Agriculture, education, ການກະເສດ ກະສິກຳ ປູກຝັງ ລ້ຽງສັດ ແລະ ປ່າໄມ້ ຂະຫຍາຍແລະປັບປຸງພັນພືດ
Monday, June 24, 2013
Wednesday, June 12, 2013
ການປູກຜັກບົ້ງ, ຜັກບົ້ງໃນລາວ
ຜັກບົ້ງເປັນຜັກຊະນິດຫນຶ່ງທີ່ໃຫ້ຄຸນປະໂຫຍດຫລາຍຢ່າງໂດຍສະເພາະໃຊ້ເປັນອາຫານໄດ້ຫລາກຫລາຍຮູບແບບເຊັ່ນ: ລວກ, ຂົ້ວ, ກັບຕຳສົ້ມ..ອີກແລະຍັງໃຫ້ວິຕາມິນທາງໂພຊະນາການສູງ, ຜັກບົ້ງສາມາດບໍລິໂພກໄດ້ທັງດິບແລະສຸກ.
ຜັກບົ້ງເປັນຜັກທີ່ປູກງ່າຍ, ຈະເລີນເຕີບໂຕໄວ, ຂຶ້ນໄດ້ດີໃນດິນທຸກຊະນິດ, ມັກດິນຊຸ່ມຊື່ແຕ່ຕ້ອງໄດ້ຮັບແສງແດດຢ່າງເຕັມທີ່ຕະຫລອດມື້ຈິ່ງຈະດີ, ເປັນຜັກທີ່ມີອາຍຸຫລາຍປີແລະປູກໄດ້ຕະຫລອດປີໄລຍະເວລາຕັ້ງແຕ່ເລີ່ມຕົ້ນຈົນຮອດມື້ເກັບກ່ຽວປະມານ25-30 ມື້.
ການກຽມດິນ
ເນື່ອງຈາກວ່າຜັກບົ້ງເປັນພືດທີ່ມີລະບົບຮາກຕື້ນໃນການກຽມດິນຄວນໄຖຕາກແດດໄວປະມານ15-30 ມື້ແລ້ວດຳເນີນການໄຖພູນແລະເຮັດຫນານຂະຫນາດ1,5-2ແມັດ. ຍາວ10-15 ແມັດ ຈົ່ງທາງຍ່າງລະຫວ່າງຫນານ40-50 ຊັງຕີແມັດເພື່ອສະດວກໃນການດູແລຮັກສາ, ການໃສ່ຝຸ່ນຄອກ(ຂີ້ຫມູ, ຂີ້ເປັດ,ຂີ້ໄກ່, ຂີ້ງົວ, ຂີ້ຄວາຍ) ຫລືຝຸ່ນບົ່ມທີ່ລະລາຍຕົວດີແລ້ວຄົນລົງໄປໃນດິນ, ສັບດິນໃຫ້ລະອຽດພໍສົມຄວນ, ປັບຫນ້າຫນານໃຫ້ລຽບສະເຫມີກັນ, ຢ່າໃຫ້ເປັນຂຸມເປັນບວກແກ່ນຜັກບົ້ງຈະບໍ່ຂຶ້ນສະຫມ່ຳສະເຫມີທັງຫມົດໃນຫນານຖ້າດິນປູກເປັນກົດຄວນໃສ່ປູນຂາວເພື່ອປັບລະດັບpHຂອງດິນໃຫ້ສູງຂຶ້ນ.
ວິທີປູກ
ກ່ອນປູກນຳແນວພັນຜັກບົ້ງໄປແຊ່ນ້ຳດົນ6-12 ຊົ່ວໂມງເພື່ອໃຫ້ແກ່ນຜັກບົ້ງດູູດຊັບນ້ຳເຂົ້າໄປໃນແກ່ນ, ເຮັດໃຫ້ແກ່ນຜັກບົ້ງອອກໄວ້ຂຶ້ນແລະສະຫມ່ຳສະເຫມີກັນດີແກ່ນຜັກບົ້ງທີ່ຢູ່ໃນນ້ຳຈະເປັນແນວພັນທີ່ບໍ່ສົມບູນ, ບໍ່ຄວນນຳມາເຮັດແນວພັນເຖິງແມ່ນວ່າຈະເຮັດໄດ້ແຕ່ຈະບໍ່ສົມບູນອາດຈະເປັນແຫລ່ງເຮັດໃຫ້ເກີດໂລກລະບາດໄດ້ງ່າຍ, ແນວພັນທີ່ດີຕ້ອງບໍ່ຢູ່ໃນນ້ຳນຳມາຫວ່ານໃຫ້ທົ່ວຫນານໃຫ້ແກ່ນຫ່າງກັນເລັກນ້ອຍຈາກນັ້ນນຳເອົາດິນລ້ວນຫລືຂີ້ເຖົ່າ, ແກບດຳຫວ່ານປົກແກ່ນຜັກບົ້ງຫນາປະມານ0,5 ຊັງຕີແມັດ, ແຕ່ຖ້າບ່ອນທີ່ປູກນັ້ນມີເສດເຟືອງຈະໃຊ້ເຟືອງປົກຫນານປູບາງໆເພື່ອຊ່ວຍເກັບຮັກສາຄວາມຊຸ່ມຊື່ນຂອງດິນແຕ່ບໍ່ຄວນໃຫ້ດິນແຫນ້ນເກີນໄປຫົດນ້ຳດ້ວຍບົວຫົດນ້ຳຫລືໃຊ້ສາຍຢາງມັດຕິດກັບຫົວຝັກບົວຫົດນ້ຳໃຫ້ຄວາມຊຸ່ມຊື່ນແກ່ຫນານຜັກບົ້ງທຸກມື້ໆລະ1-2 ເທື່ອ, ເຮັດແບບນີ້ປະມານ2-3 ມື້ຜັກບົ້ງກໍ່ຈະອອກເປັນຕົ້ນ.
