ຫົວ​ຊິງ​ໄຄ

ຫົວ​ຊິງ​ໄຄ

ຫົວ​ຊິງ​ໄຄ (ຊື່​ສາ​ມັນ: Lemongrass) (ຊື່​ວິທະຍາ​ສາດ: Cymbopogon citratus); ຊື່​ທ້ອງ​ຖິ່ນ: ​ສີ​ເຄີ (ພາກ​ເໜືອ), ຫົວ​ຊິງ​ໄຄ, ໄຄຣ (ພາກ​ໃຕ້), ຄາ​ຫອມ , ເຊີດ​ເກຣຍ, ເຫຼິ​ເກຣຍ (ກຳ​ປູ​ເຈຍ​-​ສຸ​ຣິນ​ທ​ຣ​໌), ຫ່ອວ​ອ​ຕະ​ໂປ່ (ກະ​ຫຣ່ຽງ) ເປັນ​ພືດ​ລົ້ມ​ລຸກ ໃນ​ວົງ​ຫຍ້າ (Poaceae) ຄວາມ​ສູງ​ປຣະ​ມານ 4-6 ຟຸດ ໃບ​ຍາວ​ລຽວ ປາຍ​ໃບ​ມີ​ຂົນ​ໜາມ ລຳ​ຕົ້ນ​ທັງຫມົດ​ກັນ​ເປັນ​ກໍ ມີກ​ິ່ນ​ຫອມ ເປັນ​ຊໍ່​ຍາວ​ມີດ​ອົກ​ນ້ອຍ​ຝອຍ​ເປັນ​ຈຳນວນ​ຫລາຍ ສີ​ໄຄ​ເປັນ​ພືດ​ທີ່​ສາມາດ​ນຳ​ສ່ວນ​ຕົ້ນ​ຫົວ​ໄປ​ປະກອບ​ອາຫານ ແລະ​ຈັດ​ເປັນ​ພືດ​ສ​ະມຸນ​ໄພ​

ອານາຈັກ:                  Plantae

ບໍ່​ຖືກ​ຈັດ​ອັນ​ດັບ:            Angiosperms

ບໍ່​ຖືກ​ຈັດ​ອັນ​ດັບ:            Monocots

ບໍ່​ຖືກ​ຈັດ​ອັນ​ດັບ:            Commelinids

ອັນ​ດັບ:                     Poales

ວົງ:                         Poaceae

ສ​ກຸນ:                      Cymbopogon

ສ​ປີ​ຊີ​ສ​໌:                     C.  citratus

ຖິ່ນ​ກຳ​ເນີດ

ຫົວ​ສີ​ໄຄ​ມີ​ຖິ່ນ​ກຳ​ເນີດ ໃນ​ປະເທດ​ອິນ​ໂດ​ນີ​ເຊຍ ສຣີ​ລັງ​ກາ ພະ​ມ່າ ອິນ​ເດຍ ລາວ ໄທ ໃນ​​ທະວີ​ບ​ເມ​ຣິ​ກາ​ໃຕ້ ແລະ​ ຄອງ​ໂກ

ໂດຍ​ທົ່ວ​ໄປ​ແບ່ງ​ສີ​ໄຄ​ອອກ​ເປັນ 6 ຊະນິດ ໄດ້​ແກ່

• ​ສີ​ໄຄ​ກໍ
• ​ສີ​ໄຄ​ຕົ້ນ
• ສີ​ໄຄ​ຫາງ​ນາກ
• ສີ​ໄຄ​ນ້ຳ
• ສີ​ໄຄ​ຫາງ​ສິງ​ຫ​໌
• ສີ​ໄຄ​ຫອມ (ຫົວ​ສີ​ໄຄ​ເຄື່ອງ)

