ເຕັກນິກການປະສົມພັນປາໄນ

ເຕັກນິກການປະສົມພັນປາໄນ

Phylum: Chordata
Class: Actinopterygii
Order: Cypriniformes
Family: Cyprinidae (ຢູ່ໃນວົງຂອງປາປາກ)
Genus: Cyprinus
Species: Cyprinus carpio

• ຊື່ວິທະຍາສາດ: Cyprinus carpio
• ຊື່ສາມັນ: common carp
• ຊື້ທ້ອງຖີ່ນ:
– ປາໃນ, ປາໃນຄຳ
– ປາຫລີ
– ປາຂີນ
– ປາຫລືຮື້
– ປາຫລືໂກ
• ຈີນ: Lei yu, Li yu
• ຢີ່ປຸ່ນ: Koi
• ອີນໂດເນເຊຍ: Green verieties
– Tambra
– Tombro
• ອີນໂດ: Orange – colored verieties :
– Ikan mass
– Masmassan
– Lauk mas
– Rajo Emeh
• ມາເລເຊຍ: Lei Koh
• ຫວຽດນາມ:
– Ca chep
– Ca gay
– Pa nev

ຄຸນປະໂຫຽດຂອງການລ້ຽງປາໄນ

     ປາໄນ ເປັນປາທ່ີນິຍົມກັນລ້ຽງມາແຕ່ດົນນານ ຕາມທ້ອງຖ່ີນຕ່າງໆ ໃນລາວ ແລະ ມີຢູ່ຕາມແມ່ນໍ້າ ລໍາເຊຫ້ວຍຮ່ອງ, ຄອງບຶງ, ເປັນປາທ່ີລ້ຽງງ່າຍ ທົນຕ່ໍສະພາບແວດລ້ອມໄດ້ດີ. ຊີ້ນປາກິນງ່າຍລະລາຍດີ ບ່ໍເປັນອັນຕະລາຍຕໍ່ສຸຂະພາບ ໂດຍສະເພາະຜູ້ສູງອາຍຸ ເພາະປາເປັນອາຫານທ່ີມີທາດບໍາລຸງສູງ, ເຮັດໃຫ້ຮ່າງກາຍແຂງແຮງ, ຖ້າມີບ່ອນລ້ຽງທ່ີເໝາະສົມ ແລະ ຮູ້ຈັກວິທີການລ້ຽງທ່ີດີຈະສາມາດ ຕອບສະໜອງອາຫານໃຫ້ຄອບຄົວໄດ້ຢ່າງພຽງພໍ, ລ້ຽງຫລາຍສາມາດຂາຍສ້າງລາຍໄດ້ໃຫ້ແກ່ຄອບຄົວອີກດ້ວຍ.

ສະຖານທ່ີເໝາະສົມການລ້ຽງປາໄນ

• ອຸນຫະພູມທ່ີເໝາະສົມລະຫ່ ວາງ  24 - 35 ອົງສາເຊ
• ເປັນບ່ອນທ່ີໃກ້ແຫລ່ງນໍ້າເຊ່ັນ: ຫວ້ຍ, ຮ່ອງ, ໜອງ, ບຶງ, ຊົນລະປະທານ. ຫ່າງຈາກບ່ອນທ່ີມີທາດເຄມີໄຫລຊຶມ.
•  ບ່ອນລ້ຽງເປັນດິນໜຽວ ຫລື ດິນປົນຊາຍດີທ່ີສຸດເປັນດິນຕົມບ່ໍຄວນເປັນເຂດດິນເຄັມ ແລະ ເປັນກົດສູງ, ລະດັບຄວາມເປັນກົດເປັນດ່າງລະຫວ່າງ 5-9 PH, ເປັນບ່ອນທ່ີບ່ໍມີນໍ້າອອກບ່ໍ
• ປາໄນສາມາດລ້ຽງໄດ້ໃນນາເຂົ້າ, ໃນອ່າງຊີເມັນທ່ີມີຂະໜາດ 4x4 ແມັດ. ຂຶ້ນໄປລ້ຽງໃນກະຊັງ ແຕ່ດີທ່ີສຸດ ແມ່ນລ້ຽງໃນໜອງ, ໜອງຕ້ອງເປັນດິນຕົມມີຂະໜາດ: ລວງກ້ວາງ 8 ແມັດ, ລວງຍາວ 10 ແມັດ ຫລື ໃນເນື້ອທ່ີ 80 ຕາແມັດ. ຂຶ້ນໄປຄວາມເລິກຂອງໜອງ 1 -1,50ແມັດ, ແຄມໜອງຕ້ອງມີຄວາມເນີນແບບກົ້ນໝໍ້ຂາງ ຖ້າໜອງເລິກ 1 ແມັດ. ຄວາມເນີນຕ້ອງມີ ລະຫວ່າງ 1,5 ແມັດ, ຖ້າໜອງເລິກ 1,50 ແມັດ. ຄວາມເນີນຕ້ອງມີລະຫວ່າງ 2 ແມັດ.

ລັກສະນະໜອງລ້ຽງປາໄນທ່ີຖືກຕ້ອງຄວນໃຫ້ມີຄວາມເນີນຫລາຍ ຫລື ອາດສ້າງເປັນຄືກົ້ນ ໝໍ້ຂາງ

ເຕັກນິກການປະສົມພັນ

• ປາໄນ ສາມາດປະສົມພັນໄດ້ແຕ່ ເດືອນ 2 ຫາເດືອນ 8 ແຕ່ ມີໄຂ່ ແກ່ ສົມບູນແມ່ນແຕ່ ເດືອນ 4-6 ປາໄນເປັນປາໄຂ່ ຕິດ, ປະສົມພັນໄດ້ງ່າຍ, ສາມາດປະສົມໄດ້ທຸກເຂດແຂວງແຕ່ ເໜືອເຖິງໃຕ້.
• ປາໄນສາມາດປະສົມພັນກັນເອງໄດ້ໂດຍທ່ີບ່ໍໄດ້ສັກຢາກະຕຸ້ນກ່ໍໄດ້, ພຽງແຕ່ ເຮົາກຽມພ່ໍແມ່ພັນໃຫ້ມີຄວາມພ້ອມ ແລະ ຍ້າຍບ່ອນເພ່ີມ ຫລື ຫຸຼດລະດັບນໍ້າເດີມກ່ໍຈະປະສົມພັນກັນ ເອງແຕ່ ເພ່ືອໃຫ້ການຜະລິດລູກປາໄດ້ຮັບຜົນສູງເຮົາຄວນດໍາເນີນຕາມຂັ້ນຕອນດ່ັງນີ້:

   1. ການກະກຽມອຸປະກອນທ່ີຈໍາເປັນ

• ກະຊັງຟັກໄຂ່ ທ່ີເຮັດດ້ວຍແພນີລົງ ແລະ ແພແຍ່ງຂຽວ
• ຮັງໄຂ່ ເຮັດດ້ວຍເຊືອກຟາງ ຫລື ນຳໃຊ້ຮາກຜັກຕົບ, ຮາກໄຄ້ ກໍ່ໄດ້ເຊັ່ນກັນ
• ເຂັມສັກຢາເບີ້ 22 ແລະ 24 ຢ່າງລະ 1 ດວງ
• ແພເຊັດ, ຊິງຊ່ັງນໍ້າໜັກ, ແອປໍ້າ ຫລື ເຄື່ອງເພີ່ມອົກຊີໃຫ້ນ້ຳ (ຖ້າປະສົມໃສ່ອ່າງ), ຊາມໃຫ່ຍ
• ປາພ່ໍແມ່ ພັນ  (ຕາມມາດຕາສ່ວນປາແມ່ 1 ໂຕ ຕ່ໍປາຜູ້ 2 ໂຕ )
• ຟອຍກ້ານພ້າວ (ຖ້າປະສົມພັນໃສ່ອ່າງ)
• ຢາກະຕຸ້ນພ່ໍແມ່ ພັນເຊ່ັນ: ຕ່ອມໃຕ້ສະໝອງປາທ່ີໄດ້ຈາກປາປະເພດຕ່າງໆ ຫລື ຮໍໂມນສັງເຄາະຊຸບປີຼແຟັກ ( Suprefact ) ຢາໂມທີລຽມ (Motilium M), ນໍ້າກ່ັນ, ຢາຊຸບຟຼີແຟັກ (Suprefact) ຢາເມັດ ໂມທີລຽມ ( Motiluim M) ນໍ້າກ່ັນ 