ການໃຫ້ນ້ຳ
ຜັກບົ້ງເປັນພືດທີ່ມັກດິນປູກທີ່ຊຸ່ມຊື່ນແຕ່ບໍ່ປຽກຈົນມີນ້ຳຂັງ, ສະນັ້ນຄວນຫົດນ້ຳຜັກບົ້ງຢູ່ສະເຫມີທຸກມື້ໆລະ1-2 ເທື່ອ, ຍົກເວັ້ນໄລຍະທີ່ຝົນຕົກ, ຢ່າໃຫ້ຫນານປູກຜັກບົ້ງຂາດນ້ຳເພາະຈະເຮັດໃຫ້ຜັກບົ້ງຢຸດສະງັກການຈະເລີນເຕີບໂຕ, ຄຸນນະພາບບໍ່ດີ, ຕົ້ນແຂງກະດ້າງ, ຫນຽວ, ບໍ່ເປັນຕາຮັບປະທານແລະເກັບກ່ຽວໄດ້ຊ້າກວ່າປົກກະຕິ.
ການໃສ່ຝຸ່ນ
ຜັກບົ້ງເປັນຜັກທີ່ບໍລິໂພກໃບແລະຕົ້ນ, ມີອາຍຸໃນການເກັບກ່ຽວສັ້ນ, ຖ້າດິນປູກມີຄວາມອຸດົມສົມບູນຫລືມີການໃສ່ຝຸ່ນຄອກເຊັ່ນ: ຂີ້ຫມູ, ຂີ້ເປັດແລະຂີ້ໄກ່ເປັນຕົ້ນ, ເຊິ່ງຝຸ່ນຄອກດັ່ງກ່າວເປັນຝຸ່ນທີ່ມີໄນໂຕເຈນສູງຢູ່ແລ້ວບໍ່ຈຳເປັນຕ້ອງໃສ່ປຸ໋ຍເຄມີກໍ່ໄດ້, ແຕ່ຖ້າດິນປູກບໍ່ອຸດົມສົມບູນປານໃດນອກຈາກໃຫ້ຝຸ່ນຄອກແລ້ວຄວນມີການໃສ່ປຸ໋ຍທາງໃບທີ່ມີໄນໂຕເຈນສູງໂດຍຫວ່ານປຸ໋ຍກະຈາຍທົ່ວທັງຫນານກ່ອນປູກແລະຫລັງປູກຜັກບົ້ງໄດ້ປະມານ7-10 ມື້, ເຊິ່ງການໃຫ້ປຸ໋ຍເທື່ອທີ່2 ນັ້ນ, ຫລັງຈາກຫວ່ານຜັກບົ້ງລົງຫນານແລ້ວຈະຕ້ອງມີການຫົດນ້ຳຫນານປູກຜັກບົ້ງທັນທີ, ຢ່າໃຫ້ປຸ໋ຍຄ້າງຢູ່ຕາມໃບຈະເຮັດໃຫ້ຜັກບົ້ງໃບໄຫມ້ໃນການໃສ່ປຸ໋ຍເຄມີຄັ້ງທີ2 ນັ້ນຈະໃຊ້ວິທີການລະລາຍນ້ຳຫົດ3-5 ມື້ເທື່ອໃດກໍ່ໄດ້ໂດຍໃຊ້ອັດຕາສ່ວນປຸ໋ຍຢູເຣຍ10 ກຣາມຕໍ່ນ້ຳ20 ລິດຈະເປັນການຊ່ວຍໃຫ້ຜັກບົ້ງຈະເລີນເຕີບໂຕແລະເກັບກ່ຽວໄດ້ໄວ້ຂຶ້ນ.