ການ​ປຸກ ​ແລະ ​ຂະຫຍາຍ​ພັນ

ປຸກ​ໄດ້​ການ​ປັກ​ຊຳ​ຕົ້ນ​ເຫງົ້າ ໂດຍ​ຕັດ​ໃບ​ອອກ​ໃຫ້​ເຫຼືອ​ຕອນ​ໂຄນ​ປະ​ມານ​ໜຶ່ງ​ຄືບ ນຳ​ມາ​ປັກ​ຊຳ​ໄວ້​ຈັກ​ໜຶ່ງ​ອາທິດ​ກໍ​ຈະ​ມີ​ຮາກ​ງອກ​ອອກ​ມາ ແລ້ວ​ນຳ​ໄປ​ລົງ​ແປງ​ດິນ​ທີ່​ຕຽມ​ໄວ້ ຫລື​ອາດ​ໃຊ້​ວິທີ​ເອົາ​ໂຄນ​ປັກ​ລົງ​ໄປ​ທີ່​ດິນ​ຊຶ່ງ​ຕຽມ​ໄວ້​ເລຍ ໃຫ້​ຫ່າງ​ປະ​ມານ​ໜຶ່ງ​ສອກ ຖ້າ​ປຸກ​ໃນ​ກະ​ຖາງ​ໃຊ້​ວິທີ​ປັກ​ໂຄນ​ລົງ​ໃນ​ກະ​ຖາງ ໆ ລະ 2-3 ຕົ້ນ​ກໍ​ໄດ້ ແລ້ວ​ໝັ່ນ​ຫົດ​ນ້ຳ​ໃຫ້​ຊຸ່ມ​ເຊົ້າ​ແລງ ຕັ້ງ​ໄວ້​ໃຫ້​ຖຶກ​ແດດ​ຕະຫລອດ​ມື້​ ຈະ​ເຮັດໃຫ້​ໃຫຍ່​ໄດ້​ໄວ ສີ​ໄຄມັກ​ດິນ​ລ້ວນ​ຊຸຍ ເປັນ​ພືດ​ທີ່​ມັກ​ນ້ຳ ມັກ​ແດດ ເບິ່ງ​ແຍງ​ຫົດ​ນ້ຳ​ສະເໝີ​ແລະ​ຖຶກແດດ​ໄດ້​ຕະຫລອດ​ມື້ ຈະເລີນ​ໄດ້​ໃນ​ດິນ​ແທບ​ທຸກ​ຊະນິດ ເວລາ​ຈະ​ໃຊ້​ກໍ​ໃຫ້​ຕັດ​ທີ່​ໂຄນ​ສຸດ​ສ່ວນ​ຮາກ​ເ​ລີຍ ແລ້ວ​ຖອນ​ອອກ​ມາ​ທັງ​ຕົ້ນ​ຕາມ​ຕ້ອງ​ການ ຕ້ອງ​ຄອຍ​ຖ້າ​ກວດ​ເບິ່ງ ​ເມື່ອ​​ສີ​ໄຄມີ​ກໍ່​ຈະເລີນ​ເຕີບໂຕ​ໄດ້​ເຕັມ​ທີ່​ແລ້ວ ຕ້ອງ​ຖອນ​ຖິ້ມ​ຫລື​ແຍກ​ອອກ​ໄປ​ປຸກ​ໃໝ່​ດ້ວຍ​ຫລື​ເອົາ​ໄປ​ໃຊ້​ດ້ວຍ ຈະ​ນຳ​ມາ​ຫັ່ນ​ເປັນ​ຝອຍໆ ຕາກ​ລົມ​ໄວ້​ໃຫ້​ແຫ້ງ​ສະນິດ​ແລ້ວ​ແພັກ​ເກັບ​ໄວ້​ໃຊ້​ໄດ້​ດົນໆ ເພື່ອ​ໃຫ້​ຕົ້ນ​ອ່ອນ​ໃຫຍ່​ຂຶ້ນ​ມາ​ໃໝ່ ຖ້າ​ບໍ່​ແຢກ​ອອກ​ໄປ​ຕົ້ນ​ຈະ​ນ້ອຍ​ແລະ​ລີບ​ລົງ​ເລື້ອຍ ໆ ແລະ​ບາງ​ທີ່​ກໍ​ແຄະ​ ຕົ້ນ​ແລະ​ກໍ ​ກໍ່​ຈະ​ໂຊມ ຕ້ອງ​ລ້າງ​ແລະ​ປຸກ​ໃໝ່​ທັງ​ໝົດ​ປ່ຽນ​ເປັນ​ການ​ແຕກ​ໜໍ່​ເຮັດໃຫ້​ການ​ປຸກ​ແລະ​ການ​ຂະຫຍາຍ​ພັນ​ໄດ້​ງ່າຍ

