ດິນບໍ່ມີຄຸນນະພາບ No quality soil(Soil without soil affecting plants)

1)    ສາ​ເຫດ​ຂອງການ​ເກີດ​ດິນບໍ່​ມີ​ຄຸນ​ນະ​ພາບ

-        ໂດຍ​ກຳ​ເນີດ: ດິນ​ເຄັມ ດິນ​ສົ້ມ ໂດຍ​ກຳ​ເນີດ

-        ໂດຍ​ການ​ທຳ​ລາຍ​ຂອງ​ມະ​ນຸດ ເຊັ່ນ: ປົນ​ເປືອນ​ສານ​ອິນ​ຊີ​ສານ ສານ​ກຳ​ຈັດ​ສັດ​ຕູ​ພືດ ໂລ​ຫະ​ຫນັກ ສານ​ກຳ​ມັນ​ຕະ​ລັງ​ສີ ແລະ ການ​ກັບ​ເຊາະ​ຂອງ​ດິນ

2)    ​ຜົນ​ຕາມ​ມາ​ເມື່ອ​ເກີດ​ເປັນ​ດິນ​ບໍ່​ມີ​ຄຸນ​ນະ​ພາບ

-        ຢັບ​ຢັ້ງ​ການ​ຈະ​ເລີນ​ເຕີບ​ໂຕ​ຂອງ​ພືດ

-        ມີ​ການ​ປົນ​ເປືອນ​ສາ​ພິດ​ໃນ​ແຫລ່ງ​ນ້ຳ (ຜິວ​ດິນ, ໃຕ້​ດິນ)

-        ການ​ຖ່າຍ​ທອດ​ສານ​ພິດ​ໃນ​ຕ່ອງ​ໂສ່​ອາ​ຫານ Food chain ໂດຍ​ການ​ກິນ​ຂອງ​ພືດ​ແລະ ສັດ

3)    ​ດິນ​ບໍ່​ມີ​ຄຸນ​ນະ​ພາບ​ໂດຍ​ກຳ​ເນີດ

ປະ​ກອບ​ດ້ວຍ​ດິນ​ 3 ລັກ​ສະ​ນະ​ຄື:

-        ດິນ​ເ​ກືອ (salt affected soils)

-        ດິນ​ສົ້ມ (acid sulphate soils)

-        ດິນ​ດ່າງ (alkaline soils)

3.1) ດິນ​ເ​ກືອ (salt affected soils)

ຄື​ດິນ​ທີ່​ມີ​ເກືອ ທີ່​ລະ​ລາຍ​ງ່າຍ soluble salt ຫລື​ໂຊ​ດ່ຽມ​ທີ່​ແລກ​ປ່ຽນ​ໄດ້​ໃນ​ປະ​ລິ​ມານ​ຫລາຍ ຈົນ​ມີ​ຜົນ​ຕໍ່​ການ​ຈະ​ເລີນ​ເຕີບ​ໂຕ​ຂອງ​ພືດ ມີ​ຄ​່າ​ການ​ນຳ​ໄຟ​ຟ້າ​ຕັ້ງ​ແຕ່ 0.4 siemens/m ຂື້ນ​ໄປ

ສາ​ເຫດ​ຂອງ​ການ​ເກີດ:

-        ມີ​ການ​ສະ​ສົມ​ຂອງ​ເກືອ​ທະ​ເລ​ເມື່ອ​ນ້ຳ​ທະ​ເລຖ້ວມເຖິງ ຫລື​ລົມ​ພັດ​ລະ​ອອງ​ນ້ຳ​ເຄັມ​ມາ​ເຖິງ ແລ້ວ​ຕົກ​ລົງ​ໄປ​ສະ​ສົມ​ຢ່າງ​ຕໍ່​ເນື່ອງ

-        ເກືອ​ຈາກ​ການ​ສະ​ຫລາຍ​ຕົວ​ຂອງ​ຫິນ ແລະ ແຮ່ ທີ່​ມີ​ເກືອ ເຊິ່ງ​ລະ​ລາຍ​ງ່າຍ​ເປັນ​ອົງ​ປະ​ກອບ​ເຊັ່ນ ຫິນ​ເກືອ Rock solt ເຊິ່ງ​ມີ NaCl ເປັນ ອົງ​ປະ​ກອບ

ການ​ຈັດ​ການ ແລະ ປັບ​ປຸງ​ດິນ​ເຄັມ:

