ດິນຕາມ​ຫລັງ.

5.  ວິ­ທີ​ການ​ປູກ.

ພາຍ­ຫລັງ​ການ​ກຽມ​ດິນ​ລະອຽດ​ດີ​ແລ້ວ​ກໍ່​ທຳ​ການ​ປູກ​ຄື: ປູກແບບ​ວິ­ທີ​ຢອດ​ເມັດ​ຕາມ​ຂຸມ​ໃຫ້ເລິກ​ປະ­ມານ 2Œ-3 ຊັງ​ຕີ​ແມັດ, ຂຸມ​ຫນຶ່ງ​ຢອດ 4-Œ6 ເມັດ ເພື່ອ​ຈະຊ່ວຍ​ໃຫ້​ຝ້າຍ​ງອກ​ຢ່າງ​ສະ​ຫມ່ຳສະ­ເຫມີ​ດີ, ເມັດ​ພັນ​ທີ່​ໃຊ້​ປູກ​ຄວນຈະ​ມີ​ຄວາມ​ງອກ​ແຕ່ 80Œ90% ໃຫ້​ປູກ​ເປັນ​ຖັນ​ເປັນ​ແຖວ ຖ້າ­ວ່າເປັນ​ບ່ອນ​ຕາມ​ຈ້າຍ​ພູ ຫລື ເຂດພູ​ດອຍ​ເຮົາ​ຄວນ​ພະ­ຍາ ຍາມ​ຈັດ​ຖັນປູກ​ໃຫ້​ລົງ​ໄປ​ຕາມ​ຄວາມ​ເຈີ້ຍຂອງ​ພູ ເພື່ອ​ປ້ອງ​ກັນ​ການ​ພັງ​ທະລາຍ​ຂອງ​ດິນ ແລະ ການ​ກັດ​ເຊາະທີ່​ຈະ​ເກີດ​ຂຶ້ນ​ໂດຍ​ນ້ຳ​ຝົນ​ເຊາະລ້າງ,  ລະ­ຫວ່າງ​ແຖວ 90Œ-100  ຊັງ​ຕີ​ແມັດ ແລະ ລະ­ຫວ່າງ​ຕົ້ນ 40Œ-50 ຊັງ​ຕີ​ແມັດ.

6.  ການ​ໃສ່​ຝຸ່ນ.

ຄວາມ​ຕ້ອງ­ການ​ຝຸ່ນ​ແຕ່​ລະຊະ­ນິດ​ແມ່ນ​ແຕກ​ຕ່າງ​ກັນ ເຊິ່ງ​ຂຶ້ນກັບ​ຄວາມ​ອຸ­ດົມ­ສົມ­ບູນ​ຂອງ​ດິນ ແລະ ພູມ​ອາ­ກາດ ຝຸ່ນ​ແຕ່​ລະ​ປະເພດ​ແມ່ນ​ໃຊ້​ແຕກ​ຕ່າງ​ກັັນ​ເຊັ່ນ:

ຝຸ່ນ​ຄອກ: ແມ່ນ​ນຳ​ໃຊ້​ເປັນ​ຝຸ່ນພື້ນ­ຖານ​ຮອງ​ພື້ນ​ກ່ອນ​ກຽມ​ດິນໃສ່​ໃນ​ອັດ­ຕາ​ສ່ວນ 10Œ-20 ໂຕນ​ຕໍ່ເຮັກ­ຕາ.

ຝຸ່ນ​ເຄ​ມີ: ຝຸ່ນ​ອາ​ຊິດ​ໃສ່​ຮອງພື້ນ​ກ່ອນ​ຄາດ​ເທື່ອ​ສຸດ​ທ້າຍ​ໃສ່​ປະມານ 1/3, ສ່ວນ​ເຫລືອ 2/3 ໃສ່​ໃນ​ເວ­ລາ​ຝ້າຍ​ມີ​ໃບ 3-Œ4 ໃບ ຫລື ຈະ​ໃສ່​ໃນ​ໄລ­ຍະ​ຝ້າຍ​ເລີ່ມ​ຕົ້ນປົ່ງ​ຍອດ ຫລື ຈະ​ໃສ່​ໃນ​ໄລ­ຍະ​ຂອງການ​ປົ່ງ​ດອກ​ກໍ່​ໄດ້.

ຝຸ່ນ​ຟົສ​ຟໍ: ໃສ່​ເປັນ​ຝຸ່ນ​ຮອງ ພື້ນ​ກ່ອນ​ຄາດ​ເທື່ອ​ສຸດ​ທ້າຍ​ປະມານ 30-Œ40% ສ່ວນ​ເຫລືອ 60Œ-70% ແມ່ນ​ໃສ່​ໃນ​ໄລ­ຍະ​ຝ້າຍ​ເລີ່ມປົ່ງ​ດອກ.

ຝຸ່ນ​ກາ­ລີ: ໃສ່​ຮອງ​ພື້ນ​ກ່ອນຄາດ​ເທື່ອ​ສຸດ​ທ້າຍ​ປະ­ມານ 1/4 ສ່ວນ​ເຫລືອ 3/4 ແມ່ນ​ໃສ່​ໃນ​ໄລຍະ​ຝ້າຍ​ເລີ່ມ​ປົ່ງ​ດອກ.

ຝ້າຍ​ແມ່ນ​ມີ​ຄວາມ​ຕ້ອງ­ການທາດ​ອາ​ຊິດ 90-100 ກິ​ໂລ​ຕໍ່ເຮັກ­ຕາ, ທາດ​ຟົສ​ຟໍປະ­ມານ 30Œ-40 ກິ​ໂລ​ຕໍ່​ເຮັກ­ຕາ, ສ່ວນ​ທາດກາ­ລີປະ­ມານ 90Œ-100 ກິ​ໂລຕໍ່​ໍ່​ເຮັກ­ຕາ ໃນ​ໄລ­ຍະ​ເລີ່ມ​ຕົ້ນ​ຂອງການ​ປົ່ງ​ດອກ​ໄປ​ຫາ​ໄລ­ຍະ​ສຸກ​ແກ່ມັນ​ຕ້ອງ­ການ​ຝຸ່ນ​ອາ​ຊິດ ແລະ ຟົສຟໍ 65-Œ70%, ສ່ວນ​ທາດ​ກາ­ລີຕ້ອງ­ການ 75Œ-80%.

