ໝາກຕາກົບ
ໝາກຕາກົບ ຊື່ສາມັນ Calabura, Jam tree, Jamaican cherry, Malayan Cherry, West Indian Cherry [1],[2]
ໝາກຕາກົບ ຊື່ວິທະຍາສາດ Muntingia calabura L.[1] ປະຈຸບັນຈັດຢູ່ໃນວົງ MUNTINGIACEAE
ສະມຸນໄພ ຕາກົບ ມີຊື່ທ້ອງຖິ່ນອື່ນ ໆ ວ່າ ຄົບຝຣັ່ງ, ໝາກຕະໂກ່ເສະ (ກະຫຣ່ຽງແດງ), ຕາກົບ (ມົ້ງ), ພ່ຽນໝ່າຍ (ມຽນມ່າ), ຕາຂົບຝຣັ່ງ (ໄທ) ເປັນຕົ້ນ
ລັກສະນະຂອງຕາຂົບ
ຕົ້ນຕາກົບ ຈັດເປັນໄມ້ພຸ່ມ ຫລືໄມ້ຢືນຕົ້ນຂະໜາດນ້ອຍ
ມີຄວາມສູງໄດ້ປະມານ 5-7 ແມັດ
ແລະ ອາດສູງໄດ້ເຖິງ 10 ແມັດ ແຕກກິ່ງກ້ານແຜ່ຂະໜານກັບພື້ນດິນ
ເປືອກລຳຕົ້ນລຽບເປັນສີເທົາ ຕາມກິ່ງອ່ອນມີຂົນນຸ່ມຂຶ້ນປົກຄຸມ ຫມາກຕາກົບ
ຫລື ຕະຂົບ ນີ້ມີຖິ່ນກຳເນີດໃນ ອາເມຣິກາກາງ ແລະ ອາເມຣິກາໃຕ້ ພົບປຸກເປັນໄມ້ປະດັບຫລືຕົ້ນໄມ້ໃຫ້ຜົນທົ່ວໄປໃນເຂດຮ້ອນ
ໃນປະເທດພົບປຸກເປັນໄມ້ປະດັບ ຫລື ຕົ້ນໄມ້ໃຫ້ຫມາກ ແລະ ມັກພົບຂຶ້ນເປັນວັດພືດຕາມທີ່ນກວ້າງ
ວ່າງເປົ່າ ຕາມປ່າໂປ່ງທົ່ວໄປ ຫລື ມັກຂຶ້ນເອງຕາມທຳມະຊາດທີ່ນົກ ແລະ ສັດຂະໜາດນ້ອຍຖ່າຍມູນແກ່ນຕາກົບຖິ້ມໄວ້
ສາມາດຂະຫຍາຍພັນໄດ້ເອງໂດຍວິທີການເພາະເມັດ ອອກດອກ ແລະ ຕິດຫນ່ວຍໄດ້ຕະຫລອດທັງປີ
ໃບຕາກົບ
ໃບເປັນໃບດ່ຽວ ອອກລຽງສະລັບແບບຄຽງໃສ່ກັນ ລັກສະນະຂອງໃບເປັນຮູບໄຂ່ແຄມຂອບຂົນ
ປາຍໃບຮຽວແຫຼມ ໂຄນໃບມົນຫລືຂ້າງໜຶ່ງມົນສ່ວນອີກຂ້າງໜຶ່ງແຫຼມ ສ່ວນຂອບໃບຈະແວ່ງເປັນຟັນເຟືອງນ້ອຍ
ໆ ໃບມີຂະໜາດກວ້າງປະມານ 1.5-3.5 ຊັງຕິແມັດ ແລະຍາວປະມານ 4.5-9 ຊັງຕິແມັດ ຫຼັງໃບດ້ານເທິງເປັນສີຂຽວ
ສ່ວນທ້ອງໃບດ້ານລຸ່ມເປັນສີນວນ ຫຼັງໃບແລະທ້ອງໃບມີຂົນນຸ່ມຈັບເບິ່ງຈະຮູ້ສຶກໜຽວມືນ້ອຍໆ
ເສັ້ນຂະແໜງໃບມີ 3-5 ເສັ້ນ ກ້ານໃບຍາວປະມານ 0.2-0.6 ຊັງຕິແມັດ ແລະມີຂົນ
ດອກຕາກົບ
ອອກເປັນດອກດ່ຽວ ຫລື ອອກເປັນຄູ່ ໂດຍຈະອອກບໍລິເວນເໜືອຊອກໃບ ດອກເປັນສີຂາວ
ເມື່ອດອກບານຈະມີຂະໜາດເສັ້ນຜ່ານສູນກາງປະມານ 2 ຊັງຕິແມັດ ກີບດອກຍົ່ນເປັນສີຂາວມີ
5 ກີບ ລັກສະນະຂອງກີບດອກເປັນຮູບໄຂ່ປ້ອມໆ ປາຍກີບມົນ ມີຂະໜາດກວ້າງປະມານ
9 ມິນລິແມັດ ແລະຍາວປະມານ 11 ມິນລິແມັດ ສ່ວນກີບລ້ຽງມີ 5 ກີບ ບໍ່ຕິດກັນ