2. ການກະກຽມສະຖານທ່ີປະສົມພັນ

ປາໄນສາມາດປະສົມພັນໃນອ່າງ ຫລື ປະສົມໃສ່ໜອງ ກ່ໍໄດ້ຮັບຜົນຄືກັນ ຖ້າຈະປະສົມໃສ່ ອ່າງຕ້ອງມີອ່າງຂະໜາດ ສູງ 1 ແມັດ, ກ້ວາງ 2 ແມັດ, ຍາວ 2 ແມັດຂຶ້ນໄປ ແລະ ຕ້ອງກະກຽມ ຄວາມພ້ອມຕ່າງໆດ່ັງນີ້:

• ລ້າງອ່າງຂ້າເຊື້ອດ້ວຍດ່າງທັບທິມ, ຢາເຫລືອງ, ຫລື ເກືອ (ໃຊ້ຢ່າງໃດຢ່າງໜ່ືງ) ປະໄວ້ໃຫ້ໄດ້ 2 ອ່າງ
• ເອົານໍ້າໃສ່ ອ່າງທັງສອງທ່ີລ້າງສະອາດແລ້ວໃຫ້ໄດ້ 50 ຊັງຕີແມັດ
• ເອົາຮັງໄຂ່ ໃສ່ບ່ອນປະສົມພັນ ແລະ ສ້າງຝົນທຽມໃສ່ ໃນອ່າງປະສົມພັນຖ້າຈະປະສົມພັນໜອງກ່ໍຕ້ອງອະນາໄມບ່ອນທ່ີປະສົມພັນຄັກແນ່ ເຊ່ັນ: ການຂ້າເຊື້ອ, ຂ້າສັດຕູຂອງລູກປາທ່ີຈະເບາະອອກມາໃໝ່ໆ ໃຫ້ລະອຽດ

3. ການກຽມພ່ໍແມ່ພັນ

• ຄັດເລືອກພ່ໍແມ່ພັນ ທ່ີມີຄວາມພ້ອມເຊ່ັນ: ຕົວແມ່ ມີໄຂ່ແກ່ ໂດຍໃຊ້ມືລູບທ້ອງຈະຮູ້ສຶກອ່ອນນຸ້ມ, ເມ່ືອຫງາຍທ້ອງຂຶ້ນຈະເຫັນທ້ອງເບັງໃຫ່ຍເປັນຮູບຕົວ ( U ), ບ່ໍມີບາດແຜ, ບ່ໍພິການ, ມີອາຍຸ 6 ເດືອນ ຫາ 8 ເດືອນ ຂຶ້ນໄປ, ປາຜູ້ : ຕົນຕົວ ແລະ ແກ້ມຊາ, ເອົາມືບີບທ້ອງຈະເຫັນ ນໍ້າເຊື້ອໄຫລອອກມາງ່າຍໆ ນໍ້າເຊື້ອເປັນສີຂາວຂຸ້ນແມ່ນນໍ້າເຊື້ອທ່ີດີ. 
• ແຍກພ່ໍແມ່ ພັນໄວ້ບ່ອນຕ່າງກັນ 12 -16 ຊ່ົວໂມງ ແລະ ບ່ໍໃຫ້ອາຫານແລ້ວຈ່ືງນໍາປາມາສັກຢາກະຕຸ້ນ (ຢາກະຕຸ້ນພ່ໍແມ່ ພັນ ແລະ ວິທີການຄິດໄລ່ ຢາເພ່ືອສັກກະຕຸ້ນຄືກັບປາທ່ົວໄປ)
• ເຮັດຝົນທຽມໃສ່ ອ່າງເປັນໄລຍະໆ ເພ່ຶອກະຕຸ້ນໃຫ້ພ່ໍ-ແມ່ ພັນມີຄວາມຫ້າວ.
• ການປະສົມພັນວິທີນີ້ ແມ່ນຈະປະໄວ້ໃຫ້ພ່ໍແມ່ ພັນປະສົມພັນກັນເອງ ປະມານ 8 -12 ຊ່ົວໂມງ ປາເລີ່ມມີປະຕິກິລິຍາຕໍ່ກັນ ເມ່ືອປາປະສົມພັນກັນ ເຮົາກໍປະໃຫ້ປາປະສົມພັນກັນ 3 ຊ່ົວໂມງ, ໃຫ້ສັງເກດເບິ່ງວ່າ ເມື່ອເຫັນປາບ່ໍໄລ່ກັນ ບໍ່ຝັ້ນກັນຄືຕອນທຳອິດ ກໍ່ໃຫ້ເອົາພ່ໍແມ່ພັນອອກ.

5. ການຟັກໄຂ

ຟັກໃສ່ ອ່າງຊີເມັນ: 

• ນໍາຮັງໄຂ່ ໄປຟັກໃສ່ ອ່າງທ່ີ 2 ທ່ີກຽມໄວ້ແລ້ວເປີດແອປໍ້າ ຫລື ປ້ໍາລົມໃສ່ ເພ່ືອເພ່ີມອົກຊີໃນອ່າງ ແລະ ເຮັດໃຫ້ອັດຕາການເບາະຂອງໄຂ່ ປາຫລາຍຂຶ້ນ, ໄຂ່ ປາໄນຈະເບາະເປັນໂຕພາຍໃນ 48-50 ຊ່ົວໂມງ.
• ຫລັງຈາກໄຂ່ ເບາະແລ້ວຈ່ືງເອົາຮັງໄຂ່ ອອກຈາກບ່ອນຟັກຫລັງຈາກນັ້ນປະໄວ້ 4-5 ວັນ ຈ່ຶງນໍາລູກປາໄປອະນຸບານໃສ່ ໜອງທ່ິມີການກຽມໜອງຢ່າງຄັກແນ່

ຟັກໄຂ່ ຢູ່ໃນໜອງ:

ກາງກະຊັງແພນີລົງບາງ ໃສ່ຊັ້ນນອກ ແລ້ວກາງກະຊັງດາງຂຽວໃສ່ ຊັ້ນໃນ, ເມ່ືອປາເບາະ ເປັນໂຕແລ້ວ ຈ່ຶງເອົາຮັງໄຂ່ ອອກຈາກບ່ອນຟັກ, ລູກປາບາງໂຕອາດຈະບ່ໍລອດຕາກະຊັງດາງຂຽວອອກມາ ຢູ່ໃນກະຊັງແພນີລົງ, ດ່ັງນັ້ນຈ່ືງພະຍາຍາມເອົາປາໃນກະຊັງອອກມາໃຫ້ຢູ່ໃນກະຊັງແພນີລົງ, ແຕ່ພະຍາຍາມຢ່າໃຫ້ປໍ້ໄຂ່ ທ່ີແຕກແລ້ວ ແລະ ໄຂ່ ທ່ີບ່ໍແຕກ ຄ້າງໃນກະຊັງອອກມາໃນກະຊັງຊັ້ນນອກ ເພາະຈະເປັນເຫດເຮັດໃຫ້ເກີດເປັນນໍ້າເປື້ອນແລ້ວພາໃຫ້ລູກປາຕາຍ

6. ການອະນຸບານລູກປາ.