7.  ການ​ບົວ­ລະ­ບັດ​ຮັກ­ສາ.

ກ. ການ​ຖອນ​ແຍກ.

ໃນ​ລະ­ດູ​ການ​ທີ່​ມີ​ຄວາມ​ຊຸ່ມຊື່ນ​ພຽງ­ພໍ ແລະ ເຫມາະ​ສົມ​ດີເມັດ​ຝ້າຍ​ຈະ​ເລີ່ມ​ງອກ​ພາຍ​ໃນ 3Œ-6 ມື້ ນັບ​ແຕ່​ມື້​ປູກ, ຫລັງ​ຈາກມື້​ງອກ​ຫນຶ່ງ​ອາ­ທິດ​ຕົ້ນ​ຝ້າຍ​ຈະໃຫຍ່​ສູງ​ປະ­ມານ 7Œ-15 ຊັງ​ຕີ​ແມັດ ແລະ ເລີ່ມ​ມີ​ໃບ​ແທ້​ໃນ​ໄລ­ຍະ​ດັ່ງກ່າວ​ແມ່ນ​ເປັນ​ເວ­ລາ​ທີ່​ເຫມາະ​ສົມທີ່​ສຸດ​ໃນ​ການ​ເລີ່ມ​ລົງ­ມື​ຖອນ​ແຍກເຮົາ​ຄວນ​ຄັດ​ເລືອກ​ເອົາ​ແຕ່​ຕົ້ນ​ທີ່ອຸ­ດົມ­ສົມ­ບູນ​ແຂງ­ແຮງ​ດີ​ປັດ​ສະຈາກ​ພະ­ຍາດ ແລະ ແມງ­ໄມ້​ລົບກວນ​ປະ​ໄວ້ 1 ຕົ້ນ​ຕໍ່​ຂຸມ.

ຂ. ການ​ເສຍ​ຫຍ້າ ແລະ ພວນ ດິນ.

ຝ້າຍ​ກໍ່​ເຊັ່ນ​ດຽວ​ກັບ​ພືດ​ອື່ນໆ ຖ້າ​ຫາກ​ເຮົາ​ຕ້ອງ­ການ​ຜົນ​ຜະ­ລິດສູງ​ກໍ່​ຈຳ­ເປັນ​ມີ​ການ​ບົວ­ລະ­ບັດ​ຮັກສາ​ໃຫ້​ພຽງ­ພໍ​ເປັນ­ຕົ້ນ​ແມ່ນ: ການເສຍ​ຫຍ້າ ແລະ ການ​ພວນ​ດິນ, ຫລັງ​ຈາກ​ປູກ​ແລ້ວ 3Œ-5 ອາ­ທິດ ຄວນ​ເສຍ​ຫຍ້າ ແລະ ພວນ​ດິນເທື່ອ​ທຳ​ອິດ ແລະ ຕໍ່​ໄປ​ທຸກໆເດືອນ​ຈົນ​ກວ່າ​ຕົ້ນ​ຝ້າຍ​ຈະ​ໃຫຍ່ຢ່າງ​ເຕັມ­ທີ່ ຫລື ວ່າ​ຕົ້ນ​ຝ້າຍມີ​ອາ­ຍຸ​ປະ­ມານ 3 ເດືອນ​ປາຍ ຈິ່ງ​ຢຸດ​ເຊົາ​ການ​ເສຍ​ຫຍ້າ ແລະ ພວນ​ດິນ ເພາະ​ຈະ​ເປັນ​ການ​ລົບ​ກວນ​ຕົ້ນ​ຝ້າຍ​ທີ່​ກຳ­ລັງ​ອອກ­ດອກ ແລະ ເປັນ​ຫມາກ.

ຄ. ການ​ຫົດ​ນ້ຳ.

ຫລັງ​ຈາກ​ຝ້າຍ​ເກີດ​ແລ້ວ​ໃຫ້ຫົດ​ທຸກໆ 10Œ-15 ວັນ ຖ້າ​ຝົນ​ບໍ່​ຕົກ ເພື່ອ​ເຮັດ​ໃຫ້​ຜົນ​ຜະ­ລິດ​ເພີ່ມ​ຂຶ້ນຕ້ອງ​ໄດ້​ຫົດ​ນ້ຳ​ໃນ​ເວ­ລາ​ຝ້າຍ​ປົ່ງຍອດ ແລະ ປົ່ງ​ດອກ ເພາະ​ໃນໄລ­ຍະ​ດັ່ງ­ກ່າວ​ມັນ​ມີ​ຄວາມ​ຕ້ອງການ​ນ້ຳ​ຫລາຍ​ໃນ​ຊົ່ວ​ຊີ­ວິດ​ຝ້າຍ ແມ່ນ​ໃຫ້​ຫົດ​ຢູ່ 7Œ-10 ເທື່ອ (ຈຳນວນ​ນ້ຳ 600Œ-800 ແມັດ​ກ້ອນຕໍ່​ເຮັກ­ຕາ).

ງ. ການ​ເດັດ​ຍອດ​ຝ້າຍ.

Œ    ການ​ເດັດ​ຍອດ​ຝ້າຍ​ເປັນການ​ສະ­ກັດ​ກັ້ນ​ການ​ເຕີບ​ໂຕ​ຂອງຕົ້ນ​ຝ້າຍເຮັດ​ໃຫ້​ທາດ​ບຳ­ລຸງ​ໄປປະ­ກອບ​ຢູ່​ໃນ​ຫມາກ​ຝ້າຍ ແລະ ທັງ​ຊຸກ​ດັນ​ໃຫ້­ການ​ສຸກ​ແກ່​ໄດ້​ໄວທັງ​ໄດ້​ຮັບ​ຫມາກ​ຝ້າຍ​ຫນ່ວຍໃຫຍ່, ຜົນ​ຜະ­ລິດ​ກໍ່​ສູງ ແລະ ຄຸນນະ​ພາບ​ກໍ່​ດີ.

