ຜັກໜາມ
ຜັກໜາມ ຊື່ວິທະຍາສາດ Lasia spinosa (L.) Thwaites ຈັດຢູ່ໃນວົງບອນ
(ARACEAE)
ສະຫມຸນໄພຜັກໜາມ ມີຊື່ເອີ້ນອື່ນວ່າ ກະລີ, ບອນໜາມ (ໄທລື້, ຂະມຸ), ຜະຕູ່ໂປລ່ ເຮາະຕູ່ຄຸ (ກະຫຣ່ຽງ), ດໍ່ແກງເລີ່, ບ່ອນຢິ້ມ (ມ່ຽນ), ບ່ະໜາມ (ລົ້ວະ), ຫຼັ່ນສື່ໂກ ຈຸຍຫຼັກຕີນ
(ຈີນແຕ້ຈິ໋ວ) ເປັນຕົ້ນ
ລັກສະນະຂອງຜັກໜາມ
ຕົ້ນຜັກໜາມ ຈັດເປັນພັນໄມ້ລົ້ມລຸກ ມີອາຍຸຫຼາຍປີ
ລຳຕົ້ນມີລັກສະນະເປັນເຫງົ້າແຂງຢູ່ໃຕ້ດິນ ເລື້ອຍ ເລືອຂະຫນານກັບພື້ນດິນ
ຕັ້ງກົງ ແລະ ໂຄ້ງລົງນ້ອຍໆ ລຳຕົ້ນມີຂະໜາດເສັ້ນຜ່ານສູນກາງປະມານ 4-5 ເຊັນຕິແມັດ ແລະ ຍາວໄດ້ປະມານ 75 ເຊັນຕິແມັດ
ຕາມລຳຕົ້ນມີໜາມແຫຼມ ຂະຫຍາຍພັນດ້ວຍວິທີການເພາະເມັດ ແລະ ແຍກກໍ ມີເຂດການກະຈາຍພັນໃນອິນເດຍ
ທາງຕອນໃຕ້ຂອງປະເທດຈີນ ເອເຊຍຕະເວັນອອກສຽງໃຕ້ເຖິງອິນໂດນີເຊຍ ໃນປະເທດພົບໄດ້ຕາມແຫຼ່ງທຳມະຊາດທົ່ວທຸກພາກ
ມັກດິນຣ່ວນ ຄວາມຊື້ນຫລາຍ ແລະ ແສງແດດແບບເຕັມມື້ ມັກຂຶ້ນໃນທີ່ຊື້ນແສະ
ມີນ້ຳຂັງ ເຊັ່ນ ຕາມແຄມນ້ຳ ແຄມຫ້ວນນ້ຳ ຫນອງ ຄອງບືງ ແຄມຄູ ຕາມຮ່ອງນ້ຳໃນສວນ ຫລື
ບໍລິເວນດິນຕົມທີ່ມີນ້ຳຂັງ
ໃບຜັກໜາມ ໃບເປັນໃບດ່ຽວ ອອກຮຽງສະລັບກັນ ລັກສະນະຂອງໃບເປັນຮູບຫົວລູກສອນ
ຫລື ຮູບໂລ່ ປາຍໃບແຫຼມ ຂອບໃບຮຽບ ແລະ ເປັນວັກເວົ້າເລິກເປັນ 9 ພູ ຮອຍເວົ້າ ມັກເລິກເກືອບເຖິງເສັ້ນກາງໃບ ໃບມີຂະໜາດກວ້າງຫລາຍກວ່າ
25 ເຊັນຕິແມັດ ແລະ ຍາວປະມານ 30-40 ເຊັນຕິແມັດ ມີໜາມແຫຼມຕາມເສັ້ນໃບດ້ານລຸມແລະ
ຕາມກ້ານໃບ ໃບອ່ອນມ້ວນເປັນແທ່ງກົມ ກ້ານໃບມີລັກສະນະເປັນຮູບຊົງກະບອກຍາວ
ແລະ ແຂງ ໂດຍມີຄວາມຍາວປະມານ 40-120 ເຊັນຕິແມັດ
ດອກຜັກໜາມ: ອອກດອກເປັນຊໍ່ແຫລມຍາວຊີ້ຟ້າ ລັກສະນະເປັນຮູບຊົງກະບອກ