ການເກັບກ່ຽວ
ເມື່ອຜັກບົ້ງໄດ້ປະມານ20-30 ມື້ກໍ່ສາມາດເກັບກ່ຽວໄດ້ແລ້ວແລະການເກັບກ່ຽວນີ້ເຮົາສາມາດຕັດໃຫ້ເຫລືອໃບຕິດກັບຕົ້ນໄວ້2 ໃບ, ໃສ່ຝຸ່ນຄອກບຳລຸງຕໍ່ໄປຜັກບົ້ງຈະສາມາດແຕກໃບໃຫ້ຕັດໃຫມ່ໄດ້ອີກ 2-3 ເທື່ອ, ແຕ່ສຳລັບຜູ້ທີ່ຈະປູກເພື່ອຈຳຫນ່າຍກໍ່ຄວນຫລົກອອກທັງຕົ້ນທັງຮາກມັດລວມກັນເປັນກຳຈາກນັ້ນນຳໄປຈຳຫນ່າຍໄດ້ເລີຍ.
ຂໍ້ມູນເພີ່ມເຕີມ
ຍຸດທະສາດສຳລັບການປະຕິຮູບໂຮງຮຽນ ກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້ ເຖິງປີ 2020
ສາມາດດາວໂຫລດໄດ້ຕາມລີ້້ງດ້ານເທິງ ກໍ່ລະນີ ລີ້ງມີປັນຫາ ກົດ ດາວໂຫລດຄືນໃຫມ່
ພຽງຄຳຂອບໃຈ ຫນື່ງຄຳ ກໍ່ຖືວ່າຕໍ່ກຳລັງໃຈໃຫ້ຄົນຫາຂໍ້ມູນ
ຍຸດທະສາດສຳລັບການປະຕິຮູບໂຮງຮຽນ ກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້ ເຖິງປີ 2020
ເປັນຫຍັງຈຶ່ງຕ້ອງການມີການປະຕິຮູບໂຮງຮຽນກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້
ວິໄສທັດຂອງກະຊວງ ແມ່ນວິທີການສົ່ງເສີມແຮງງານແບບໃໝ່, ຜູ້ ທີ່ສາມາດເຮັດວຽກນຳຊາວກະສິກອນ ດ້ວຍວິທີພັດທະນາເຕັກໂນໂລຊີແບບ ມີສ່ວນຮ່ວມ. ນັກວິຊາການດ້ານກະສິກຳທີ່ມີຄວາມຊຳນານງານ ຈະເປັນ ທີ່ຕ້ອງ ການ ສຳລັບຂະແໜງການພາກເອກະຊົນ, ທີ່ລົງທຶນໃນຂະແໜງ ກະສິກຳນີ້ ຢ່າງວ່ອງໄວ.ສິ່ງດັ່ງກ່າວນີ້ສ້າງມະໂນພາບສຳລັບບົດບາດຂອງໂຮງຮຽນກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້ ໃນອະນາຄົດ ດັ່ງເປັນເຄື່ອງຈັກສົ່ງເສີມກະສິກຳຢູ່ລາວ. ມີໂຮງຮຽນກະສິກຳ ຫ້າແຫ່ງ, ທີ່ຖືກຄຸ້ມຄອງໂດຍກະຊວງກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້, ທີ່ເປັນຜູ້ສະໜອງພະນັກງານທີ່ໄດ້ຮັບການຝຶກອົບຮົມ ທີ່ມີ ຄຸນວຸດທິ ສຳລັບຂະແໜງກະສິກຳ:
- ວິທະຍາໄລກະສິກຳແລະປ່າໄມ້ພາກເໜືອ, ປາກເຊືອງ, ແຂວງຫຼວງພະບາງ
- ໂຮງຮຽນຊົນລະປະທານ ທ່າງ່ອນ, ທ່າງ່ອນ, ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ
- ໂຮງຮຽນກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້ ແຂວງບໍລິຄຳໄຊ, ເມືອງໃໝ່, ແຂວງບໍລິຄຳໄຊ
- ໂຮງຮຽນກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້ ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ, ນາແກ, ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ
- ໂຮງຮຽນກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້ ແຂວງຈຳປາສັກ, ຫຼັກ 7 ປາກເຊ, ແຂວງຈຳປາສັກ
ຍຸດທະສາດນີ້ຖືກພັດທະນາຂຶ້ນແນວໃດ: ຂະບວນການ ປຶກສາຫາລື ນຳຜູ້ມີສ່ວນກ່ຽວພັນ
ການຫັນເປັນທັນສະໄໝຂະແໜງກະສິກຳແລະປ່າໄມ້ ເປັນບູລິມະສິດຕົ້ນຕໍ ຂອງລັດຖະບານລາວ ໃນການບັນລຸການຄ້ຳປະກັນສະບຽນອາຫານ ແລະ ປັບປຸງ ຊິວິດການເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນລາວທັງໝົດໃຫ້ດີຂຶ້ນ. ບົດບາດທີ່ສຳຄັນໃນຂະແໜງກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້ ແມ່ນການເສີມສ້າງຄວາມ ເຂັ້ມແຂງ ໃນການເຮັດກະສິກຳຕາມພື້ນຖານຕະຫຼາດ, ຫຼຸດຜ່ອນ ຄວາມແຕກຕ່າງ ລະຫວ່າງ ເຂດທົ່ງພຽງ ແລະ ເຂດເນີນສູງ ແລະ ການບັງຄັບ ດຳເນີນການຄຸ້ມຄອງປ່າໄມ້ ແລະແຫຼ່ງນ້ຳ ແບບຍືນຍົງ- ແມ່ນຖືກມອບ ໝາຍໃຫ້ວິທະຍາໄລກະສິກຳແລະປ່າໄມ້ ພາກເໜືອ (NAFC), ຊຶ່ງສຸມໃສ່ການ ພັດທະນາເຂດເນີນສູງ ການສົ່ງເສີມກະສິກຳ ເປັນຍຸດທະສາດຕົ້ນຕໍຂອງລັດຖະບານລາວ ເພື່ອ ບັນລຸ ວັດຖຸປະສົງເຫຼົ່ານີ້.