Œ ການ​ເດັດ​ຍອດ​ຝ້າຍ​ແມ່ນຄວນ​ປະ­ຕິ­ບັດ​ດັ່ງ­ນີ້:

1. ຖ້າ​ແມ່ນ​ເປັນ​ພັນ​ດໍ: ໃຫ້​ເລີ່ມຕົ້ນ​ເດັດ​ໃນ​ເມື່ອ​ຝ້າຍ​ເປັນ​ຫມາກຫລາຍ​ກວ່າ 12 ຫມາກ.

2. ຖ້າ​ແມ່ນ​ເປັນ​ພັນ​ກາງ: ໃຫ້ເລີ່ມ​ຕົ້ນ​ເດັດ​ເມື່ອ​ຝ້າຍ​ເປັນ​ຫມາກ ຫລາຍ​ກວ່າ 15 ຫມາກ.

3. ຖ້າ​ແມ່ນ​ເປັນ​ພັນ​ງັນ: ໃຫ້ເລີ່ມ​ຕົ້ນ​ເດັດ​ໃນ​ເມື່ອ​ຝ້າຍ​ປະ ກອບ​ເປັນ​ຫມາກ​ຫລາຍ​ກວ່າ 18 ຫມາກ.

8. ພະ­ຍາດ ແລະ ແມງ­ໄມ້ ຝ້າຍ.

1. ແມງ­ໄມ້.

ເວົ້າ​ເຖິງ​ບົ້ງ ແລະ ແມງ­ໄມ້ ສັດ­ຕູ​ຝ້າຍກໍ່​ມີ​ຫລາຍ​ຊະ­ນິດ​ແຕ່ເຮົາ​ຈະ​ເວົ້າ​ເຈາະ​ຈົງ​ສະ­ເພາະ​ບົ້ງ ແລະ ແມງ­ໄມ້​ທີ່​ສຳ­ຄັນ​ເຄີຍ​ພົບເຫັນ​ຢູ່​ເລື້ອຍໆ​ຄື:

Œ- ບົ້ງ​ກັດ​ໃບ ແລະ ບົ້ງ​ເຈາະດອກ: ເປັນ​ສັດ­ຕູ​ທີ່​ສຳ­ຄັນ ແລະ ຮ້າຍ​ແຮງ​ຊະ­ນິດ​ຫນຶ່ງເປັນ​ບົ້ງທີ່​ເຂົ້າ​ທຳ­ລາຍ​ດອກ​ອ່ອນ ແລະ ເຈາະ​ຫມາກ​ຝ້າຍ ລັກ­ສະ­ນະ​ຕົວບົ້ງ​ມີ​ສີ­ຂຽວ​ອ່ອນ ແຕ່​ບາງ​ຊະ­ນິດມີ​ສີ​ອ່າວ​ຂາວ ເຫລືອງ​ແດ່ ສິ່ງ​ສຳຄັນ​ທີ່​ສຸດ​ມີ​ເສັ້ນ​ດຳ​ຢູ່​ເທິງ​ທັງ​ສອງເສັ້ນ,ການ​ກຳ­ຈັດ​ບົ້ງ​ຊະ­ນິດ​ນີ້ແມ່ນ​ຄວນ​ສີດ​ຢາ​ແອນ​ດຣີນ, ເຊວິນ 85% ຫລື ອາ​ໂຊນ​ຣິນ 65% ໃນ​ອັດ­ຕາ 2 ບ່ວງ​ແກງ​ຕໍ່​ນ້ຳ 20 ລິດ ສີດ​ທຸກໆ 10-15 ວັນ.

Œ - ດ້ວງ​ເຈາະ​ຫມາກ​ຝ້າຍ​ສີ ຊົມ​ພູ: ເປັນ​ສັດ­ຕູ​ຝ້າຍ​ທີ່​ສຳ­ຄັນ​ໃນປະ­ເທດ​ເຮົາ ແມ່​ຂອງ​ໂຕ​ບົ້ງ​ນີ້ແມ່ນ​ແມງ­ກະ­ເບື້ອ​ກາງ­ຄືນ​ສີ­ນ້ຳຕານ​ຂະ­ຫນາດ​ນ້ອຍ ໂຕ​ບົ້ງ​ສີ​ຊົມພູ​ຈະ​ເຈາະ​ຫມາກ​ຝ້າຍ​ແກ່ ຫລື ຫມາກ​ຝ້າຍ​ແຫ້ງ​ແລ້ວ​ເຂົ້າ​ໄປ​ກິນ ເມັດ​ຝ້າຍ​ພາຍ​ໃນ​ຫມາກ​ຝ້າຍ​ເຮັດໃຫ້​ຫນ່ວຍ​ຝ້າຍ ຫລື ໃນ​ຝ້າຍ​ມີສີ​ຜິດ​ປົກ­ກະ­ຕິ ແລະ ສາ­ມາດ​ເຮັດໃຫ້­ການ​ປູກ​ຝ້າຍ​ເສຍ​ຫາຍ​ຫນັກ­ຫນ່ວງ​ຖ້າ​ຫາ​ກວ່າ​ມີ​ບົ້ງ​ຊະ­ນິດ​ນີ້​ເກີດ​ຂຶ້ນ. ບົ້ງ​ຊະ­ນິດ​ນີ້​ໂຕ​ແມ່​ຈະສ້າງ​ໄຂ່​ໄວ້​ເທິງ​ຕົ້ນ​ຝ້າຍ​ໂຕ​ອ່ອນ ຂອງ​ບົ້ງ​ຊະ­ນິດ​ນີ້​ຈະ​ອາ­ໄສ​ກິນຍອດ​ຝ້າຍ​ອ່ອນ​ເປັນ​ການ​ຊົ່ວ­ຄາວແຕ່​ເມື່ອ​ບົ້ງ​ໃຫຍ່​ຂຶ້ນ​ຈະ​ຫາ​ທາງເຈາະ​ເຂົ້າ​ໄປ​ຫາ​ຫມາກ​ຝ້າຍ​ແລ້ວອາໄສ​ຢູ່​ຂ້າງ​ໃນ ດັ່ງ­ນັ້ນ ຝ້າຍ​ທີ່​ເກັບໄວ້​ລໍ­ຖ້າ​ການ​ອິ້ວ​ບົ້ງ​ກໍ່​ຈະ​ທຳ­ລາຍໂດຍ​ອາ­ໄສ​ກິນ​ເມັດ​ໃນ​ຝ້າຍ​ນັ້ນ, ໄລ­ຍະ​ຟັກ​ໄຂ່​ຂອງ​ບົ້ງ​ມີ​ຢູ່​ປະ­ມານ 4 ມື້ ຢູ່​ໃນ​ໄລ­ຍະ​ເປັນ​ບົ້ງ 20 ມື້ ແລະ ເປັນ​ດັກ­ແດ້​ປະ­ມານ 7 ມື້.