ເປັນແທ່ງຍາວຂະຫນານກັນເທົ່າກັບໃບ ປະມານ 4 ເຊັນຕິແມັດ
ແທງອອກມາຈາກກາບໃບ ກ້ານຊໍ່ດອກມີໜາມ ແລະ ຍາວໄດ້ເຖິງ 75 ເຊັນຕິແມັດ ມີດອກຍ່ອຍອັດກັນແໜ້ນເປັນດອກແບບສົມບູນເພດ ໃບປະດັບເປັນກາບສີນ້ຳຕານແກມຂຽວ
ເຖິງສີມ່ວງ ກາບຫຸ້ມມ້ວນບິດເປັນກຽວຕາມຄວາມຍາວຂອງກາບ ມີຄວາມຍາວໄດ້ເຖິງ
55 ເຊັນຕິແມັດ ດອກເປັນຊໍ່ດອກແບບແທ່ງ Spadix ຊໍ່ດອກເປັນສີນ້ຳຕານ ດອກເພດຜູ້ຈະມີຈຳນວນຫລາຍ
ແລະ ຢູ່ສ່ວນເທິງ ສ່ວນດອກເພດເມຍຈະມີຈຳນວນນ້ອຍກວ່າ ແລະ ຢູ່ສ່ວນລຸມ ຈະອອກດອກໃນຊ່ວງປະມານເດືອນພຶດສະພາເຖິງເດືອນມິຖຸນາ
ຫມາກຜັກໜາມ: ຫມາກມີລັກສະນະຮຽງຊິດກັນແໜ້ນເປັນແທ່ງ
ຮູບຊົງກະບອກ ເປັນຫມາກສົດ ໜາ ແລະ ໜຽວ ຫມາກອ່ອນເປັນສີຂຽວມີຊີ້ນນຸ່ມ ເມື່ອແກ່ແລ້ວຈະປ່ຽນເປັນສີເຫຼືອງແກມແດງ
ຈະເປັນຫມາກໃນຊ່ວງປະມານເດືອນມິຖຸນາເຖິງເດືອນສິງຫາ
ສັບພະຄຸນຂອງຜັກໜາມ
- ຕາມຕຳລາຢາຈະໃຊ້ທັງຕົ້ນເປັນຢາແກ້ຍ່ຽວພິການ ສ່ວນໃນອິນເດຍຈະໃຊ້ທັງຕົ້ນເປັນຢາແກ້ປວດທ້ອງ ປວດຕາມຂໍ້ແລະ ພະຍາດຜິດປົກກະຕິກ່ຽວກັບລຳໄສ້ ໃຊ້ນ້ຳຄັ້ນຈາກຕົ້ນເປັນຢາແກ້ຣິດສີດວົງທະວານ ແລະໃຊ້ລຳຕົ້ນ ແລະ ຫມາກເປັນຢາແກ້ອາການຜິດປົກກະຕິກ່ຽວກັບຄໍ
- ໃຊ້ທັງຕົ້ນທັງຫມົດກັບໄມ້ເປົາ ແລະ ໄມ້ຈະລາຍ ນຳໄປຕົ້ມອາບ ແລະ ດື່ມເປັນຢາບຳຣຸງກຳລັງ ແກ້ອາການປວດເມື່ອຍ
- ລຳຕົ້ນຜັກໜາມ ມີລົດເຜັດຊາ ໃຊ້ເປັນຢາແກ້ໄອ ແກ້ກະຫາຍນ້ຳ ຂັບເສມຫະ ຂັບຍ່ຽວ ແກ້ຍ່ຽວເຫຼືອງ ຫລືແດງ ຜິວໜັງເນົ່າເປື່ອຍເປັນໜອງ ໃຊ້ຕົ້ມເອົານ້ຳອາບແກ້ອາການຄັນເນື່ອງຈາກພິດຫັດ ເຫືອດ ໄຂ້ອອກຜື່ນ ອີສຸກອີ່ໃສ ດຳແດງ ເຮັດໃຫ້ຜື່ນຫາຍໄວ ແລະ ໃຊ້ເປັນຢາຖອນພິດ ດ້ວຍໃຊ້ລຳຕົ້ນແຫ້ງເຮັດເປັນຢາປິ່ນປົວພະຍາດຜິວໜັງ