ຜູ້ຮຽນຈົບຕ້ອງການຄວາມຊຳນານງານດ້ານສັງຄົມ, ເສດຖະກິດ, ການເງິນ, ການຕະຫຼາດ ແລະ ການພັດທະນາວິສາຫະກິດຂະໜາດຍ່ອມ ເພື່ອສົ່ງເສີມ ຊາວກະສິກອນ ໃນການເຊື່ອມຕໍ່ກັບຕະຫຼາດຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ.
ໃນປີ 2006, ກະຊວງ ໄດ້ຈ້າງທີ່ປຶກສາ ເພື່ອປະເມີນບັນຫາຕົ້ນຕໍ ແລະ ຮ່າງວິທີການແກ້ໄຂດ້ານຍຸດທະສາດ ສຳລັບການປັບປຸງລະບົບການສຶກສາ ໂຮງຮຽນກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້ ໂດຍຜ່ານການປຶກສາຫາລື ນຳຜູ້ມີສ່ວນ ກ່ຽວພັນ. ໃນປີ 2007, ກະຊວງໄດ້ແຕ່ງຕັ້ງໜ່ວຍປະຕິບັດງານພາຍໃນ ເພື່ອພັດທະນາຍຸດທະສາດເຖິງປີ 2020 ສຳລັບການປະຕິຮູບໂຮງຮຽນກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້. ໜ່ວຍງານດັ່ງກ່າວ ນີ້ ໄດ້ຈັດຕັ້ງກອງປະຊຸມປຶກສາຫາລື ດ້ານວິຊາການ ເພື່ອໃຫ້ໄດ້ ຂໍ້ມູນ ຈາກຜຸ້ມີສ່ວນກ່ຽວພັນ, ໂດຍນຳໃຊ້ບົດລາຍງານ ຂອງທີ່ປຶກສາ ເປັນພື້ນຖານ ສຳລັບການສົນທະນາ ກັນເພີ່ມເຕີມ. ບັນດາກອງປະຊຸມປຶກສາຫາລືເຫຼົ່ານີ້ ໄດ້ຖືກຈັດຂຶ້ນທີ່ນະຄອນ ຫຼວງວຽງຈັນ, ຫຼວງພະບາງ, ບໍລິຄຳໄຊ, ສະຫວັນນະເຂດ ແລະ ຈຳປາສັກ. ມີຜູ້ ເຂົ້າຮ່ວມກອງປະຊຸມດັ່ງກ່າວນີ້ ທັງໝົດ 131 ຄົນ ຈາກ 9 ແຂວງ. ຜູ້ ເຂົ້າຮ່ວມເຫຼົ່ານີ້ ປະກອບມີພະນັກງານໂຮງຮຽນ, ຜູ້ຕາງໜ້າຈາກອົງ ການຕ່າງໆ ຂອງລັດຖະບານ, ບໍລິສັດກະສິກຳ ແລະ ອົງການຈັດຕັ້ງພາກລັດ ແລະ ເອກະຊົນ, ພ້ອມດຽວກັນກັບຜູ້ໃຫ້ທຶນ ແລະ NGO ທີ່ໃຫ້ການ ສະໜັບສະໜູນ ໂຄງການ ແລະ ຜູ້ທີ່ມີຄວາມອາດສາມາດບົ່ມຊ້ອນເປັນ ພະນັກງານຂອງຂະແໜງກະສິກຳ. ໜ່ວຍປະຕິບັດງານ ຈຶ່ງສະຫຼຸບສັງລວມ ໝາກຜົນ ຂອງ ກອງປະຊຸມປຶກສາຫາລືເຫຼົ່ານີ້ໃນບົດລາຍງານໜຶ່ງ, ຊຶ່ງຖືກ ນຳໃຊ້ເປັນພື້ນຖານສຳລັບຮ່າງເອກະສານຍຸດທະສາດ. ໜ່ວຍປະຕິບັດງານ ນີ້ ຍັງໄດ້ພິຈາລະນາ ກ່ຽວກັບວິທີການ ທີ່ ຍຸດທະສາດນີ້ ຈະສາມາດຖືກ ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດດີທີ່ສຸດ. ຮ່າງຍຸດທະສາດ ໄດ້ຖືກທົບທວນຄືນ ໂດຍ ຜູ້ ກຳນົດນະໂຍບາຍ ຈາກຫຼາກຫຼາຍກົມກອງ ພາຍໃນກະຊວງ. ຜົນໄດ້ຮັບນີ້ ແມ່ນເອກະສານຍຸດທະສາດ.