• ກຽມໜອງອະນຸບານກ່ອນເອົາລູກປາລົງອະນຸບານ 4-5 ວັນເຊ່ັນ: ອະນາໄມໜອງໃຫ້ສະອາດ, ຫວ່ານປູນຂາວໃຫ້ທ່ົວໜອງຕາມອັດຕາສ່ວນ 10 ຕາແມັດ. ຕ່ໍປູນ 1 ກິໂລກຼາມ, ຫວ່ານຝຸ່ນຄອກໃນ ອັດຕາສ່ວນ 1-1,5 ກິໂລກຼາມ ຕ່ໍ 10 ຕາແມັດ, ເອົານໍ້າໃສ່ 30 ຊັງຕີແມັດ. ປະໄວ້ຈົນນໍ້າຂຽວຈ່ຶງ ເຕີມນໍ້າໃສ່
• ມື້ທີ 5 ຍ້າຍລູກປາໄປອະນຸບານໃນໜອງທ່ີກຽມໄວ້ (ໜອງອະນຸບານເໝາະສົມຄວນມີຂະໜາດ ເຄ່ິງໄລ່ ຫາ 1 ໄລ່ ( 800 -1600 ຕາແມັດ) ຄວາມເລິກປະມານ 1 ແມັດ, ລະດັບນໍ້າເລ່ີມຈາກ 30 ຊັງຕີແມັດ. ແລ້ວຄ່ອຍເພ່ີມຂຶ້ນໃຫ້ໄດ້ 70 ຊັງຕີແມັດ ຫາ 1 ແມັດ, ອັດຕາການປ່ອຍລູກປາອະນຸ ບານເໝາະສົມແມ່ນ 600 - 800 ໂຕຕ່ໍຕາແມັດ.

• ເມ່ືອປາມີອາຍຸ 10-15 ວັນ. ກ່ໍຄວນກວດເຊັກອັດຕາການລອດຕາຍຂອງລູກປາດ້ວຍວິທີໃຊ້ມຸ້ງຖ່ີ ຊ້ວານ ຕາມແຄມໜອງຖ້າຫາກພົບລູກປາເປັນຈໍານວນຫລາຍກ່ໍສະແດງວ່າລູກປາມີການ ລອດຕາຍສູງ, ແຕ່ ຖ້າພົບແມງເຂົ້າສານເປັນຈໍານວນຫລາຍເຮົາຄວນຫາທາງແກ້ໄຂດ່ວນ, ດ້ວຍວິທີ ໃຊ້ນໍ້າມັນກາຊວນ ຫລື ນ້າມັນພືດຫົດລົງບ່ອນອະນຸບານລູກປາໃນອັດຕາສ່ວນ 2-3 ລິດ ຕ່ໍ 1 ໄລ່ , ປະໄວ້ 1 ວັນຈ່ືງເອົາຮໍາອ່ອນໂຮຍໃຫ້ນໍ້າມັນຈັບເປັນກ້ອນກັນເຂົ້າແລ້ວໃຊ້ກະຕ່ອງຕັກອອກໃຫ້ໝົດ.
• ຮັກສາລະດັບນໍ້າຢ່າງໜ້ອຍ 30 ຊັງຕີແມັດ. ແຕ່ ບ່ໍຄວນເກີນ 1 ແມັດ, ອະນຸບານໄປຈົນປະມານ 50-60 ວັນ. ຖ້າບ່ອນອະນຸບານມີອາຫານທໍາມະຊາດພຽງພໍ ແລະ ເໝາະສົມລູກປາກ່ໍຈະເຕີບໂຕ ໄວ ແລະ ສາມາດນໍາໄປລ້ຽງໃນໜອງລ້ຽງໄດ້. ການໃຫ້ອາຫານປາໄລຍະອະນຸບານເອົາຮໍາອ່ອນ ບົດລະອຽດປົນກັບອາຫານ, ໄກ່ນ້ອຍ ຫລື ອາຫານໝູນ້ອຍ

ຂໍ້ແນະນໍາ:

• ກໍລະນີປະສົມພັນໃສ່ໃນໜອງ, ຕ້ອງກາງກະຊັງໃສ່ ໃນໜອງແລ້ວວາງຮັງໄຂ່ ລົງໃນກະຊັງແລ້ວເອົາພ່ໍແມ່ ພັນທ່ີໄດ້ສັກຢາແລ້ວປ່ອຍລົງໄປໃນກະຊັງຕາມມາດຕາສ່ວນປາແມ່ 1ໂຕ. ປາຜູ້ 2 ໂຕ, ເມ່ືອປາໄຂ່ແລ້ວ ຈ່ຶງນໍາຮັງໄຂ່ ໄປຟັກໃສ່ ໃນມຸ້ງຟັກໄຂ່.
• ປາມີຄວາມພ້ອມ (ໄຂ່ແກ່ ) ແລະ ປາໄດ້ລ້ຽງໄວ້ບ່ອນຕ່າງກັນບ່ໍຈໍາເປັນສັກຢາກະຕຸ້ນກ່ໍປະສົມພັນກັນເອງໄດ້, ພຽງແຕ່ ເຮົາຍ້າຍບ່ອນ ແລະ ເພ່ີມ ຫລື ຫລຸດລະດັບນໍ້າຈາກເດີມ.
• ບ່ອນປະສົມພັນຫາກບ່ໍມີຫລັງຄາມຸງກັນຝົນ. ການປະສົມພັນປາໄນເຮົາຄວນຫລີກເວັ້ນມື້ທ່ີມີຝົນຕົກເພາະວ່າໄຂ່ ປາໄນເມ່ືອຖືກນໍ້າຝົນ ຫລື ນ້ໍາທ່ີມີອຸນຫະພູມຕ່ໍາກ່ວາ ອຸນຫະພູມເວລາໄຂ່ ແມ່ນຈະບ່ໍໄດ້ຜົນເລີຍ.

ເຕັກນິກການລ້ຽງປາໃນອ່າງຊີເມັນ

ເຕັກນິກການລ້ຽງປາໃນອ່າງຊີເມັນ

• ປາດຸກເປັນປາທ່ີທົນທານຕ່ໍສະພາບແວດລ້ອມດີສົມຄວນເໝາະສົມກັບການລ້ຽງ. ໃນສະຖານທ່ີບ່ອນຕ່າງໆ ຄື:  ໜອງ, ອ່າງ, ກະຊັງ, ຮ່ອງທ່ີຮອງແພຢາງ.
• ລະດູການລ້ຽງທ່ີເໝາະສົມແຕ່ ເດືອນ 3 - ເດືອນ 11

1. ການລ້ຽງໃນອ່າງຊີເມັນ

ລ້າງອ່າງໃຫ້ສະອາດ, ຂ້າເຊື້ອເປັນຢ່າງດີ, ຖ້າມີນໍ້າຂຽວຄວນເອົານໍ້າຂຽວໃສ່ ອ່າງລ້ຽງໃຫ້ ນໍ້າເປັນສີຂຽວອ່ອນ, ນໍ້າໃນອ່າງລະດັບເລ່ີມຕົ້ນ ຄວນມີລະດັບນໍ້າ 20 - 30 ຊັງຕີແມັດ. ເມ່ືອປາ ໃຫ່ຍຂຶ້ນຈ່ືງຄ່ອຍໆ ເພ່ີມລະດັບນໍ້າຂຶ້ນຕາມລໍາດັບ 5 ຊມ ຕ່ໍອາທິດ (ປາທ່ີມີຂະໜາດ 2 - 3 ຊັງ ຕີແມັດ. ປ່ອຍ 50 - 70 ໂຕຕ່ໍຕາແມັດ) ເມ່ືອປາໃຫ່ຍຂຶ້ນໄດ້  1 - 2 ຂີດຕ່ໍໂຕໃຫ້ອາຫານ 3 -7% ຂອງນໍ້າໜັກປາ, ເມ່ືອລ້ຽງໄດ້ 90 ວັນ. ອັດຕາການລອດຕາຍປະມານ 80%. ມາເຖິງໄລຍະນີ້ສາມາດໃຫ້ອາຫານປະສົມຕ່າງໆ ແທນອາຫານເມັດກ່ໍໄດ້ເຊ່ັນ: ໄສ້ໄກ່ , ປາແກ້ວ, ເສດອາຫານໃນເຮືອນແຕ່ ຕ້ອງໃສ່ໃຈການປ່ຽນນໍ້າໃນອ່າງເພ່ືອບ່ໍໃຫ້ນໍ້າເນ່ົາເໝັນ.