Œ ການ​ກຳ­ຈັດ: ຈຳ­ເປັນ​ຕ້ອງພົ່ນ ຫລື ສີດ​ຢາ​ທຸກໆ​ອາ­ທິດ ຢາ​ທີ່​ໃຊ້​ໄດ້­ແກ່​ຢາ​ອາ​ໂຊດ​ຣິນ 65%, ເຊ​ວິນ 85% ແລະ ອື່ນໆ. ສີດ​ໃນ​ອັດ­ຕາ 1-2 ບ່ວງ​ແກງຕໍ່​ນ້ຳ 15-20 ລິດ ສີດ​ໄປ​ເລື້ອຍໆຈົນ​ກວ່າ​ບົ້ງ​ເຫລົ່າ​ນີ້​ຈະ​ຖືກ​ທຳ ລາຍ​ໃຫ້​ຫມົດ​ໄປ ສຳ­ລັບ​ນວນຝ້າຍ ຫລື ເສັ້ນ​ຝ້າຍ​ທີ່​ເກັບ​ໄວ້​ລໍ­ຖ້າອິ້ວ​ນັ້ນ​ຄວນ​ຮົມ ຫລື ອົບ​ດ້ວຍຢາ​ເອ​ຕີ​ແລນ​ອອກ​ໄຊ ຫລື ເອ​ຕີແລນ​ຄະ​ລໍ​ໄຣ ແລະ ເມັດ​ພັນ​ຝ້າຍທີ່​ຈະ​ເກັບ​ໄວ້​ເຮັດ​ຄື​ແນວ​ນັ້ນ​ກໍ່ຄວນ​ຮົມ ຫລື ອົບ​ດ້ວຍ​ຢາ​ນີ້ເຫມືອນ​ກັນ.

Œ - ບົ້ງ​ຫນາມ​ເຈາະ​ຫມາກ​ຝ້າຍ ແລະ ຍອດ​ອ່ອນ: ບົ້ງ​ຊະ­ນິດ​ນີ້ສາ­ມາດ​ທຳ­ລາຍ ແລະ ໃຫ້​ຜົນເສຍ​ຫາຍ​ແກ່​ການ​ປູກ​ຝ້າຍ​ຢ່າງຫນັກ­ຫນ່ວງ​ເຊັ່ນ​ດຽວ​ກັນການກຳ­ຈັດ​ກໍ່​ຕ້ອງ​ສີດ​ດ້ວຍ​ຢາເຊ​ວິນ 85%, ມາ­ລາ​ຊົງ, ໃບ​ດຣິນ ແລະ ເອ​ສ​ໄທ​ອອນ ໃນ​ອັດ­ຕາ 2-3 ບ່ວງ​ຕັກ​ແກງ​ຕໍ່​ນ້ຳ 20 ລິດ.

2. ພະ­ຍາດ​ຂອງ​ຕົ້ນ​ຝ້າຍ.

1. ພະ­ຍາດ​ລຳ­ຕົ້ນ​ເນົ່າ.

ລັກ­ສະ­ນະ​ອາ­ການ​ຕົ້ນ​ຝ້າຍ​ຍັງອ່ອນ​ນ້ອຍໃບ​ຝ້າຍ​ຈະ​ເລີ່ມ​ມີ​ຮອຍບາດ­ແຜ​ລຸ­ກລາມ​ໄປ​ເລື້ອຍໆສຸດທ້າຍ​ຈະ​ເຮັດ​ໃຫ້​ລຳ­ຕົ້ນ​ເນົ່າ​ເປື່ອຍ ຖ້າ­ວ່າ​ພະ­ຍາດ​ນີ້​ເປັນ​ກັບ​ຝ້າຍ​ຈະມີ​ຈຸດ​ດຳ​ຫນຶ່ງ ຫາ ສອງ​ຈຸດ ບາງ­ເທື່ອ​ກໍ່​ຈະ​ມີ​ຂອບ​ແດງ, ຈຸດດຳ​ຂະ­ຫຍາຍ­ຕົວ​ຂຶ້ນ​ເລື້ອຍໆຕໍ່​ມາຈະ​ມີ​ສະ​ປໍ​ເກີດ​ຂຶ້ນ​ຢູ່​ບ່ອນ​ເຄິ່ງກາງ​ຈຸດ​ຈະ​ເຮັດ​ໃຫ້​ເນື້ອ​ຫມາກຝ້າຍ​ແຫ້ງ ແລະ ແຂງ ແລະ ຈະເຮັດ​ໃຫ້​ຫມາກ​ຝ້າຍ​ແຕກ​ເປັນ​ຮອຍ​ຢູ່​ບ່ອນ​ທີ່​ເປັນ​ພະ­ຍາດ​ນັ້ນ.

Œ ການ​ປ້ອງ​ກັນ ແລະ ກຳຈັດ​ພະ­ຍາດ​ທີ່​ອາ­ໄສ​ຢູ່​ນັ້ນ ໃຊ້​ຢາອາ​ຊິດ​ຊຸນ​ເຟຣິກ​ເຂັ້ມ​ຂຸ້ນທຳ­ລາຍເສັ້ນ​ໃຍ​ທີ່​ຕິດ​ເມັດ​ຝ້າຍ​ກ່ອນ​ປູກຈະ​ສາ­ມາດ​ແກ້​ໄຂ​ໄດ້​ຖ້າ­ວ່າ​ພະຍາດ​ນີ້​ຕິດ​ຢູ່​ຂ້າງ​ນອກ​ເມັດ​ຝ້າຍ.