ແຜນງານການຜະລິດກະສິກຳ ແລະປ່າໄມ້
ທິດທາງໃນການພັດທະນາກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້ເປັນສິນຄ້າ ແຕ່ນີ້ຫາປີ 2015 ຂອງກະຊວງກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້ ໄດ້ອີງໃສ່ທ່າແຮງ ແລະ ຄວາມອາດສາມາດບົ່ມຊ້ອນທີ່ມີໃນ ສປປ ລາວ, ເປົ້າຫມາຍແມ່ນສຸມໃສ່ການຜະລິດສິນຄ້າທີ່ສາມາດແຂ່ງຂັນໄດ້ ແລະ ມີທ່າແຮງໃນການແຂ່ງຂັນໃນສະເພາະຫນ້າ ແລະ ຍາວນານ ໂດຍເລັງໃສ່ພືດໄລຍະສັ້ນ, ພືດໄລຍະກາງ ແລະ ພືດໄລຍະຍາວ ລວມທັງສັດລ້ຽງ, ເຄື່ອງປ່າຂອງດົງ ຕາມນະໂຍບາຍໄປຄຽງຄູ່ກັບການຊຸກຍູ້ສົ່ງເສີມການລົງທຶນໃນການຜະລິດເປັນສິນຄ້າທີ່ຕະຫລາດຕ້ອງການ.
ໃນແຜນພັດທະນາຂະແຫນງກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້ 5 ປີ ຄັ້ງທີ VII ໄດ້ກຳນົດການພັດທະນາຂະແຫນງການອອກເປັນ 4 ເປົ້າຫມາຍ 8 ແຜນງານ 14 ມາດຕະການ. ການຜະ ລິດກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້ເປັນສິນຄ້າແມ່ນຫນຶ່ງໃນເປົ້າຫມາຍທີ່ກະຊວງກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້ໄດ້ສຸມໃສ່ ແລະ ປະເພດສິນຄ້າທີ່ແຂ່ງຂັນໄດ້ເປັນຕົ້ນພືດໄລຍະສັ້ນເຊັ່ນ: ເຂົ້າ, ສາລີ, ອາ ຫານສັດ, ຖົ່ວຊະນິດຕ່າງໆ, ພືດຜັກ...; ພືດໄລຍະກາງເຊັ່ນ: ກ້ວຍ, ອ້ອຍ, ມັນຕົ້ນ, ຫມາກນັດ...; ພືດໄລຍະຍາວເຊັ່ນ: ກາເຟ, ຊາ, ຫມາກແຫນ່ງ, ຢາງພາລາ, ໄມ້ໃຫ້ຫມາກຕ່າງໆ.
ນອກຈາກນີ້ ຍັງເນັ້ນໃສ່ສັດລ້ຽງໄລຍະຍາວເຊັ່ນ: ງົວ, ຄວາຍ, ແບ້, ແກະ, ສັດໄລຍະກາງ-ສັ້ນເຊັ່ນ: ຫມູ, ສັດປີກແລະສັດນ້ຳ; ນອກນີ້ເອົາໃຈໃສ່ຄຸ້ມຄອງ-ຂຸດຄົ້ນ ແລະ ພັດທະນາເຄື່ອງ ປ່າຂອງດົງ, ໂດຍອີງໃສ່ເງື່ອນໄຂທາງດ້ານຕະຫລາດ, ຄວາມຍືນຍົງຂອງສິນຄ້າ, ຕົ້ນ ທຶນການຜະລິດ ແລະ ລັກສະນະ ພິເສດຂອງສິນຄ້າ.