2. ການລ້ຽງໃນໜອງໄລຍະ 1 ເດືອນຕົ້ນ

     - ເຮັດຮົ້ວອ້ອມຮອບບ່ອນລ້ຽງປ້ອງກັນສັດຕູປາ ແລະ ບ່ໍໃຫ້ປາໜີອອກໄປ

     - ກຽມໜອງກ່ອນເອົາປາລົງລ້ຽງຕາມຫລັກການການກຽມໜອງລ້ຽງປາທ່ົວໄປດ່ັງນີ້:

       +  ຕາກໜອງປະໄວ້ໃຫ້ແຫ້ງ, ອະນາໄມພື້ນໜອງໃຫ້ສະອາດ  

       +  ຫວ່ານປູນຂາວ 0,5 - 1 ກກ /10 ຕາແມັດ 

       +  ຫວ່ານຝຸ່ນຄອກ 0,3 - 0,5 ກກ/ຕາແມັດ 

       + ເອົານໍ້າເຂົ້າໜອງ ໂດຍຜ່ານການກອງ ບ່ໍໃຫ້ສັດຕູປາ ເຂົ້າໄປໄດ້ ປະມານ 30 ຫາ 40 ຊັງຕີແມັດ. ປະໃຫ້ນໍ້າໃນໜອງເປັນສີຂຽວຈ່ຶງເຕີມນໍ້າໃສ່ ໜອງໃຫ້ໄດ້ 50 ຊັງຕີແມັດ. ອາດເຕີມໄຮແດງ ໃສ່ໜອງໃນອັດຕາ 5 ກິໂລກຼາມຕ່ໍ 1600 ຕາແມັດ.

    - ໃຫ້ອາຫານປາດຸກນ້ອຍທ່ີແຊ່ນໍ້າ ປັ້ນເປັນກ້ອນນ້ອຍ ຖີ້ມໃຫ້ອ້ອມແຄມໜອງ ວັນລະ 2 ຄັ້ງ ຫລື ໃຫ້ອາຫານໄຮເກຣດຊະນິດເມັດ, ເມ່ືອປາໃຫ່ຍຂຶ້ນຈ່ຶງປ່ຽນອາຫານໄປຕາມລໍາດັບເຊ່ັນ: ອາຫານປາດຸກນ້ອຍ, ອາຫານປາດຸກກາງ ແລະ ອາຫານປາດຸກໃຫ່ຍ. ໃຫ້ອາຫານວັນລະ 2-3 ຄັ້ງ, ຄັ້ງລະ 2 - 2,5 ຂີດຕ່ໍປາ 1.000 ໂຕ.

    - ໃຊ້ນໍ້າຈຸລິນຊີ (ນໍ້າ Effective Microorganism ຂຽນຫຍໍ້ EM ) ຫລື ນໍ້າສະກັດຊີວະພາບທ່ີຂະຫຍາຍແລ້ວ ຫົດບ່ອນລ້ຽງປາ 7- 10 ວັນຕ່ໍຊຸດ. ຕາມມາດຕາສ່ວນ EM 1 ລິດປະສົມນໍ້າ 10 ລິດ. ຫົດໜອງປາໃຫ້ທ່ົວ ( EM 1 ລິດ+ນໍ້າ 10 ລິດ ຕ່ໍ ນໍ້າໃນໜອງ 10 ແມັດກ້ອນ)

3. ການລ້ຽງໄລຍະ 2 ເດືອນຂຶ້ນໄປ

• ເດືອນທີ 2 ຄວນເພ່ີມລະດັບນໍ້າຂຶ້ນ 10 ຊມຕ່ໍອາທິດຈົນໃຫ້ນໍ້າໄດ້ລະດັບ 1,2ມ  ຫາ 1,5 ມ
• ໃຫ້ອາຫານປາດຸກຊະນິດກາງ ວັນລະ 2 ຄັ້ງ ເຊົ້າ ແລະ ແລງ, ຄັ້ງລະ 0,7 ກິໂລກຼາມ -1,3 ກິໂລກຼາມຕ່ໍປາ 1,000ໂຕ
• ເດືອນທີ 3 ຂຶ້ນໄປໃຫ້ອາຫານປາດຸກໃຫ່ຍຄັ້ງລະ 2,4 - 2,8 ກິໂລກຼາມຕ່ໍປາ 1,000 ໂຕ. ໃນກໍລະນີອາຫານສໍາເລັດຮູບບ່ໍພຽງພໍ ຄວນປະສົມອາຫານໃຫ້ປາກິນ

ວິທີການປະສົມພັນທຽມ

ວິທີການປະສົມພັນທຽມ

ຂັ້ນຕອນການດໍາເນີນ

ການປະສົມພັນທຽມກ່ໍຄ້າຍຄືການປະສົມເຄ່ີງທຽມເພາະວ່າການກະກຽມອຸປະກອນ ແລະ ເຄ່ືອງມືກ່ໍຄືກັນຕ່າງແຕ່ ວ່າການກະກຽມສະຖານທ່ີບ່ອນຟັກໄຂ່ ແລະ ຫລັງຈາກສັກຢາແລ້ວປ່ອຍປາ ພ່ໍແມ່ ພັນໄວ້ອ່າງທ່ີຕ່າງກັນລະຫວ່າງຜູ້ ແລະ ແມ່ ປະໄວ້ 10 -12 ຊ່ົວໂມງ ເມ່ືອສັງເກດເຫັນປາແມ່ ເລ່ີມວາງໄຂ່ ຫລື ອາດຈັບປາມາຫງາຍທ້ອງຂຶ້ນເອົາມືບີບທ້ອງເຫັນໄຂ່ ໄຫລອອກມາງ່າຍໆກ່ໍເອົາປາແມ່ ມາເຊັດຕົວໃຫ້ແຫ້ງຮີດໄຂ່ ລົງໃສ່ ຖ້ວຍທ່ີລ້າງສະອາດຈົນໃຫ້ໝົດ (ລະວັງຢ່າໃຫ້ນໍ້າຕົກລົງໃນຖ້ວຍ ໄຂ່ ໃນໄລຍະກໍາລັງຮີດໄຂ່ )

• ເອົາປາຜູ້ມາເຊັດຕົວໃຫ້ແຫ້ງແລ້ວໃຊ້ມີດປາດທ້ອງເອົາຖົງນໍ້າເຊື້ອມາປະສົມພັນກັບໄຂ່ (ນໍ້າເຊື້ອປາຜູ້ທ່ີມີນໍ້າໜັກ 1 ກິໂລກຼາມ. ສາມາດປະສົມກັບໄຂ່ ປາແມ່ ໄດ້ 10 ແມ່)
• ປາດຖົງນໍ້າເຊື້ອປາຜູ້ເປັນຕ່ອນນ້ອຍແລ້ວບີບນໍ້າເຊື້ອໃສ່ ຖ້ວຍໄຂ່ ຫລື ເອົາແພມຸ້ງຫ່ໍແລ້ວຂະຍ່ີໃສ່ ຖ້ວຍໄຂ່
• ໃຊ້ຂົນໄກ່ ທ່ີລ້າງສະອາດຄົນໃຫ້ລະອຽດປະມານ 2 - 3 ນາທີ
• ເອົານໍ້າສະອາດຖອກລ້າງນໍ້າເຊື້ອລົງໃສ່ ຖ້ວຍໄຂ່ ເທ່ືອລະນ້ອຍ (ລະວັງຢ່າເອົານໍ້າເຢັນເກີນ) ຂະນະດຽວກັນກ່ໍໃຊ້ຂົນໄກ່ ຄົນໃຫ້ລະອຽດເພ່ືອໃຫ້ນໍ້າເຊື້ອໄດ້ເຂົ້າປະສົມກັບໄຂ່ ຂັ້ນຕອນນີ້ ເປັນຂັ້ນຕອນທ່ີສໍາຄັນ ແລະ ຕ້ອງມີຄວາມລະອຽດ, ດ່ັງນັ້ນຈະບ່ໍໄດ້ຜົນ.
• ຫລັງຈາກນັ້ນຈ່ຶງເອົານໍ້າສະອາດ ຫລື ນໍ້າໃນອ່າງທ່ີຈະຟັກໄຂ່ ມາລ້າງໄຂ່ 1 ຫາ 2 ຄັ້ງ, ການລ້າງໄຂ່ ໃຊ້ຂົນໄກ່ ຄົນໃຫ້ລະອຽດແລ້ວຈ່ຶງຄ່ອຍເຖນໍ້າເປື້ອນອອກ, ເອົານໍ້າສະອາດເຕີມໃສ່ ອີກ ໃຫ້ພໍຖ້ວມໄຂ່ ແລ້ວຈ່ຶງນໍາໄປຟັກໃນບ່ອນທ່ີກຽມໄວ້.