2. ພະ­ຍາດ​ກໍ​ເນົ່າ.

ລັກ­ສະ­ນະ​ຂອງ​ພະ­ຍາດ​ນີ້ເລີ່ມ​ຈາກ​ສ່ວນ​ລຸ່ມ​ຂອງ​ລຳ­ຕົ້ນຕິດ​ດິນ​ເກີດ​ເປັນ​ບາດ­ແຜ​ເຮັດ​ໃຫ້ສ່ວນ​ລຳ­ຕົ້ນ​ເນົ່າ​ເປື່ອຍ ແລະ ຢຸດການ​ຈະ­ເລີນ​ເຕີບ​ໂຕ ຖ້າ­ວ່າ​ພະຍາດ​ນີ້​ລະ­ບາດ​ຕອນ​ຫມາກ​ຝ້າຍແກ່​ແລ້ວ​ຈະ​ເຮັດ​ໃຫ້​ຫມາກ​ຝ້າຍເນົ່າ, ນວນ​ຝ້າຍ ແລະ ໃບ​ຝ້າຍ​ຈະມີ​ສີ​ຜິດ​ປົກ­ກະ­ຕິ​ສາ­ເຫດ​ຂອງພະ­ຍາດ​ນີ້​ເກີດ​ຈາກ​ເຊື້ອ​ພະ­ຍາດຝຸຍ​ສະ​ລິ​ອອມ​ໂມ​ລິ​ນິ​ຟອມ ເຊິ່ງເຊື້ອ​ພະ­ຍາດ​ນີ້​ຕິດ​ຢູ່​ໃນ​ດິນ,ໃນເມັດ​ຝ້າຍ. ດັ່ງ­ນັ້ນ ວິ­ທີ​ແກ້​ໄຂພະ­ຍາດ​ນີ້​ກໍ່​ຄື​ການ​ປູກ​ພືດ​ຫມູນວຽນ, ຊອກ ແລະ ຄັດ​ເລືອກ​ພັນ ທີ່​ຕ້ານ­ທານ​ກັບ​ພະ­ຍາດ​ນີ້​ມາ​ປູກ.

3. ພະ­ຍາດ​ຮາກ ແລະ ລຳ ຕົ້ນ​ເນົ່າ.

ລັກ­ສະ­ນະ​ອາ­ການ​ເກີດ​ຈາກຮາກ ແລະ ລຳ­ຕົ້ນ​ເນົ່າ​ໃນ​ສ່ວນທີ່​ໃກ້​ດິນ ຫລື ຕ່ຳ​ກວ່າ​ນັ້ນເຮັດ​ໃຫ້ເປືອກ​ລຳ­ຕົ້ນ​ຂອງ​ຝ້າຍ​ເປັນ​ສີ­ນ້ຳ ຕານ​ແດງ, ເປັນ​ຮອຍ​ໄຫມ້​ເນົ່າ ແລະ ເປື່ອຍ​ໄປ​ເລື້ອຍໆ. ສາ­ເຫດຂອງ​ພະ­ຍາດ​ແມ່ນ​ເກີດ​ມາ​ຈາກ​ເຊື້ອ​ເຫັດ​ລາ­ມັນ​ສາ­ມາດ​ເປັນ​ກັບພືດ​ອື່ນໆ​ໄດ້​ເຊັ່ນ: ຫມາກ­ເຂືອ, ຜັດ​ກາດ, ມັນ​ຝຣັ່ງ, ຖົ່ວ­ຂຽວ, ຖົ່ວ­ດິນ, ຖົ່ວ­ເຫລືອງ ແລະ ອື່ນໆ. ການ​ກຳ­ຈັດ​ບໍ່​ຄວນ​ປູກ​ຝ້າຍ​ໃນ ເນື້ອ­ທີ່​ທີ່​ຝ້າຍ​ເກີດ​ເປັນ​ພະ­ຍາດ​ນີ້ ແລະ ຈົ່ງ​ທຳ­ລາຍ​ຕົ້ນ​ຝ້າຍ​ທີ່​ເປັນ ພະ­ຍາດ​ນີ້​ໃຫ້​ຫມົດ.

4. ພະ­ຍາດ​ໃບ​ໄຫມ້​ຈຸດ​ສີ­ນ້ຳ ຕານ.

ເປັນ​ພະ­ຍາດ​ທີ່​ທຳ­ລາຍ​ໃບຝ້າຍ​ເປັນ​ຈຸດໆ​ໄປ​ເສັ້ນ​ຂອງ​ໃຍຝ້າຍ​ຈະ​ກາຍ­ເປັນ​ສີ­ດຳ, ໃບ​ມີ​ອາການ​ງໍໆ ພະ­ຍາດ​ນີ້​ສາ­ມາດ​ເປັນ​ໄດ້  ໃນ​ຫມາກ​ຝ້າຍ, ກິ່ງ​ກ້ານ­ຂອງຕົ້ນ​ຝ້າຍ ພະ­ຍາດ​ນີ້​ຈະ​ລະ­ບາດ​ຂຶ້ນໃນ​ລະ­ດູ​ການ​ທີ່​ມີ​ຄວາມ​ຊຸ່ມ​ຊື່ນສູງ. ຕົ້ນ​ຝ້າຍ​ເນົ່າ​ຫລົ່ນ​ລົງ​ໄປສາ­ເຫດ​ເກີດ​ຈາກ​ເຊື້ອ​ຊັນ​ໂຕມ​ັສການ​ກຳ­ຈັດ​ໃຊ້​ພັນ​ຝ້າຍ​ທີ່​ຕ້ານທານ​ຕໍ່​ພະ­ຍາດ​ນີ້ ແລະ ໃຊ້​ເມັດ​ພັນຝ້າຍ​ທີ່​ຜ່ານ​ການ​ຂ້າ​ເຊື້ອ​ພະ­ຍາດ ແລ້ວ​ນຳ​ມາ​ປູກ​ເທົ່າ​ນັ້ນ.