ປະໂຫຍດ

ໃຊ​້​ສ່ວນ​ຂອງ​ເຫງົ້າ ​ແລະ​ ລຳ​ຕົ້ນ​ແກ່ ໃຊ້​ເປັນ​ສ່ວນ​ປະກອບ​ຂອງ​ອາຫານ​ທີ່​ສຳຄັນ​ຫຼາຍ​ຊະນິດ​ເຊັ່ນ ຕົ້ມ​ຢຳ ແລະ​ ອາຫານ​ລາວ ໄທ​ຫຼາຍ​ຊະນິດ ໃຫ້​ກລິ່ນ​ຫອມ ມີ​ສັບ​ເຈົ້າ​ທາງ​ຢາ​ເຊັ່ນ ບຳ​ລຸງ​ທາດ ແກ້​ພະຍາດ​ທາງເດີນ​ຍ່ຽວ ຂັບ​ລົມ​ໃນ​ລຳ​ໄສ້​ເຮັດໃຫ້​ຈະເລີນ​ອາຫານ ແກ້​ພະຍາດ​ຫືດ ແກ້​ອ​ຫິ​ວາ​ຕົກ​ພະຍາດ ບຳ​ຣຸງ​ສະຫມອງ ຊ່ວຍ​ໃຫ້​ສ​ມາ​ທິ​ດີ ຕົ້ມ​ກັບ​ນ້ຳ​ໃຊ້​ດື່ມ​ແກ້​ຮາກ ໃຊ້​ຕົ້ນ​ສົດ​ໂຂລກ​ຄັ້ນ​ເອົາ​ນ້ຳ​ດື່ມ​ແກ້​ອາການ​ເມົາ​ໃນ​ກໍລະນີ​ຜູ້​ທີ່​ເມົາ​ຫລາຍ ໆ ຊ່ວຍ​ໃຫ້​ຊ່ວງ​ໄວ ສ່ວນ​ຫົ່ວ​ສາມາດ​ໃຊ້​ແກ້​ພະຍາດ​ເກື້ອນ ທ້ອງ​ອືດ​ທ້ອງ​ເຟີ້ ພະຍາດ​ນິ່ວ ຫລາຍ​ໄປ​ກວ່າ​ນັ້ນ​ຢັງ​ສາມາດ​ເຮັດ​ເປັນ​ຢາ​ຊ່ວຍ​ນອນ​ຫຼັບ ຊ່ວຍ​ລຸດ​ຄວາມ​ດັນ​ສູງ ນ້ຳ​ມັນ​ຫົວ​ສີ​ໄຄ​ຫອມ​ ໃຊ້​ທາ​ກັນ​ຢຸງ​ໄດ້ ຖ້າ​ປຸກ​ໃກ້​ຜັກ​ອື່ນ ໆ ຈະ​ຊ່ວຍ​ກັນ​ແມງ​ໄດ້ ​ແລະ ​ຢັງ​ໃຫ້​ກລິ່ນ​ຫອມ ທີ່​ດັບ​ກລິ່ນ​ບາງ​ຊະນິດ​ໃຊ້ ສີ​ໄຄເປັນ​ສ່ວນ​ປະສົມ​ເພາະ​ມີກ​ລິ່ນ​ທີ່​ຫອມ ແລະ​ທີ່​ກຳຈັດ​ຢຸງ​ບາງ​ຊະນິດ​ກໍ​ໃຊ້ສີ​ໄຄ​ເປັນ​ສ່ວນ​ປະສົມ​ດ້ວຍ​ເນື່ອງ​ຈາກ​ມີກ​ລິ່ນ​ທີ່​ແຮງ​ຈຶ່ງ​ຊ່ວຍ​ເຮັດໃຫ້​ໄລ່​ຢຸງ​ໄດ້ ນອກ​ຈາກ​ນີ້​ ສີ​ໄຄ​ຍັງ​ແກ້​​ກິ່ນ​ຄາວ​ ຫລື ​ດັບ​ກີ່ນ​ຄາວ​ຂອງ​ປລາ ແລະ​ຊີ້ນ​ສັດ​ໄດ້​ດີ​ຫລາຍ ໆ