ຂັ້ນຕອນການປະຕິບັດຕົວຈິງ

• ຈັບແມ່ ພັນມາເຊັດຕົວໃຫ້ແຫ້ງ, ຮີດໄຂ່ ໃສ່ ຖ້ວຍທ່ີສະອາດ
• ຈັບປາຜູ້ມາຂ້າແລ້ວປາດທ້ອງເອົາຖົງນໍ້າເຊື້ອ, ເອົາຖົງນໍ້າເຊື້ອອອກມາລ້າງໃຫ້ສະອາດ

• ປາດຖົງນໍ້າເຊື້ອເປັນຕ່ອນນ້ອຍ, ເອົາແພມຸງຫ່ໍຍ່ອງໃສ່ ຖ້ວຍໄຂ່ເອົາ ຂົນໄກ່ຄົນ

• ເອົານໍ້າຫົດລ້າງລົງໃສ່ ຖ້ວຍໄຂ່ ໃຊ້ຂົນໄກ່ ຄົນ
• ເອົານໍ້າສະອາດລ້າງໄຂ່
• ຄ່ອຍໆເທນໍ້າອອກ
• ນໍາໄຂ່ ໄປຟັກໃນອ່າງທີ່ກຽມໄວ້

ການຟັກໄຂ່ປາ 

• ນໍາໄຂ່ ທ່ີໄດ້ປະສົມນໍ້າເຊື້ອໄປໂຮຍໃສ່ ຜ້າແຍ່ງທ່ີປູໄວ້ໃນອ່າງຟັກໄຂ່ ທ່ີມີນໍ້າ 30 ຊມ. ຜ້າຮອງໄຂວາງເລິກລົງໄປຈາກໜ້ານໍ້າປະມານ 5 - 10 ຊມ, ໂຮຍໄຂ່ ໃຫ້ກະຈາຍສະໝ່ຳສະເໜີ (ບ່ໍໃຫ້ໄຂ່ ເຕັງກັນ). ເວລາໂຮຍໄຂ່ ອາດຈະເອົາຂົນໄກ່ ເຂ່ຍໄຂ່ ຈາກຖ້ວຍ ຫລື ໃຊ້ທ່ໍຢາງນ້ອຍດູດໄຂ່ ຈາກ ຖ້ວຍລົງໃສ່ ແພແຍ່ງຮອງໄຂ່ ໃຫ້ທ່ົວ.
• ເປີດແອປໍ້າ ຫລື ເຮັດນໍ້າໂຕນໃສ່ ອ່າງຟັກໄຂ່ ຕະຫລອດເວລາເພ່ືອໃຫ້ເປີເຊັນການເບາະຂອງໄຂຫລາຍຂຶ້ນ.
• ໄຂ່ ປາດຸກຈະເບາະອອກມາເປັນໂຕພາຍໃນປະມານ 24 - 26 ຊ່ົວໂມງ. ຖ້າອຸນຫະພູມປະມານ 28 - 32 ອົງສາເຊ. ເມ່ືອສັງເກດເຫັນລູກປາລອຍໄປມາ ຫລື ເປັນຈຸ້ມຢູ່ແຈອ່າງເພາະຟັກອາດຈະປະກະຊັງຮອງໄຂ່ ໄວ້ປະມານ 2 ຊ່ົວໂມງເມ່ືອແນ່ ໃຈວ່າໄຂ່ ປາເບາະໝົດແລ້ວຈ່ຶງເອົາອອກ.
• ອະນຸບານລູກປາໃນອ່າງເພາະຟັກຮອດມື້ທີ 5 ຈ່ຶງຍ້າຍລູກປາໄປອະນຸບານບ່ອນໃໝ່.

ການປະສົມພັນປາດຸກແບບ ເຄິ່ງທຽມ cat fish

ຈາກພີວີກີ ສາລານູກົົມເສລີ

ປາດຸກ (ພາສາອັງກິດ: Walking catfishes) ເປັນສະກຸນຂອງປາຫນັງໃນນຳຈືດ Clarias (/ຄຣາ-ຣຽວ/) ໃນວົງ Clariidae ໂດຍຄຳວ່າ Clarias ມາຈາກພາສາກີສ ຄຳວ່າ chlaros ໝາຍເຖິງ "ມີຊີວິດ" ມີຄວາມຫມາຍ ການທີ່ປາສະກຸນນີສາມາດ ໃຊ້ຊີວິດໄດ້ເທິງບົກ ຫລື ສະພາບທີ່ຂາດນ້ຳ

ມີການແພ່ກະຈາຍພັນໃນນ້ຳຈືດ ແລະ ແຫລ່ງນ້ຳຕາມທະວີອາຊີ, ອາຟຣິກກາ ເປັນປາທີ່ບ່ໍມີເກັດ ລຳໂຕຍາວ ມີກົວແປ ແລະ ແຂງ ມີຫນວດຍາວ 8ນິ້ວ ຫລືປະມານ 20.3cm  ມີຄີຫລັງ ແລະ ຄີຫາງ ຍາວເກີນເຄີ່ງໂຕ ມີຈຸດເລີ່ມຕົ້ນຂອງຄີຫລັງ ຢູ່ລຳ້ຫນ້າ ຄີທ້ອງ ຄິຫລັງບໍ່ມີງ່ຽງແຂງ ບໍ່ມີຄີໄຂມັນ ຄີຫາງມົນກົມ ຄີທັງຫມົດເປັນອີດສະຫລະຈາກກັນ ^[2] ສາມາດຫາຍໃຈ ແລະ ເລື່ອນຄານເທິງບົກໄດ້ ເມື່ອລະດູແລ້ງ ເປັນປາວາງໄຂ, ເປັນປາກິນຊື້ນ ໂດຍສະເພາະ ເມື່ອໃຫຍ່ເຕັມໂຕ ມັກກິນປາອື່ນທີ່ໂຕນ້ອຍກວ່າເປັນອາຫານ ລວມເຖິງກິນຊາກພືດ ແລະ ຊາກສັດອີກດ້ວຍ 

ເປັນປາທີ່ຮູ້ຈັກກັນດີ ໃນແງ່ຂອງການເປັນປາເສດຖະກີດ ທີ່ນິຍົມບໍລິໂພກກັນ ໂດຍສະເພາະ ທະວີບອາຊີເຮົາ

ປະຈູບັນນີ້ພົບທັງຫມົດ 61ຊະນິດ:

1. ທີ່ພັບໃນທະວີບອາຟຣິກາ

Clarias agboyiensis Sydenham, 1980 Clarias albopunctatus Nichols & La Monte, 1953 Clarias alluaudi Boulenger, 1906 Clarias angolensis Steindachner, 1866 Clarias anguillaris Linnaeus, 1758 (ປາໂຄນ) Clarias brachysoma Günther, 1864 Clarias buettikoferi Steindachner, 1894 Clarias buthupogon Sauvage, 1879 Clarias camerunensis Lönnberg, 1895 Clarias cavernicola Trewavas, 1936 (ປາຖ້ຳ) Clarias dhonti Boulenger, 1920 Clarias dumerilii Steindachner, 1866 Clarias dussumieri Valenciennes, 1840 Clarias ebriensis Pellegrin, 1920 Clarias engelseni Johnsen, 1926 Clarias gabonensis Günther, 1867 Clarias gariepinus Burchell, 1822 (ປາດຸກອາຟຣິກາ) Clarias hilli Fowler, 1936 Clarias jaensis Boulenger, 1909

Clarias laeviceps Gill, 1862 Clarias laeviceps dialonensis Daget, 1962 Clarias laeviceps laeviceps Gill, 1862 Clarias lamottei Daget & Planquette, 1967 Clarias liocephalus Boulenger, 1898 (ປາດຸກປາກລຽບ) Clarias longior Boulenger, 1907 Clarias maclareni Trewavas, 1962 Clarias macromystax Günther, 1864 Clarias ngamensis Castelnau, 1861 (ປາດຸກອາຟຣິກາພັນທໍ້) Clarias nigromarmoratus Poll, 1967 Clarias pachynema Boulenger, 1903 Clarias platycephalus Boulenger, 1902 Clarias salae Hubrecht, 1881 Clarias stappersii Boulenger, 1915 Clarias submarginatus Peters, 1882 Clarias teijsmanni Bleeker, 1857 Clarias theodorae Weber, 1897 (ປາດຸກງູ) Clarias werneri Boulenger, 1906 (ປາດຸກເວີເນີ)