-        ປັບ​ປຸງ​ດິນ​ໃຫ້​ມີ​ການ​ຊືມ​ຊັບ​ນ້ຳ​ໃຫ້​ດີ​ຂື້ນ ໂດຍ​ໃສ່​ອິນ​ຊີ​ສານ​ເຊັ່ນ: ແກບ ຝຸ່ນ​ຄອນ ປຸ໋ຍ​ຫມັກ ພ້ອມ​ກັບ​ການ​ໄຖ​ພ້ວນ

-        ຂັງ​ນ້ຳ​ທີ່​ມີ​ຄຸນ​ນະ​ພາບ​ດີ ເພື່ອ​ເຈືອ​ຈາງ​ຄວາມ​ເຄັມ

-        ປັບ​ພື້ນ​ທີ່ ແລະ ຄູ​ລະ​ບາຍ​ນ້ຳ ໂດຍ​ແບ່ງ​ແປງ​ຍ່ອຍ​ສ້າງ​ຄັນ​ດິນ​ຮອບ​ແປງ ສ້າງ​ຄູ​ລະ​ບາຍ​ນ້ຳ ອອກ​ໄປ​ຫ່າງ​ຈາກ​ແປງ ເພື່ອ​ລົດ​ລະ​ດັບ​ນ້ຳ​ໃຕ້​ດິນ

-        ປູກ​ພືດ​ທົນ​ຄວາມ​ເຄັມ​ເຊັ່ນ ເຂົ້າ ກ​ຂ 1, 8 ເຂົ້າ​ມະ​ລິ 108

-        ປູກ​ພືດ​ບຳ​ລຸງ​ດິນ​ເຊັ່ນ ສະ​ເມັກ, ຖົ່​ວ ແລ້ວ​ໄຖ​ປົກ

3.2) ດິນ​ສົ້ມ acid sulphate soils

          ຄື​ດິນ​ທີ່​ມີ​ສະ​ພາບ​​ຄ່າຄວາມ​ເປັນ​ກົດ ມີ​ຄ່າ pH ນ້ອຍກວ່າ 7

ສາ​ເຫດ:

-        ເກີດ​ຈາກ​ການ​ປະ​ຕິ​ກິ​ລິ​ຍາ​ແລກ​ປ່ຽນ​ໄອ​ອ່ອນ​ລະ​ຫວ່າງ H⁺ ຈາກ​ກົດ​ຄາ​ບອນ​ນິກ ກັບ ເບ​ສິກ​ແຄດ​ໄອ​ອ່ອນ basic estion ແລກ​ປ່ຽນ​ໄດ້​ໃນ​ກະ​ບວນ​ການ​ພັດ​ທະ​ນາ​ດິນ

-        ມີ​ອິນ​ຊີ​ວັດ​ຖຸ​ຫລາຍ ເມື່ອ​ເນົ່າ​ເປື່ອຍ​ຈະ​ເກີດ​ກົດ​ອິນ​ຊີ​ຕ່າງໆ

-        ດິນ​ສົ້ມ​ຈັດ ຫລື​ດິນ​ກົດ​ກຳ​ມະ​ຖັນ ເກີດ​ຈາກ​ການ oxidation ຂອງ​ສານ​ປະ​ກອບ​ໄພ​ໄລ້ FeS₂ ທີ່​ເອີ້ນ​ວ່າ ຈາ​ໄຣ​ໄຊ ຊື່ງ​ພົບ​ໃນ​ດິນ​ທີ່​ເກີດ​ຈາກ​ຕະ​ກອນ​ນ້ຳ​ທະ​ເລ ຫລື​ຕະ​ກອນ​ນ້ຳ

ການ​ຈັດ​ການ​ຫລື​ປັບ​ປຸງ​ດິນ​ສົ້ມ:

-        ໃສ່​ປູນ​ເພື່ອ​ເພີ່ມ Ca ແລະ​ລົດ​ປະ​ລິ​ມານ AL ທີ່​ເປັນ​ພິດ

-        ການ​ຂັງ​ນ້ຳ ແລະ ຊະ​ລະ​ລາຍ​ດິນ​ດ້ວຍ​ນ້ຳ ຈະ​ເຮັດ​ໃຫ້ pH ຂອງ​ດິນ​ສູງ​ຂື້ນ ຄວາມ​ເປັນ​ພິດ ຈາກ Al ແລະ Fe ຈະ​ລົດ​ລົງ