ສັບ​ພະ​ຄຸນ : ທັງ​ຕົ້ນ ໃຊ້​ເປັນ​ຢາ​ປິ່ນປົວພະຍາດ​ຫືດ ແກ້​ປວດ​ທ້ອງ ຂັບ​ຍ່ຽວ​ແລະ​ແກ້​ອ​ຫິ​ວາ​ຕົກ​ພະຍາດ ຫລື​ເຮັດ​ເປັນ​ຢາ​ທານ​ວົດ​ກໍ​ໄດ້ ແລະ​ຢັງ​ໃຊ້​ທັງຫມົດ​ກັບ​​ສະ​ມຸນ​ໄພ​ຊະນິດ​ອື່ນ​ປິ່ນປົວພະຍາດ​ໄດ້ ເຊັ່ນ ບຳ​​ລຸງ​ທາດ ຈະເລີນ​ອາຫານ ແລະ​ຂັບ​ເຫື່ອ ແລະ​ມີກິ່ນ​ສຸນ​ສາມາດ​ໄລ່​ແມງ​ໄດ້

ຫົວ ເປັນ​ຢາ​ຖືຮັກສາ​ເກື່ອນ ແກ້​ທ້ອງ​ອືດ​ທ້ອງ​ເຟີ້ ແກ້​ຍ່ຽວ​ພິ​ການ ແກ້​ນິ່ວ ບຳ​​ລຸງ​ໄຟ​ທາດ ແກ້​ອາການ​ຂັດ​ເບົາ ຖ້າ​ໃຊ້​ທັງຫມົດ​ກັບ​​ສະ​ມຸນ​ໄພ​ຊະນິດ​ອື່ນ ຈະ​ເປັນ​ຢາ​ແກ້​ຮາກ ແກ້​​ຊ່ວງ ຢານອນ​ຫຼັບ​ລຸດ​ຄວາມ​ດັນ​ສູງ ແກ້​ລົມ​ອັມ​ພາດ ແກ້​ກະ​ໃ​ສ​ເສັ້ນ ແລະ​ແກ້​ລົມ​ໃບ ໃບ​ສົດ ໆ ຈະ​ຊ່ວຍ​ລຸດ​ຄວາມ​ດັນ​ເລືອດ​ສູງ ແກ້​ໄຂ້

ຮາກ ໃຊ້​ເປັນ​ຢາ​ແກ້​ໄຂ້​ເໜືອ ປວດ​ທ້ອງ​ແລະ​ທ້ອງ​ເສຍ

ຕົ້ນ ໃຊ້​ເປັນ​ຢາ​ແກ້​ຂັບ​ລົມ ແກ້​ເບື່ອ​ອາຫານ ແກ້​ຜົມ​ແຕກ ແກ້​ພະຍາດ​ທາງເດີນ​ຍ່ຽວ ນິ່ວ ເປັນ​ຢາ​ບຳ​ຣຸງ​ໄຟ​ທາດ​ໃຫ້​ຈະເລີນ ແຕ່​ຖ້າ​ເອົາ​ປະສົມ​ກັບ​ສະ​ມຸນ​ໄພ​ຊະນິດ​ອື່ນ ຈະ​ແກ້​ພະຍາດ​ໜອງ​ໃນ ແລະ​ນອກ​ຈາກ​ນີ້​ຢັງ​ໃຊ້​ດັບ​ກລິ່ນ​ຄາວ​ໄດ້​ດ້ວຍ