ພົບໃນທະວີບ ອາຊີ

• Clarias abbreviatus Valenciennes, 1840
• Clarias anfractus Ng, 1999
• Clarias batrachus Linnaeus, 1758 (ປາດຸກດ້ານ)
• Clarias batu Lim & Ng, 1999 ^[5]
• Clarias cataractus Fowler, 1939 (ປາດຸກຜາລຳພັນ)
• Clarias dayi Hora, 1936
• Clarias fuscus Lacépède, 1803 (ປາດຸກຮົ່ງກົງ)
• Clarias gracilentus Ng, Dang & Nguyen, 2011 ^[8]
• Clarias insolitus Ng, 2003 ^[3]
• Clarias intermedius Teugels, Sudarto & Pouyaud, 2001 ^[6]
• Clarias kapuasensis Sudarto, Teugels & Pouyaud, 2003
• Clarias leiacanthus Bleeker, 1851
• Clarias macrocephalus Günther, 1864 (ປາດຸກອຸຍ)
• Clarias magur Hamilton, 1822
• Clarias meladerma Bleeker, 1846 (ปลาดัก)
• Clarias microspilus Ng & Hadiaty, 2011 ^[9]
• Clarias microstomus Ng, 2001 ^[4]
• Clarias nebulosus Deraniyagala, 1958
• Clarias nieuhofii Valenciennes, 1840 (ປາດຸກລຳພັນ)
• Clarias nigricans Ng, 2003 ^[10]
• Clarias olivaceus Fowler, 1904
• Clarias planiceps Ng, 1999
• Clarias pseudoleiacanthus Sudarto, Teugels & Pouyaud, 2003
• Clarias pseduonieuhofii Sudarto, Teugels & Pouyaud, 2004 ^[7]
• Clarias serniosus Ng & Kottelat, 2014 ^[11]
• Clarias sulcatus Ng, 2004

ການປະສົມພັນປາດຸກແບບ ເຄິ່ງທຽມ

1. ຄຸນປະໂຫຍດຂອງການລ້ຽງປາດຸກ

ປາດຸກພັນປັບປຸງລ້ຽງງ່າຍ, ໃຫ່ຍໄວ, ໃຫ້ຜົນຜະລິດສູງ, ບ່ອນລ້ຽງບໍ່ຫຍຸ້ງຍາກຄືປາຊະນິດ ອື່ນໆ ເປັນຕົ້ນສາ ມາດລ້ຽງໃສ່ອ່າງ, ລ້ຽງໃສ່ ກະຊັງ, ລ້ຽງໃສ່ ຮ່ອງທີ່ຮອງແພຢາງແບບແຄບໆ ແປະລະບຽງເຮືອນ. ເປັນປາທີ່ທົນຕໍ່ສະພາບດິນຟ້າອາກາດ ແລະ ທົນຕໍ່ສະພາບນໍ້າທີ່ເປັນກົດເປັນດ່າງສູງ.

ຊີ້ນປາດຸກມີຄຸນຄ່າທາງອາຫານສູງ, ບ່ໍມີໄຂມັນທີ່ເປັນອັນຕະລາຍໃດໆ, ກິນງ່າຍລະລາຍງ່າຍ ເໝາະສໍາລັບຜູ້ສູງອາຍຸ.  ການລ້ຽງປາດຸກຖ້າເຮົາຫາກໄດ້ຮຽນຮູ້ດ້ານວິຊາການລ້ຽງພໍເລັກນ້ອຍ ພ້ອມທັງມີຄວາມພ້ອມດ້ານທຶນຮອນ ແລະ ສະຖານທ່ີແລ້ວການລ້ຽງປາດຸກກໍ່ເປັນທຸລະກິດ ໜ່ືງນອກຈາກຄອບຄົວຈະມີການກິນຢູ່, ບໍ່ຂາດປາກິນ ແລ້ວຍັງສາມາດນໍາລາຍໄດ້ເພ່ີ່ມ ໃຫ້ແກ່ຄອບຄົວອີກ.

2 ສະຖານທ່ີເໝາະສົມ ແລະ ວິທີສ້າງບ່ອນລ້ຽງ

ສະຖານທ່ີ

• ອຸນນະພູມລະຫ່ວາງ 24 - 35 ອົງສາເຊ 
• ດິນ ແລະ ນໍ້າມີຄ່າຄວາມເປັນກົດເປັນດ່າງລະຫວ່າງ 6 - 9  
• ໃກ້ແຫລ່ງນໍ້າຖ້າລ້ຽງໃສ່ ອ່າງຕ້ອງເປັນບ່ອນໂນນ ເພ່ືອສະດວກການປ່ຽນຖ່າຍນໍ້າ - ມີແຫລ່ງອາຫານພຽງພໍ, ມີຕະຫລາດຈໍາໜ່າຍ

ບ່ອນລ້ຽງ

• ລ້ຽງໃສ່ອ່າງຊີເມັນ

         ປາຂະໜາດ 2-3 ຊັງຕີແມັດລ້ຽງໄດ້ 50-70 ໂຕ/ຕາແມັດ.

         - ອ່າງລ້ຽງນິຍົມອ່າງ 4 ລ່ຽມ, ເໝາະສົມໃນເນື້ອທ່ີແຕ່ 1 ຕາແມັດຂຶ້ນໄປ  

         - ກ່ໍຝາສູງ 80 ຊັງຕີແມັດ ຫາ 1 ແມັດ. ພື້ນ ແລະ ຝາຂ້າງໃນຕ້ອງຄັດໃຫ້ລະອຽດ 

         - ພື້ນອ່າງລາດອ່ຽງຫາບ່ອນລະບາຍນໍ້າລຸດລ່ືນກັນລະຫ່ວາງ 5 ຊັງຕີແມັດ.

• ລ້ຽງໃສ່ ໜອງດິນ

       ໜອງລ້ຽງປາດຸກເໝາະສົມຕ້ອງມີເນື້ອທ່ີແຕ່ 10 ຕາແມັດ.  ຂຶ້ນໄປ ຫລື ມີຂະໜາດ 5x2 ແມັດ, ມີຄວາມເລິກ 1 - 1,50 ແມັດ. ແຄມໜອງຕ້ອງມີຄວາມເນີນແບບກົ້ນໝໍ້ຂາງ, ຖ້າໜອງເລິກ 1 ແມັດ. ຄວາມເນີນຕ້ອງມີລະຫວ່າງ 1,5 ແມັດ, ຖ້າໜອງເລິກ 1,5 ແມັດ, ຄວາມເນີນຕ້ອງມີລະຫວ່າງ 2 ແມັດ.  ໜອງດິນສາມາດປ່ອຍລ້ຽງໄດ້ 25–50 ໂຕ-ຕາແມັດ.