ໄປຄຽງຄູ່ກັນນັ້ນ ໃນນະໂຍບາຍກໍ່ຕ້ອງໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ເຊັ່ນດຽວກັນ ໃນການຊຸກຍູ້ສົ່ງເສີມການຜະລິດພາຍໃນ ແລະ ການລົງທຶນຂະຫນາດໃຫຍ່ເຂົ້າຮ່ວມຈຸດພັດທະນາການຜະລິດຂົງ ເຂດທົ່ງພຽງ ແລະ ເຂດເນີນສູງຢ່າງຕັ້ງຫນ້າເພື່ອເຮັດການຜະລິດເປັນອັນສະເພາະແບບຄົບວົງຈອນ ເພື່ອຂາອອກເທື່ອລະກ້າວ ແນໃສ່ເຂົ້າຮ່ວມຕະຫລາດສາກົນບາງປະເພດສິນຄ້າໃນອະນາຄົດ.
ຄາດຫມາຍຕົ້ນຕໍທີ່ຈະເຮັດຄືການປູກເຂົ້າແມ່ນຈະຊຸກຍູ້ສົ່ງເສີມການປູກເຂົ້າທີ່ມີທ່າແຮງເຂົ້າເຖິງຕະຫລາດໃຫມ່ທີ່ມີຄວາມຕ້ອງການສະເພາະເຊັ່ນ: ເຂົ້າພື້ນເມືອງລາວທີ່ມີຄຸນນະພາບ, ເຂົ້າກ່ຳ, ເຂົ້າໄກ່ນ້ອຍ, ເຂົ້າຕາຂຽດ, ເຂົ້າຫອມ, ເຂົ້າພັນ ປັບປຸງໃຫມ່, ເຂົ້າເຊແອ 203, ເຂົ້າທ່າດອກຄຳ ແລະ ອື່ນໆ. ຄາດຫມາຍການຜະລິດແມ່ນອີງ ໃສ່ຄວາມຕ້ອງການຂອງຕະ ຫລາດໃນແຕ່ລະໄລຍະ (2011-2015) ປະມານ 8 ແສນຫາ 1 ລ້ານໂຕນເຂົ້າເປືອກຕໍ່ປີ.
ການຜະລິດພືດ ເພື່ອສະຫນອງຕະຫລາດພາຍໃນ ແລະ ສົ່ງອອກແມ່ນຈະສຸມໃສ່ການຂະຫຍາຍເນື້ອທີ່ປູກ ແລະ ໃຫ້ໄດ້ຮັບຜົນຜະລິດຕາມລຳດັບພືດສິນຄ້າບຸລິມະສິດໂດຍສະເພາະ ພືດທີ່ກຳລັງນິຍົມປູກໃນທົ່ວປະເທດ ແລະ ເປັນຕະຫລາດທ່າແຮງຂອງຕະຫລາດພາຍໃນ ແລະ ສົ່ງອອກຄື: ກາເຟ, ໃຫ້ໄດ້ເນື້ອທີ່ປູກ 65 ພັນເຮັກຕາ ແລະ ຄາດວ່າຈະມີເນື້ອທີ່ເສຍຫາຍແດ່ ເຊິ່ງອາດຈະເກັບ ຜົນຜະລິດໄດ້ພຽງ 55.300 ໂຕນ; ສາລີອາຫານສັດ 213.300 ເຮັກຕາຜົນຜະລິດຈະໄດ້ 1,07 ລ້ານໂຕນ; ຖົ່ວເຫລືອງໃຫ້ໄດ້ເນື້ອທີ່ 17.500 ເຮັກຕາ ຜົນຜະລິດຄາດຈະໄດ້ຮັບ 29.750 ໂຕນ; ຖົ່ວດິນໃຫ້ໄດ້ 35 ພັນເຮັກຕາ, ຫມາກງາໃຫ້ໄດ້ 18 ພັນເຮັກຕາຜົນຜະລິດ 16.200 ໂຕນ; ອ້ອຍ ໃຫ້ໄດ້ 50 ພັນເຮັກຕາ ຜົນຜະລິດຈະໄດ້ 2,15 ລ້ານໂຕນ, ມັນຕົ້ນໃຫ້ໄດ້ 20 ພັນເຮັກຕາ ຜົນຜະລິດຄາດຈະໄດ້ 4 ແສນໂຕນ; ຜັກຕ່າງໆໃຫ້ໄດ້ 346.200 ເຮັກຕາ ຄາດຜົນຜະລິດຈະໄດ້ 1.100 ລ້ານໂຕນ (ໃນນີ້ ມີທັງກະລ່ຳປີ, ຫມາກນັດ, ຫມາກຊູ, ຫມາກກ້ວຍ, ຫມາກແຕງ, ຫມາກໂມ, ຂ່າ, ຂີງ...).