9. ການ​ເກັບ​ກ່ຽວ.

ຄຸນ​ນະ​ພາບ ແລະ ປະ­ເພດຂອງ​ຝ້າຍ​ຈະ​ດີ​ກໍ່​ຂຶ້ນ​ຢູ່​ກັບ​ວິ­ທີເກັບ​ຫມາກ​ຝ້າຍ​ແກ່​ບໍ່​ພ້ອມ​ກັນຂອບ​ເຂດ​ຂອງ​ການ​ແກ່​ຈະ​ຍືດ​ເວລາ​ເຖິງ 2Œ-3 ເດືອນ ເພື່ອ​ເຮັດໃຫ້​ຝ້າຍ​ແກ່​ໄວຄວນ​ໃຊ້​ທາດ MgCl2 ໃນ​ອັດ­ຕາ 8-Œ10 ກິ​ໂລຕໍ່​ເຮັກ­ຕາ ສີດ​ໃຫ້​ທົ່ວ​ເຖິງ ດັ່ງ­ນັ້ນ ການ​ເກັບ​ກ່ຽວ​ຝ້າຍ​ຄວນ​ຈະ​ເກັບກ່ຽວ​ໃນ​ເວ­ລາ​ຕອນ​ເຊົ້າ ຫລື ໃນເວ­ລາ​ຕອນ​ບ່າຍ ເພາະ​ກີບ​ສຳຮອງ​ຂອງ​ຫມາກ​ຝ້າຍ ແລະ ໃບຝ້າຍ​ແທ້ໆ​ບໍ່​ຫັກ​ງ່າຍຖ້າ​ເກັບ​ນວນຝ້າຍ ຫລື ເສັ້ນ​ໃຍ​ຝ້າຍ​ປົນ​ກັນ​ກັບໃບ​ແຫ້ງ ແລະ ກີບ​ສຳ­ຮອງຫມາກ​ຝ້າຍ​ຈະ​ເຮັດ​ໃຫ້​ເສຍ​ເວ­ລາ ເລືອກ​ຕາມ​ພາຍ­ຫລັງ ຖ້າ​ເຮົາ​ບໍ່ເກັບ​ອອກ​ແລ້ວ​ຄຸນ​ນະ​ພາບ​ຂອງ​ຝ້າຍ​ຈະ​ບໍ່​ດີ, ສີ​ບໍ່​ງາມ ແລະ ບໍ່​ສະອາດ. ຢ່າງ­ໃດ​ກໍ່​ດີວິ­ທີ​ທີ່​ດີ​ທີ່​ສຸດ​ໃນການ​ເກັບ​ກ່ຽວ​ຝ້າຍ​ມີ​ຄື: ເລືອກເກັບ​ເອົາ​ຫມາກ​ຝ້າຍ​ທີ່​ແຕກ​ເຕັມ­ທີ່, ນວນ​ຝ້າຍ​ຟູ​ຂຶ້ນ ແລະ ແຫ້ງ​ດີ ຢາກເກັບ​ຝ້າຍ​ໄດ້​ດີ​ຄວນ​ປະ­ຕິ­ບັດ​ດັ່ງ­ນີ້​ຄື:

1. ຢ່າ​ເກັບ​ຫມາກ​ຝ້າຍ​ທີ່​ປຽກ ຫລື ຊຸ່ມ.

ປະ​ນວນ​ຝ້າຍ​ໃຫ້​ແຫ້ງ​ຄາ​ຕົ້ນແລ້ວ​ຈິ່ງ​ລົງ­ມື​ເກັບ​ກ່ຽວ​ໄດ້ ຫລື ຖ້າ­ວ່າ​ຈຳ­ເປັນ​ກໍ່​ຕ້ອງ​ເກັບ​ຫມາກນ້ອຍ ຫລື ນວນ​ຝ້າຍ​ທີ່​ມີ​ຄວາມ ຊຸ່ມ​ຊື່ນ​ສູງ​ຢູ່​ຕ້ອງ​ເອົາ​ອອກ​ຕາກແດດ​ໄວ້​ຈັກ 2Œ-3 ແດດ​ກ່ອນ​ຈົນກວ່າ​ຝ້າຍ​ແຫ້ງ​ດີ​ແລ້ວ​ຈິ່ງ​ເກັບ​ໃສ່ໄຖ່ ຫລື ກະ­ສອບ​ມ້ຽນ​ໄວ້.

2. ຢ່າ​ເກັບ​ຝ້າຍ​ຈາກ​ຫມາກຝ້າຍ​ທີ່​ແຕກ​ບໍ່​ປົກ­ກະ­ຕິ ຫລື ບໍ່​ສະຫມ່ຳ​ສະ­ເຫມີ​ດີ ເພາະ­ວ່າ​ນວນຝ້າຍ​ຈະ​ເປັນ​ກ້ອນ​ບໍ່​ສົມ­ບູນ ແລະ ສີ​ບໍ່​ປົກ­ກະ­ຕິ.