• ລ້ຽງໃສ່ ຮ່ອງທ່ີຮອງດ້ວຍແພຢາງ

ເໝາະສໍາລັບຜູ້ທ່ີບ່ໍມີສະຖານທ່ີສ້າງໜອງ ຫລື ອ່າງລ້ຽງ ເພາະການຂຸດຮ່ອງແລ້ວເອົາແພຢາງຮອງ ໃຊ້ເນື້ອທ່ີກ້ວາງ 1 ແມັດ. ຍາວ 4 ແມັດ ຫລື ກ້ວາງ 2 ແມັດ ຍາວ 4 ແມັດ, ຂຸດຮ່ອງເລິກ 80 ຊມ ຫາ 1 ແມັດ. ເອົາ ນ້ໍາໃສ່ 60-80 ຊມ.  ກ່ໍສາມາດລ້ຽງໄດ້ຜົນດີ

3 ເຕັກນິກການປະສົມພັນ

• ປາດຸກນາໃນທໍາມະຊາດສາມາດປະສົມພັນກັນເອງໄດ້ໃນລະດູຝົນແຕ່ ປາດຸກພັນປັບປຸງອື່ນໆການປະສົມພັນກັນເອງໂດຍບ່ໍໄດ້ສັກຢາກະຕຸ້ນມີໜ້ອຍທ່ີສຸດ
• ການປະສົມພັນ ຖ້າພ່ໍແມ່ພັນ ຫາກມີຄວາມພ້ອມ ໄຂ່ແກ່ ແລະ ໄດ້ຮັບການສັກຮໍໂມນກະຕູ້ນແລ້ວແມ່ນເກີດຜົນໄດ້ດີ.
• ລະດູການປະສົມພັນ ທ່ີເໝາະສົມແມ່ນເດືອນ 3 ຫາ ເດືອນ9. ແຕ່ ເດືອນ 10 ຫາເດືອນ 2 ປະສົມພັນໄດ້ແຕ່ ການອະນຸບານລູກປາບ່ໍໄດ້ດີເພາະເປັນຊ່ວງອາກາດເຢັນ.
• ການປະສົມພັນປາດຸກພັນປັບປຸງສາມາດດໍາເນີນໄດ້ 3 ວິທີ ຄື :

       + ການປະສົມພັນແບບທໍາມະຊາດ ( ເກີດຜົນໜ້ອຍ ແລະ ບ່ໍແນ່ນອນ)

       + ການປະສົມແບບເຄ່ິງທຽມ (ແບບສັກຮໍໂມນກະຕຸ້ນແລ້ວປະໃຫ້ພ່ໍແມ່ປາປະສົມພັນກັນເອງ

       + ການປະສົມພັນທຽມ

3.1. ການປະສົມພັນແບບທໍາມະຊາດ.

ແຍກພ່ໍແມ່ພັນໄວ້ບ່ອນຕ່າງກັນ ຢ່າງໜ້ອຍ 2 ອາທິດ ເມ່ືອຈະປະສົມພັນກ່ໍກະກຽມສະຖານ ທ່ີເປັນຕົ້ນລ້າງອ່າງຂ້າເຊື້ອແລ້ວເອົານໍ້າໃສ່ ໃຫ້ໄດ້ 30 ຊັງຕີແມັດ. ຫລັງຈາກນັ້ນ ຄັດເລືອກພ່ໍ-ແມ່ ພັນທ່ີມີ ຄວາມພ້ອມປ່ອຍລົງໄປ ເມ່ືອເຫັນຄູ່ໃດໄລ່ ກັນກ່ໍເອົາຄູ່ນັ້ນໄວ້ໃຫ້ປະສົມພັນກັນຕ່ໍໄປສວ່ນຄູ່ທ່ີບ່ໍໄລ່ ກັນກ່ໍເອົາອອກ, ເມ່ືອສັງເກດເຫັນປາໄຂ່ ແລ້ວ ຫລື ປາບ່ໍໄລ່ ກັນກ່ໍເອົາປາພ່ໍແມ່ ພັນອອກ, ຖ້ານໍ້າ ເປື້ອນຫລາຍກ່ໍປ່ຽນນໍ້າອອກ 2/3 ແລ້ວເຕີມນໍ້າໃໝ່ໃສ່ ໃຫ້ໄດ້ລະດັບເກ່ົາ.

3.2. ການປະສົມພັນແບບເຄ່ີງທຽມ

      1. ການກະກຽມອຸປະກອນທ່ີຈໍາເປັນ

• ກະຊັງ ຫລື ຜ້າແຍ່ງຮອງໄຂ່ , ພ້າ, ມີດ, ຂົນປີກໄກ່ , ນໍ້າສະອາດ, ຖ້ວຍດິນ ຫລື ຖ້ວຍເຄືອບ
• ເຂັມສັກຢາເບີ 22 ຫລື 24
• ປາພ່ໍແມ່ ພັນ , ແພເຊັດ , ຟອຍກ້ານພ້າວ, ຊາມໃຫ່ຍ
• ຢາກະຕຸ້ນ ພ່ໍແມ່ ພັນເຊ່ັນ : ຕ່ອມໃຕ້ສະໝອງປາ ຫລື ຮໍໂມນສັງ ເຄາະຊື່ງ ປະກອບມີ (ຊຸບປຼີແຟກ, ຢາເມັດໂມທີລຽມ, ນໍ້າກັ່ນ )

     

      2. ການກະກຽມສະຖານທ່ີປະສົມພັນ 

• ລ້າງອ່າງ, ຂ້າເຊື້ອດ້ວຍດ່າງທັບທິມ, ຢາເຫລືອງ ຫລື ເກືອ (ຢ່າງໃດຢ່າງໜ່ຶງ)
• ກາງກະຊັງຮອງໄຂ່ ເອົານໍ້າໃສ່ ອ່າງທ່ີລ້າງສະອາດແລ້ວໃຫ້ໄດ້ 30

     3. ການກຽມພ່ໍ-ແມ່ ພັນ

• ປາທ່ີຈະເອົາມາເປັນພ່ໍແມ່ ພັນຕ້ອງມີອາຍຸ 8 ເດືອນ - 1 ປີ
• ຄັດເລືອກພ່ໍແມ່ພັນ ທ່ີມີຄວາມພ້ອມເຊ່ັນ: ປາແມ່ໄຂ່ ແກ່ , ບ່ໍມີບາດແພ, ບ່ໍພິການ, ມີຂະໜາດເກືອບເທ່ົາກັນ ຫລື ລຸດລ່ືນກັນພໍເລັກນ້ອຍ
• ປາຜູ້ກ່ໍຕ້ອງແຂງແຮງບ່ໍມີບາດແຜ, ມີນໍ້າໜັກເທ່ົາກັບຕົວແມ່ ຫລື ລຸດລ່ື່ນເລັກນ້ອຍ, ຕ່ິ່ງເພດເປັນສີຊົມພູ ແລະ ເກີດຈາກພ່ໍແມ່ ດຽວກັນ.
• ແຍກພ່ໍແມ່ພັນ ໄວ້ບ່ອນຕ່າງກັນຢ່າງໜ້ອຍ 6- 12 ຊ່ົວໂມງ (ບ່ໍໃຫ້ອາຫານ) ແມ່ ພັນທ່ີມີຄວາມພ້ອມທ່ີຈະປະສົມພັນ ປາພ່ໍແມ່ພັນ ທ່ີມີຄາມພ້ອມຈະມີລັກສະນະຫ້າວ, ແຂງແຮງ, ອາຍຸພໍເໝາະບ່ໍແກ່ ຫລື ອ່ອນເກີນໄປ, ຕ່ິງເພດເປັນສີຊົມພູ.

     4. ການສັກຢາກະຕຸ້ນພ່ໍແມ່ພັນ

ການສັກຢາສໍາລັບປາດຸກມີຫລາຍບ່ອນ ເຊ່ັນ: ຕາມສັນຫລັງ ແລະ ບ່ອນອ່ືນໆ ທ່ີມີຊີ້ນໜາ ແຕ່ທ່ີໄດ້ຜົນດີ ແລະ ບ່ໍມັກເປັນແຜ ແມ່ນຢູ່ຫລືບຄີ, ສັກຂະໜານລົງກັບຄີດ່ັງຮູບລຸ່ມນີ້:

    5. ວິທີການເອົາໃຕ້ສະໜອງປາ

ຕ່ອມໃຕ້ສະໝອງປາທຸກຊະນິດສາມາດນໍາໃຊ້ເປັນຢາກະຕຸ້ນໄດ້ນອກຈາກປານິນ, ປາທ່ີຈະມາ ເອົາຕ່ອມຕ້ອງມີອາຍຸ 8 ເດືອນ ຫາ 1 ປີ ຫລື ຂຶ້ນເພດແລ້ວ, ມີນໍ້າໜັກແຕ່ 1 ກິໂລກຼາມຂຶ້ນໄປ (ຖ້ານ້ອຍກວ່ານີ້ຕ່ອມນ້ອຍຫຍຸ້ງຍາກໃນການຄິດໄລ່ ) ຕ້ອງເປັນປາທ່ີຍັງເປັນ ຫລື ຖ້າປາຕາຍແລ້ວ ກ່ໍບ່ໍເກີນ 4-6 ຊ່ົວໂມງ, ການເອົາຕ່ອມຕ້ອງດໍາເນີນຕາມຂັ້ນຕອນດ່ັງນີ້:

• ເອົາພ້າຜ່າຫົວປາ,ໃຊ້ໄມ້ແຫລມ ຫລື ແປງຄວັດສະໜອງອອກ ເມ່ືອຄວັດສະໝອງ ແລະ ນໍ້າມັນອອກໝົດແລ້ວຈະເຫັນຕ່ອມໃຕ້ສະໝອງ ເປັນສີຂາວໆ ເຮົາອາດໃຊ້ເຫົ້າ 90 ຖອກໃສ່ ເພ່ືອປ້ອງກັນບ່ໍໃຫ້ຕ່ອມໃຕ້ສະຫມອງແຕກ, ໃຊ້ໄມ້ແຫລມ ຫລື ແປງຄ່ອຍໆ ຄວັດອອກມາແລ້ວໄປແຊ່ ໃສ່ນໍ້າເຫລົ້າ 90 ຫລື ອາດຈະນໍາໄປໃຊ້ເລີຍ.
• ຕ່ອມທ່ີແຊ່ ເຫຼົ້າ 90 ຈະສາມາດຮັກສາໄວ້ໄດ້ 1 ປີ ຖ້າເປັນຕ່ອມແຫ້ງສາມາດຮັກສາໄວ້ໄດ 3 ປີ, ການ ເຮັດຕ່ອມແຫ້ງເຮົາກ່ໍເອົາຕ່ອມ ທ່ີໄດ້ມາໃໝ່ ແຊ່ ເຫຼົ້າ 90 ກ່ອນປະມານ 30 ນາທີແລ້ວ ຈ່ືງເອົາອອກມາປະໄວ້ບ່ອນຮ່ົມ ທ່ີມີລົມພັດ ປະໄວ້ຈົນແຫ້ງ ແລ້ວຈ່ຶງເກັບມ້ຽນໄວ້, ທັງຕ່ອມແຫ້ງ ແລະ ຕ່ອມປຽກສາ ມາດເອົາໄປໃສກ່ໍໄດ້ ໂດຍບ່ໍຈໍາເປັນຕ້ອງແຊ່ນໍ້າກ້ອນ ແລະ ບ່ໍຈໍາເປັນຕ້ອງໃສ່ຕູເຢັນ ແຕ່ຜົນຮັບກ່ໍຄືກັນ ກັບໃຊ້ຢາປະເພດອ່ືນ ຕ່າງແຕ່ວ່າຕ້ອງໄດ້ຂ້າປາຫລາຍໂຕ.

      6. ວິທີການຄິດໄລ່ ຢາເພ່ືອສັກກະຕຸ້ນພ່ໍແມ່ພັນ

ສູດຄິດໄລ:

• ຕ່ອມ :  ຕ່ອມເອົາມາຈາກປາທ່ີມີນໍ້າໜັກ 1 ກິໂລກຼາມ ສັກໃຫ້ປາພ່ໍແມ່ພັນ 1 ຄູ່

ສັກຄັ້ງທີ 1: 

ປາແມ່: 

     + ຕ່ອມ  =  ນໍ້າໜັກປາທັງໝົດ x 1 ຕ່ອມ

     + ນໍ້າກ່ັນ =  ນໍ້າໜັກປາທັງໝົດ x 0,3 ຊີຊີ (30 ໄມໂຄກຼາມ)

ປາຜູ້ =   ປາຜູ້ບ່ໍສັກ ຄັ້ງທີ 1

ຂະໜາດສັກ : 0,3 ຊີຊີ (30 ໄມໂຄກລາມ) ຕ່ໍປາ 1 ກິໂລກຼາມ

ສັກຄັ້ງທີ 2 :

 ກ. ກຳນົດໄລຍະເວລາໃນການສັກແມ່ນ ພາຍຫລັງສັກຄັ້ງທີ 1 ໄດ້ 6 ຊ່ົວໂມງ

  ປາແມ່:

            + ຕ່ອມ  = ນໍ້າໜັກປາທັງໝົດ  x 2 ຕ່ອມ

            + ນໍ້າກ່ັນ = ນໍ້າໜັກປາທັງໝົດ  x 0,3 ຊີຊີ ( 30 ໄມໂຄກຼາມ)

  ປາຜູ້: 

            ກຳນົດໃຫ້ສັກເທ່ັາກັບສັກປາແມ່ ຄັ້ງທີ 1

            + ຕ່ອມ  =  ນໍ້າໜັກປາທັງໝົດ  x 1 ຕ່ອມ

            + ນໍ້າກ່ັນ =  ນໍ້າໜັກປາທັງໝົດ  x 0,3 ຊີຊີ (30 ໄມໂຄກຼາມ)

ຂ. ການຄິດໄລ່ ຊຸບເປີແຟັກ (Suprefact)

ປາແມ່ ໃສ່ຊຸບປີຼແຟັກ (Suprefact ) ທ່ີເຈືອຈາງແລ້ວ  25 - 30 ໄມໂຄກຼາມຕ່ໍນໍ້າໜັກປາ 1 ກິໂລກລາມ, ປາຜູ້ໃສ່ 5 ໄມໂຄກຼາມຕ່ໍນໍ້າໜັກປາ 1 ກິໂລກລາມ ( 1 ຊີຊີ = 100 ໄມໂຄກຼາມ)   ປະສົມກັບຢາເມັດໂມທີລຽມ (Motilium M)  ປາແມ່ 10 ມີລີກລາມ (1 ເມັດ) ຕ່ໍນໍ້າໜັກປາແມ່ 1 ກິໂລກລາມ ແລະ 0,5 ມີລີກລາມ ຕ່ໍນໍ້າໜັກປາຜູ້ 1 ກິໂລກລາມແລ້ວປະສົມກັບນໍ້າກ່ັນ 1 ຊີຊີ ຕ່ໍ ນໍ້າໜັກປາ 1 ກິໂລກລາມ,   ສັກໃຫ້ປາແຕ່ ລະຕົວ1ຊີຊີ ຕ່ໍນໍ້າໜັກປາ 1 ກິໂລກລາມ, ແທງເຂັມເລິກ ລົງໄປ 0,5 - 1 ຊັງຕີແມັດ, ໃຫ້ເຂັມເປັນມູມ 45 ອົງສາ.

• ຫລັງຈາກສັກຢາແລ້ວປ່ອຍປາພ່ໍແມ່ພັນໃສ່ອ່າງທ່ີກຽມໄວ້, ປະໄວ້ໃຫ້ພ່ໍແມ່ ພັນປະສົມພັນກັນເອງ (ປະ ມານ 10-12 ຊ່ົວໂມງປາ ເລ່ີມປະສົມພັນກັນ).
• ເມ່ືອປາປະສົມພັນກັນກ່ໍປະໃຫ້ປາປະສົມພັນກັນເອງ 2-3 ຊ່ົວໂມງ.  ສັງເກດເຫັນປາບ່ໍໄລ່ກັນ ຈ່ຶງເອົາພ່ໍແມ່ ພັນອອກຈາກກັນ ແລ້ວເປ່ງນໍ້າອອກຈາກອ່າງປະສົມພັນ 2/3 ແລ້ວຈ່ຶງເຕີມນໍ້າໃໝ່ໃສ່ ໃຫ້ໄດ້ 30 - 40 ຊັງຕີແມັດ ຫລື ອາດຍ້າຍໄຂ່ ໄປຟັກບ່ອນອ່ືນ, ເປີດປໍ້າລົມ ຫລື ໃຫ້ນໍ້າໂຕນໃສ່ ຄ່ອຍໆ ເພ່ືອໃຫ້ນໍ້າໃນອ່າງມີອົກຊີພຽງພໍ, ປະໄວ້ 24 - 26 ຊ່ົວໂມງ. ສັງເກດເຫັນໄຂ່ ປາເບາະໝົດ ແລ້ວຈ່ືງເອົາກະຊັງຮອງໄຂ່ອອກ.