ເປັນສີຂຽວ ລັກສະນະເປັນຮູບຫອກ ປາຍກີບແຫຼມເປັນຫາງຍາວ ໂຄນກີບຕັດ ກີບດ້ານນອກມີຂົນຂຶ້ນປົກຄຸມ
ສ່ວນດ້ານໃນກ້ຽງດີ ກີບລ້ຽງມີຂະໜາດກວ້າງປະມານ 3 ມິນລິແມັດ ແລະຍາວປະມານ
10-12 ມິນລິແມັດ ດອກມີເກສອນເພດຜູ້ຈຳນວນຫລາຍ ກ້ານເກສົນຍາວປະມານ 5-6.5 ມິນລິແມັດ ກ້ຽງ
ສ່ວນກ້ານເກສອນເພດເມຍສັ້ນ ພາຍໃນມີ 5-6 ຊ່ອງ ແຕ່ລະຊ່ອງຈະມີໄຂ່ອ່ອນຈຳນວນຫລາຍ
ກ້ານດອກຍາວປະມານ 1.5-1.6 ຊັງຕິແມັດ ແລະມີຂົນ
ສັບພະຄຸນຂອງຫມາກຕາກົບ
- ໜ່ວຍສຸກມີລົດຫວານເຢັນຫອມ ມີສັບພະຄຸນເປັນຢາບຳຣຸງກຳລັງ ເຮັດໃຫ້ຊຸ່ມຊື່ນຫັວໃຈ
- ດອກຕາກົບມີສັບພະຄຸນເປັນຢາແກ້ອາການປວດຫົວ ດ້ວຍການໃຊ້ດອກແຫ້ງປະມານ 3-5 ກຣາມ ນຳມາຊົງເປັນນ້ຳຊາດື່ມ ດ້ວຍໃຊ້ຊີ້ນໄມ້ເປັນຢາແກ້ອາການປວດຫົວ (ເນື້ອໄມ້)
- ໃຊ້ເປັນຢາແກ້ຫວັດ ຫລຸດໄຂ້ ດ້ວຍການໃຊ້ດອກແຫ້ງປະມານ 3-5 ກຣາມ ນຳມາຊົງເປັນນ້ຳຊາດື່ມ (ດອກ) ດ້ວຍໃຊ້ຊີ້ນໄມ້ເປັນຢາແກ້ໄຂ້ຫວັດ (ຊີ້ນໄມ້)
- ໃບມີຣົດຝາດ ມີສັບພະຄຸນເປັນຢາຂັບເຫື່ອ (ໃບ)
- ຮາກມີສັບພະຄຸນເປັນຢາແກ້ເສມຫະ ຊ່ວຍກ່ອມເສມຫະ ແລະອາຈົມ (ຮາກ)
- ຊ່ວຍແກ້ອາການປວດເກັງໃນທາງເດີນອາຫານ ດ້ວຍການໃຊ້ດອກຕາກົບແຫ້ງ 3-5 ກຣາມ ນຳມາຊົງກັບນ້ຳເປັນຊາດື່ມ (ດອກ)
- ຊີ້ນໄມ້ມີສັບພະຄຸນເປັນຢາແກ້ທ້ອງຣ່ວງ ທ້ອງບິດ (ຊີ້ນໄມ້)
- ຕົ້ນ ໃຊ້ຕົ້ມກັບນ້ຳກິນເປັນຢາລະບາຍ ເນື່ອງຈາກມີສານ mucilage ຫລາຍ (ຕົ້ນ) ຫລືຈະໃຊ້ເປືອກຕົ້ນສົດ ຫລືແຫ້ງ (ຣົດຝາດ) ປະມານ 1 ຝ່າມື ນຳມາສັບເປັນຊິ້ນຕົ້ມໃນນ້ຳເດືອດ 1 ລີດ ປະມານ 15 ນາທີ ແລ້ວກອງເອົາແຕ່ນ້ຳດື່ມເປັນຢາລະບາຍກໍໄດ້ (ເປືອກຕົ້ນ)
- ດອກໃຊ້ຕົ້ມທັງຫມົດກັບສະມຸນໄພຣອື່ນກິນເປັນຢາຂັບປະຈຳເດືອນຂອງສະຕີ (ດອກ)
- ໃຊ້ເປັນຢາແກ້ພະຍາດຕັບອັກເສບ ດ້ວຍການໃຊ້ດອກນຳມາຕົ້ມທັງຫມົດກັບສະມຸນໄພອື່ນກິນ (ດອກ)
- ໃຊ້ເປັນຢາແກ້ຕານເຕັ້ນ (ຊີ້ນໄມ້)
- ຕົ້ນໃຊ້ເປັນຢາແກ້ພະຍາດຜິວໜັງ ສ່ວນຮາກໃຊ້ເປັນຢາປິ່ນປົວພະຍາດຜິວໜັງ ແກ້ຜື່ນຄັນຕາມຕົນໂຕ (ຕົ້ນ, ຮາກ)
- ດອກໃຊ້ເປັນຢາແກ້ປວດແລະແກ້ອັກເສບ (ດອກ)
No comments:
Post a Comment
ສະແດງຄວາມຄິດເຫັນ ຫລື ຄຳຂອບໃຈ ເພື່ອເປັນກຳລັງໃຈໃຫ້ຄົນຂຽນ