3. ຕ້ອງ​ເກັບ​ຝ້າຍ​ເມື່ອ​ຝ້າຍແກ່​ເຕັມ­ທີ່​ເປັນ​ສ່ວນ​ຫລວງ­ຫລາຍ, ເກັບ​ໃຫ້​ຫມົດ ເພາະ­ວ່າ​ຖ້າ​ເກັບ​ບໍ່​ຫມົດ​ຈະ​ເຮັດ​ໃຫ້​ຫນ່ວຍ​ຝ້າຍ​ທີ່​ເຫລືອ​ເສື່ອມ​ຄຸນ​ນະ­ພາ​ບລົງ. ນອກ­ຈາກ​ນັ້ນ ຈະ​ເຮັດ​ໃຫ້​ນວນຝ້າຍ​ປ່ຽນ​ສີ ແລະ ເສຍ​ຄວາມ​ສົດໃສ​ສາ­ເຫດ​ເກີດ​ມາ​ຈາກ​ຄວາມ​ຊຸ່ມ ຊື່ນ​ຂອງ​ນ້ຳ­ຫມອກ​ບາງ­ເທື່ອ​ກໍ່​ຖືກນ້ຳ​ຝົນ. ໃນ​ທ້ອງ­ຖິ່ນ​ທີ່​ແຫ້ງ­ແລ້ງ, ຮ້ອນ ແລະ ລົມ​ແຮງ ຈະ​ຊ່ວຍ​ໃຫ້ຫມາກ​ຝ້າຍ​ແຕກ​ໄວ​ກວ່າ​ປົກ­ກະ­ຕິ ຖ້າ​ປະ​ໄວ້​ດົນ​ຈະ​ເຮັດ​ໃຫ້​ລົມ​ພັດນວນ​ຝ້າຍ​ຕົກ​ຈາກ​ກີບ​ຂອງ​ຫມາກ​ລົງ​ສູ່​ພື້ນ​ດິນ ໃນ​ກໍ­ລະ­ນີ​ນີ້​ການ​ເກັບ​ຝ້າຍ​ຫລາຍ​ເທື່ອ​ຫ່າງ​ກັນ 10-14 ມື້ ຈະ​ໄດ້​ຝ້າຍ​ທີ່​ມີ​ຄຸນ​ນະ​ພາບ​ດີ.

4.  ຫມາກ​ຝ້າຍ​ທີ່​ແຕກ​ແລ້ວແຕ່​ຍັງ​ມີ​ສີ­ຂຽວ​ຢູ່​ເຮົາ​ບໍ່​ຄວນ​ເກັບ ເພາະ​ນວນ​ຝ້າຍ ແລະ ເສັ້ນ​ໃຍ ຈະ​ບອບ​ບາງ ແລະ ຂາດ​ງ່າຍ, ບໍ່​ທົນ​ທານ ແລະ ສີ​ບໍ່​ສົດ­ໃສ,

5.  ຫມາກ​ຝ້າຍ​ທີ່​ແຕກ​ທາງ ຂ້າງ, ເປື້ອນ, ສີ​ບໍ່​ງາມ ຫລື ຝ້າຍ ທີ່​ຕົກ­ລົງ​ດິນ​ຄວນ​ຈະ​ເກັບ​ແຍກໃສ່​ຖົງ​ໄວ້​ຕ່າງ­ຫາກ​ບໍ່​ຄວນ​ເອົາ​ໄວ້ປົນ​ກັບ​ຝ້າຍ​ທີ່​ດີ ເພາະ​ຄຸນ​ນະ​ພາບຂອງ​ຝ້າຍ​ທັງ​ຫມົດ​ຈະ​ປ່ຽນ​ໄປໃນ​ທາງ​ເສຍ​ເຮັດ​ໃຫ້​ນວນ​ຝ້າຍ ທີ່​ເກັບ​ໄວ້​ນັ້ນ​ມີ​ຄວາມ​ແຕກ​ຕ່າງກັນ​ໃນ​ເລື່ອງ​ສີ​ຄວາມ​ທົນ​ທານເສັ້ນ​ໃຍ​ບໍ່​ສະ​ຫມ່ຳ​ສະ­ເຫມີ.

6. ນວນ​ຝ້າຍ​ຈະ​ຕ້ອງ​ແຍກ​ໄວ້ ໂດຍ​ອາ­ໄສ​ແຕ່​ລະ​ຊັ້ນ​ຂອງ​ຕົ້ນຝ້າຍ​ທີ່​ເກັບ​ໄວ້ ຫມາຍ​ຄວາມ​ວ່າ: ຕາມ​ປົກ­ກະ­ຕິ​ການ​ເກັບ​ຝ້າຍ​ເທຶ່ອທຳ​ອິດ ແລະ ເທື່ອ​ທີ​ສອງ​ຈະ​ໄດ້ ນວນ​ຝ້າຍ​ຈາກ​ຫມາກ​ຝ້າຍ​ທີ່­ຢູ່ພາກ­ສ່ວນ​ໃກ້​ດິນ​ຄື: ສ່ວນ​ຕ່ຳ​ຂອງ ຕົ້ນ​ຝ້າຍ. ດັ່ງ­ນັ້ນ ຈິ່ງ​ຄວນ​ແຍກໄວ້​ພວກ​ຫນຶ່ງ​ຕ່າງ­ຫາກ.

ການ​ເກັບ​ເທື່ອ​ທີ​ສາມ ແລະ ເທື່ອ​ທີ​ສີ່​ຈະ​ໄດ້​ນວນ​ຝ້າຍ​ຈາກ ສ່ວນ​ກາງ­ຂອງ​ລຳ­ຕົ້ນ​ການ​ເກັບ ຄັ້ງ​ຕໍ່ໆໄປຈະ​ໄດ້​ນວນ​ຝ້າຍ​ຈາກສ່ວນ​ຍອດ​ຂອງ​ຕົ້ນ​ຝ້າຍ. ຝ້າຍ​ທີ່ໄດ້​ຈາກ​ຫມາກ​ຝ້າຍ​ສ່ວນ​ລຸ່ມ ແລະ ສ່ວນ​ຍອດ​ຈະ​ເປັນ​ຝ້າຍ​ທີ່​ບໍ່​ແກ່ ເຕັມ­ທີ່, ມີ​ຄວາມ​ຊຸ່ມ​ຊື່ນ​ຫລາຍ​ກວ່າ​ຝ້າຍ​ທີ່​ເກັບ​ຈາກ​ສ່ວນ​ກາງຂອງ​ລຳ­ຕົ້ນ.