ສິນຄ້າສັດລ້ຽງ ແລະ ການປະມົງແມ່ນຈະພັດທະນາໄປຕາມຈຸດພິເສດທ່າແຮງບົ່ມຊ້ອນທາງດ້ານທຳມະຊາດ, ຕາມລະບົບນິເວດຂອງເຂດແຄວ້ນ, ມີກຳນົດເຂດການລ້ຽງແບບເປັນ ຟາມ, ໂດຍນຳໃຊ້ແນວພັນໃຫມ່ເຊັ່ນ: ຫມູພັນ, ໄກ່ພັນຊີ້ນ, ໄກ່ພັນໄຂ່, ລ້ຽງງົວລູກຊອດຢູ່ໃນເຂດ ອ້ອມຊານເມືອງໃນເຂດທົ່ງພຽງ ເພື່ອຕອບສະຫນອງຕະຫລາດຕົວເມືອງໃຫຍ່, ໂຮງ ແຮມ ແລະ ສະຫນອງໃຫ້ໂຮງງານປຸງແຕ່ງ; ສົ່ງເສີມການລ້ຽງສັດນ້ອຍ ແລະ ປາທຸກຮູບແບບໃນຊົນນະບົດ ເພື່ອການບໍລິໂພກພາຍໃນຄອບຄົວ ແລະ ສົ່ງປ້ອນຕະຫລາດໃນຕົວເມືອງ.
ການລ້ຽງງົວ ແລະ ຄວາຍທີ່ເປັນສິນຄ້າປາຍແຫລມເພື່ອສົ່ງອອກຕາມຊາຍແດນໃຫ້ໄດ້ປະມານ 1 ແສນຫາ 1,4 ແສນໂຕນ ໃນປີ 2015, ໃນນີ້ງົວໃຫ້ໄດ້ 114 ພັນໂຕ, ຄວາຍ 26 ພັນໂຕ, ນອກນີ້ ຍັງມີຜະລິດຕະພັນຈາກສັດເຊັ່ນ: ຫນັງ, ເຂົາ, ກະດູກ, ຄິດເປັນມູນຄ່າການຈະສົ່ງອອກໃຫ້ໄດ້ 322 ຕື້ກີບ.
ພ້ອມດຽວກັນນັ້ນ ກໍ່ຈະເອົາໃຈໃສ່ຄົ້ນຄວ້າພັດທະນາລະບົບການລ້ຽງສັດປະສົມປະສານກັບເຂດພັດທະນາຊົນລະກະເສດຕັ້ງ ແຕ່ຂອດການຜະລິດ, ເກັບຮັກສາ, ປຸງແຕ່ງ ແລະ ກວດ ກາຢັ້ງຢືນຜະລິດຕະພັນ ເພື່ອຍົກສູງຄຸນນະພາບໃຫ້ໄດ້ມາດຕະຖານ, ຕາມຫລັກອະນາໄມສາກົນ (SPS) ແນໃສ່ຮັບປະກັນຄວາມປອດໄພຂອງຜູ້ບໍລິໂພກແລະສ້າງປັດໄຈໃຫ້ແກ່ປະເທດ ເຮົາສາມາດເຂົ້າສູ່ຕະຫລາດສັດໃນຂົງເຂດພາກພື້ນ ແລະ ສາກົນ, ໂດຍອີງໃສ່ໂຄງການສະຫນັບສະຫນູນດ້ານການລ້ຽງສັດເປັນສິນຄ້າ.
ສິນຄ້າດ້ານປ່າໄມ້ ນັບແຕ່ປີ 2011-2015 ການເກັບກູ້ເຄື່ອງປ່າຂອງດົງແມ່ນໃຫ້ຕິດພັນກັບການປົກປັກຮັກສາຄວາມສົມດຸນທາງດ້ານນິເວດທຳມະຊາດ. ໃນແຕ່ລະປີຄາດຄະເນຈະມີການຂຸດຄົ້ນຫວາຍປະມານ 1 ລ້ານ- 1,5 ລ້ານເສັ້ນ, ໄມ້ປ່ອງປະມານ 0,9-1 ລ້ານລ້ານ, ຟືນປະມານ 10-12 ພັນຫລາ, ພ້ອມທັງປະເພດເຄືອ, ດອກ, ຫມາກ, ຮາກ, ໃບ, ເປືອກ, ນ້ຳ ມັນ, ຊິ້ນສ່ວນ ຕ່າງໆປະມານ 15.20 ພັນໂຕນ ຕໍ່ປີ, ຂຸດຄົ້ນໄມ້ຕາມໂກຕາ, ຈາກໂຄງການຕ່າງໆ ແລະ ການກ້າເບ້ຍ, ປູກໄມ້ໃຫ້ບັນລຸເປົ້າ.