- ຕຳຮັບຢາແກ້ຜິວໜັງເນົ່າເປື່ອຍຊຳເຮື້ອ ຕີນເນົ່າເປື່ອຍ ຫລືຫົວເນົ່າເປື່ອຍເປັນແຜຊຳເຮື້ອ ໃຫ້ໃຊ້ລຳຕົ້ນຜັກໜາມນຳຕົ້ມເອົານ້ຳຊະລ້າງ ຫລື ບົດໃຫ້ເປັນຜົງແລ້ວນຳມາທາບໍລິເວນທີ່ເປັນ
- ເຫງົ້າໃຊ້ເປັນຢາຂັບເສມຫະ ແກ້ໄອ ໃຊ້ຕົ້ມກັບນ້ຳອາບແກ້ຄັນເນື່ອງຈາກພິດຫັດ ເຫືອດ ອີ່ສຸກອີ່ໃສ ດຳແດງ ແລະພະຍາດຜິວໜັງ ດ້ວຍໃຊ້ເຫງົ້າຝົນກັບນ້ຳກິນເປັນຢາຖ່າຍພະຍາດ (ເຫງົ້າ)
- ຮາກໃຊ້ຕົ້ມກັບນ້ຳດື່ມເປັນຢາແກ້ເຈັບຄໍ ສ່ວນອີກຂໍ້ມູນລະບຸໃຫ້ໃຊ້ຮາກຕົ້ມກັບນ້ຳໃຫ້ເດັກແລກເກີດອາບ ແກ້ອາການເຈັບຄໍ
- ຮາກແລະໃບມີສັບພະຄຸນເປັນຢາຂັບເສມຫະ
- ໃບຜັກໜາມໃຊ້ເປັນຢາແກ້ປວດທ້ອງ ແກ້ໄອ ສ່ວນໃນສີລັງກາ ຈະໃຊ້ໃບເປັນຢາແກ້ປວດທ້ອງ ແລະ ອາການປວດອື່ນ ໆ ໃຊ້ກ້ານໃບບົດໃຫ້ມຸ່ນແລ້ວນຳໄປໃຫ້ງົວຄວາຍກິນເທື່ອລະນ້ອຍ ໆ ເປັນຢາແກ້ອາການຜິດປົກກະຕິກ່ຽວກັບຄໍ
- ຂະໜາດ ແລະ ວິທີໃຊ້ : ການເກັບຢາ ໃຫ້ເກັບລຳຕົ້ນໃນຊ່ວງລະດູຮ້ອນ ແລະລ້າງໃຫ້ສະອາດ ແລ້ວນຳໄປຕາກແຫ້ງຫລື ຫັ່ນເປັນແຜ່ນຕາກແຫ້ງເກັບໄວ້ໃຊ້ (ລັກສະນະຢາທີ່ດີຈະມີລົດເຜັດຊາ ຕົ້ນທີ່ເກັບຈະຕ້ອງມີລັກສະນະເປັນແທ່ງຊົງກະບອກ ເປືອກສີນ້ຳຕານເທົາ ມີຂໍ້ເປັນປຸ່ມ ສູງໂນນມີໜາມແຂງ ແຕ່ລະຂໍ້ຫ່າງກັນປະມານ 6-7 ເຊັນຕິແມັດ ມີຮາກຝອຍຂົດມ້ວນເຂົ້າໄປທີ່ໂຄນກ້ານໃບ ຊີ້ນໃນເປັນສີເທົາ ຫລື ສີຊົມພູ ມີແປ້ງຫລາຍ ແລະ ມີຈຸດສີນ້ຳຕານນ້ອຍ ໆ ຢູ່ທົ່ວໄປ) ໂດຍໃຫ້ໃຊ້ລຳຕົ້ນແຫ້ງປະມານ 10-15 ຕົ້ມກັບນ້ຳກິນ ສ່ວນການໃຊ້ພາຍນອກໃຫ້ນຳໄປຕົ້ມເອົານ້ຳຊະລ້າງ ຫລື ບົດເປັນຜົງທາບໍລິເວນທີ່ເປັນ
No comments:
Post a Comment
ສະແດງຄວາມຄິດເຫັນ ຫລື ຄຳຂອບໃຈ ເພື່ອເປັນກຳລັງໃຈໃຫ້ຄົນຂຽນ