7.  ຖ້າ​ຫມາກ​ຝ້າຍ​ທີ່​ແຕກ​ດີ ແລ້ວ​ຖືກ​ຝົນ­ຕົກ​ຫນັກ​ຄວນ​ປະໄວ້​ໃຫ້​ແຫ້ງ​ດີ​ໃນ​ຕົ້ນ 2-3 ມື້ ຈິ່ງ​ເກັບ​ກ່ຽວ ຖ້າ​ຝົນ­ຕົກ​ຕິດ­ຕໍ່​ກັນຫລາຍ​ມື້​ຄວນ​ຈະ​ລົງ­ມື​ເກັບ​ກ່ຽວຝ້າຍ​ທັນ­ທີ ແລະ ເຮັດ​ໃຫ້​ແຫ້ງ ດ້ວຍ​ວິ­ທີ​ອື່ນ​ຖ້າ​ບໍ່​ຮີບ​ເກັບ​ກ່ຽວຝ້າຍ​ກໍ່​ຈະ​ເນົ່າ​ຢູ່​ໃນ​ຕົ້ນ​ເຮັດ​ໃຫ້ຝ້າຍ​ເສື່ອມ​ຄຸນ​ນະ​ພາບ ແລະ ປ່ຽນສີ. ການ​ເກັບ​ກ່ຽວ​ເທື່ອ​ທຳ​ອິດ​ຕາມປົກ­ກະ­ຕິ​ນັ້ນ​ເພິ່ນ​ເລີ່ມ​ເກັບ​ແຕ່ ຝ້າຍ​ອາ­ຍຸ​ປະ­ມານ 4Œ5 ເດືອນ ຫລັງ​ຈາກ​ມື້​ປູກ ເຊິ່ງ​ຈະ​ຕົກ​ໃນລະ­ຫວ່າງ​ເດືອນ​ທັນ­ວາ​ເປັນ​ຢ່າງຊ້າ​ເມື່ອ​ຫມາກ​ຝ້າຍ​ແກ່, ແຕກ, ແຫ້ງ​ດີ​ແລ້ວ, ຄຸນ​ນະ​ພາບ ຫລື ຄຸນ­ຄ່າ​ຂອງ​ຝ້າຍ​ກໍ່​ດີ​ເສັ້ນ​ໃຍ​ກໍ່ມີ​ຄວາມ​ສະ​ຫມ່ຳ​ສະ­ເຫມີ​ດີ​ມີຄວາມ​ຫນຽວ ແລະ ຮັບ­ປະ­ກັນ​ໃຫ້ແກ່​ລັກ­ສະ­ນະ​ຂອງ​ເສັ້ນ​ຝ້າຍ​ອີກດ້ວຍ.

10. ການ​ອິ້ວ​ຝ້າຍ.

ເມື່ອ​ຝ້າຍ​ແຫ້ງ​ດີ​ແລ້ວ​ຕ້ອງພະ­ຍາ­ຍາມ​ແຍກ​ເສດ​ກີບ​ຂອງຫມາກ ແລະ ໃບ​ຝ້າຍ​ແຫ້ງ​ທີ່​ຫັກຕິດ​ມາ​ກັບ​ນວນ​ຝ້າຍ​ອອກ​ໃຫ້ຫມົດ, ບໍ່​ດັ່ງ­ນັ້ນ​ເສດ​ຂອງ​ສິ່ງ​ເຫລົ່າ ນີ້​ຈະ​ປະ­ສົມ​ຢູ່​ໃນ​ນວນ​ຝ້າຍ​ຈະເຮັດ​ໃຫ້­ການ​ອິ້ວ​ຝ້າຍ​ພົບ​ຄວາມຫຍຸ້ງ­ຍາກ ທາງ​ທີ່​ດີ​ທີ່​ຈະ​ເຮັດ​ໃຫ້ ການ​ອິ້ວ​ຝ້າຍ​ສະ­ດວກ ແລະ ໄດ້ຮັບ​ຜົນ​ດີ ເຮົາ​ຄວນ​ເອົາ​ຝ້າຍ​ໄປຕາກ­ແດດ​ໃຫ້​ແຫ້ງ​ຈັກ​ເຄິ່ງ​ມື້­ກ່ອນຈິ່ງ​ສົ່ງ​ເຂົ້າ​ໂຮງ​ອິ້ວ ຫລື ອິ້ວ​ດ້ວຍ​ມື ເພື່ອ​ແຍກ​ນວນ​ຝ້າຍ​ອອກ​ຈາກເມັດ​ຝ້າຍ ຖ້າ​ເປັນ​ໄປ​ໄດ້​ຄວນ​ອິ້ວສະ­ເພາະ​ມື້​ທີ່​ຮ້ອນ ແລະ ແຫ້ງ ບໍ່​ຄວນ​ອິ້ວ​ຝ້າຍ​ໃນ​ມື້​ທີ່​ຝົນ­ຕົກ ຫລື ມີ​ຄວາມ​ຊຸ່ມ​ຊື່ນ​ສູງ. ຝ້າຍ​ທີ່​ອິ້ວ​ໃນ 100 ກິ​ໂລ ຈະ​ໄດ້​ຮັບ​ນວນ​ຝ້າຍ 33Œ40% ສ່ວນ​ທີ່​ເຫລືອ 50Œ-67% ແມ່ນ​ເປັນ​ແກ່ນ​ຝ້າຍ.

11. ຜົນ​ຜະ­ລິດ​ຝ້າຍ.

ຖ້າ​ເຮົາ​ເອົາ­ໃຈ­ໃສ່​ບົວ­ລະ­ບັດໄດ້​ດີ​ສົມ­ທົບ​ກັບ​ການ​ນຳ​ໃຊ້​ເຕັກນິກ​ວິ­ຊາ​ການ​ເຂົ້າ​ໃນ​ການ​ປູກ ແລ້ວ​ຜົນ​ຜະ­ລິດ​ກໍ່​ຈະ​ໄດ້​ຮັບ​ສູງ 3.000Œ4.000 ກິ​ໂລ​ຕໍ່​ເຮັກ­ຕາ. ສຳ­ລັບ​ຜົນ​ຜະ­ລິດ​ຢູ່​ລາວ​ພວກ​ເຮົາ ພວກ​ເຮົາ​ສາ­ມາດ​ຜະ­ລິດ​ໄດ້​ປະມານ 1.300Œ2.000 ກິ​ໂລ​ຕໍ່ ເຮັກ­ຕາ.