-        ໃສ່​ປຸ໋ຍ ເອ​ສ​ເຟ​ສ ເພາະ​ດິນ​ສົ້ມ ໃນ​ປະ​ເທດ​ມັກ​ຂາດ​ທາດ P ຈະ​ຊ່ວຍ​ໃຫ້ pH ສູງ​ຂື້ນ ແລະ ຜົນ​ຜະ​ລິດ​ເຂົ້າ​ກໍ່​ຈະ​ດີ​ຂື້ນ

-        ຍົກ​ຮ່ອງ​ປູກ​ໄມ້​ໃຫ້​ຫມາກ ໂດຍ​ໃສ່​ປຸນ​ໃນ​ຫລຸມ​ປູກ ເພື່ອ​ທຳ​ການ​ປະ​ຕິ​ກິ​ລິ​ຍາ​ປັບ​ປຸງ​ກົດ​ຂອງ​ດິນ ໃນ​ຂະ​ນະ​ທີ່​ນ້ຳ​ຝົນ ຫລື​ນ້ຳ​ຊົນ​ລະ​ປະ​ທານ​ທີ່​ໃຫ້​ແກ່​ພືດ ຈະ​ຄ່ອຍໆ ຊະ​ລະ​ລາຍ​ຄວາມ​ເປັນ​ກົດ​ຂອງ​ດິນ

3.3) ດິນ​ດ່າງ alkaline Soils

                    ຄື​ດິນ​ທີ່​ມີ​ສະ​ພາບ​ເປັນ​ດ່າງ​ມີ​ຄ່າ pH ຫລາຍ​ຫວ່າ 7

          ສາ​ເຫດ​ການ​ເກີດ:

-        ເກີດ​ຈາກວັດ​ຖຸ​ຕົ້ນ​ກຳ​ເນີດ​ໃນ​ດິນ ທີ່​ເປັນ​ດ່າງ​ເຊັ່ນ​ຫີນ​ປູນ ທີ່​ເຮັດ​ໃຫ້​ມີ CaCo₃ & MgCO₃ ຢູ່​ໃນ​ດິນ​ຫລາຍ

-        ພາ​ວະ​ແຫ້ງ​ແລ້ງ ຝົນ​ຕົກ​ຫນ້ອຍ ບໍ່​ພໍ​ທີ່​ຈະ​ຊະ​ເອົາ CaCo₃ ອອກ​ໄປ

-        ລະ​ດັບ​ນ້ຳ​ໃຕ້​ດິນ​ສູງ ເຮັດ​ໃຫ້​ນ້ຳ​ໃຕ້​ດິນ​ທີ່​ມີ CaCo₃ ຈະ​ເຄື່ອນ​ມາ​ສະ​ສົມ​ເທິງ​ດິນ

%ດິນ​ດ່າງ​ມັກ​ຈະ​ຂາດ P, Fe, Mn ແລະ ມີ​ສະ​ພາບ​ທາງ​ຟີ​ສິກ​ບໍ່​ເຫມາະ​ສົມ​ເຊັ່ນ ແຕກ​ແຫງ ເມື່ອ​ດິນ​ແຫ້ງ ລະ​ບາຍ​ນ້ຳ​ໄດ້​ດີ ມີ​ລັກ​ສະ​ນະ​ດິນ​ຫນຽວ​ຫລາຍ

ການ​ຈັກ​ການ ແລະ ປັນ​ປຸງ​ດິນ​ດ່າງ:

-        ດິນ​ດ່າງ​ບໍ່​ຄ່ອຍ​ມີ​ບັນ​ຫາ​ໃນ​ດ້ານ​ຄວາມ​ອຸ​ດົມ​ສົມ​ບູນ ການ​ຈັດ​ການ​ຈຶ່ງ​ຢູ່​ທີ່​ການ​ເລືອກ​ພືດ​ປູກ​ເຊັນ: ປູກ​ສາ​ລີ ຖົ່ວ​ດິນ ຫມາກ​ມີ້ ຫມາກ​ພ້າວ ສ່ວນ​ບ່ອນ​ຕ່ຳ ອາດ​ປູກ ຂ້າວ​ໄດ້ ໂດຍ​ໃສ່​ປຸຍ P ຮ່ວມ​ນຳ

-        ການ​ແຕກ​ແຫງ​ຂອງ​ດິ​ນ ແກ້​ໄຂ​ໂດຍ​ການ​ໃຊ້​ຢຸຍ ອິນ​ຊີ ແລະ ໄຖ​ພວນ​ຢ່າງ​ເຫມາະ​ສົມ