ຄຸນຄ່າ​ທາງ​ໂພດ​ນາ​ການ

ຫົວ​ສີ​ໄຄ ( 100 ກຣາມ) ມີ​ຄຸນຄ່າ​ທາງ​ໂພດ​ນາ​ການ ດັ່ງ​ນີ້:

• ·         ໃຫ້​ພະລັງ​ງານ                              143 ກິ​ໂລ​ແຄ​ລໍ​ຣີ່
• ·         ມີ​ໂປຣ​ຕີນ                                  1.2 ກຣາມ
• ·         ມີ​ໄຂ​ມັນ                                    2.1 ກຣາມ
• ·         ມີ​ຄາ​ຣ​໌​ໂບ​ໄຮ​ເດ​ຣົດ                       29.7 ກຣາມ
• ·         ມີ​ເສັ້ນ​ໃຍ                                   4.2 ກຣາມ
• ·         ມີ​ແຄລ​ຊຽມ                                35 ມິນ​ລິກ​ຣັມ
• ·         ມີ​ຟອດ​ຟໍ​ຣັດ                               30 ມິນ​ລິກ​ຣັມ
• ·         ມີ​ເຫຼັກ                                       2.6 ມິນ​ລິກ​ຣັມ
• ·         ມີ​ວິ​ຕາ​ມິນ​ເອ                               43 ໄມ​ໂຄຣກ​ຣັມ
• ·         ມີ​ໄທ​ອາ​ມີນ                                0.05 ມິນ​ລິກ​ຣັມ
• ·         ມີ​ໄຣ​ໂບ​ຟ​ລາ​ວິນ                          0.02 ມິນ​ລິກ​ຣັມ
• ·         ມີ​ໄນ​ອາ​ຊິນ                                 2.2 ມິນ​ລິກ​ຣັມ
• ·         ມີ​ວິ​ຕາ​ມິນ​ຊີ                                1 ມິນ​ລິກ​ຣັມ
• ·         ມີ​ເຖົ້າ                                        1.4 ກຣາມ

ສານ​ສຳຄັນ​ທີ່​ພົບ

ສານ​ສຳຄັນ​ພົບ​ທີ່​ສ່ວນ​ຂອງ​ລຳ​ຕົ້ນ​ແລະ​ໃບ​ຊຶ່ງ​ມີ​ນ້ຳ​ມັນ​ຫອມ​ລະ​ເຫີຍ (Volatile oil) ທີ່​ປະກອບ​ດ້ວຍ​ສານ​ຈຳນວນ​ຫຼາຍ​ຊະນິດ ໄດ້​ແກ່

• ຊິ​ທຣານ (Citral) ພົບ​ຫລາຍ​ທີ່ສຸດ                    75-90%
• ທຣານ​ຊ​໌ ໄອ​ໂຊ​ຊິ​ທຣານ                                (Trans-isocitral)
• ໄລ​ໂມ​ເນນ                                             (Limonene)
• ຢູ​ຈີນ​ອົນ                                               (Eugenol)
• ລິ​ນາ​ລູນ                                                (Linalool)
• ເຈີ​ຣາ​ນິ​ອອນ                                           (Geraniol)
• ຄາ​ຣິ​ໂອ​ຟິວ​ລີນ ອອກ​ໄຊ​ດ​໌                             (Caryophyllene oxide)
• ເຈີ​ຣາ​ນິນ ອະ​ຊິ​ເຕດ                                    (Geranyl acetate)
• 6-​ເມ​ທິນ 5-​ເຮບ​ເທນ​-2-​ມື້                           (6-Methyl 5-hepten-2-one)
• 4-​ໂນ​ນາ​ໂນນ                                          (4-Nonanone)
• ເມ​ທິນ​ເຮບ​ທີ​ໂນນ                                      (Methyl heptennone)
• ຊິ​ໂທຣ​ເນນ​ລອນ                                       (Citronellol)
• ໄມ​ຣ​໌​ຊີນ                                                (Myrcene)
• ການ​ບູນ                                                (Camphor)