Tuesday, June 11, 2013
ຮັກສາສຸຂະພາບດ້ວຍຫມາກໄມ້
ໝາກໄມ້ສາມສີເປັນຢາພອກໜ້າຕ້ານສິວ
ຜັກ ແລະ ໝາກໄມ້ ນອກຈາກຈະໃຫ້ຄຸນປະໂຫຍດທີ່ດີຕໍ່ຮ່າງກາຍຂອງຄົນເຮົາແລ້ວຜັກ ແລະ ໝາກໄມ້ໃນກຸ່ມສີ
ແດງຍັງມີຄຸນສົມບັດໃນການຊ່ວຍຫຼຸດຄວາມມັນຂັດເຊວຜິວທີ່ເສື່ອສະພາບຫຼຸດການອຸດຕັນຮູຂົນ ອັນເປັນສາເຫດຫຼັກຂອງການເກີດສິວ ຫຼຸດຮອຍດ່າງດຳຂອງຜິວ ພ້ອມທັງບຳລຸງຜິວໜ້າໃຫ້ຊຸ່ມຊື່ນອີກດ້ວຍ ໝາກໄມ້ທີ່ເປັນຢາສາມາດ ພອກໜ້າຕ້ານສິວໄດ້ແກ່:
ໝາກໂປ່ມ: (ແອບເປີ່ນ)
ໂດຍນຳເອົາໝາກໂປ່ມ 1 ໜ່ວຍ ມາບົດໃຫ້ລະອຽດປະສົມກັບນ້ຳເຜິ້ງ 2 ບ່ວງແລ້ວ ເອົາມາພອກໃສ່ບໍລິເວນທີ່ເປັນສິວຫຼືມີຮອຍດ່າງດຳປະໄວ້ປະມານ 15 ນາທີ ແລ້ວຈຶ່ງລ້າງອອກດ້ວຍນ້ຳອຸ່ນ ແລະ ຕາມດ້ວຍນ້ຳທຳມະດາແລ້ວເຊັດໜ້າໃຫ້ແຫ້ງ
ໝາກເລັ່ນ:
ສາມາດຫຼຸດຄວາມມັນ ຂັດເຊວຜິວທີ່ເສື່ອສະພາບນຳເອົາໝາກເລັ່ນ 1 ໜ່ວຍບົດໃຫ້ລະ ອຽດມາພອກໜ້າແລ້ວນວດຄ່ອຍໆປະໄວ້ຈົນຮູ້ສຶກເຄັ່ງຜິວໜ້າຈາກນັ້ນຈຶ່ງລ້າງອອກດ້ວຍນ້ຳສະອາດ
ໝາກໂມ:
ສາມາດເພີ່ມຄວາມຊຸ່ມຊື່ນແກ່ຜິວໜ້າ ໂດຍປັ່ນເນື້ອໝາກໂມ 2 ປ່ຽງ ໃຫ້ລະອຽດນຳມາພອກໃຫ້ທົ່ວໃບໜ້າປະໄວ້ປະມານ 10 ນາທີ ແລ້ວຈຶ່ງລ້າງອອກດ້ວຍນ້ຳອຸ່ນ ແລະ ນ້ຳທຳມະດາ ແລ້ວເຊັດ ໜ້າໃຫ້ແຫ້ງ ການພອກໜ້າດ້ວຍສູດໝາກໄມ້ທີ່ແນະນຳນີ້ ສະຫຼັບກັນໄປອາທິດລະຄັ້ງກໍ່ຈະເຮັດໃຫ້ຜິວໜ້າ ຂອງທ່ານສົດໃສສວຍງາມຂື້ນຕື່ມ.
ປະຫວັດຄວາມເປັນມາຂອງ 450 ປີ
ປະຫວັດຄວາມເປັນມາຂອງ 450 ປີ
ຕາມພົງສາວະດານຂອງລາວໄດ້ຂຽນວ່າ: ” ວຽງຈັນກໍ່ຕົວເປັນບ້ານນ້ອຍ ເລີ່ມຕັ້ງແຕ່ລິເວນນີ້ ຍັງເປັນບ້ານປ່າຂາດອນ ຄົນຍັງຢູ່ເຮືອນຕູບ, ມຸງຫຍ້າ, ເສົາໄມ້ໄຜ່, ໄກ່ກະຕາກ, ລູກຫຼານ, ເດັກນ້ອຍໃຫ້ກໍ່ໄດ້ຍິນກັນທົ່ວທັງບ້ານເມື່ອ ພ.ສ ລ່ວງມາ 236 ປີ ໂດຍແມ່ນ ທ້າວ ບູລິຈັນ ໄດ້ພາລູກບ້ານຫຼານ ເມືອງຂອງຕົນມາເຮັດນາໃນບໍລິເວນທາດຫຼວງ ແລະພາກັນຕັ້ງບ້ານເມືອງກັນຢູ່ໃນທີ່ນີ້ ໄດ້ໃສ່ຊື່ວ່າ” ບ້ານໜອງຄັນເທ ຜີເຮືອນ້ຳ ” ( ບ້ານໜອງຄັນເທ ຜີເຮືອນ້ຳ ສັນນິຖານວ່າ ຢູ່ຄຸ້ມສີສັງວອນ ປະຈຸບັນ ).ເນື່ອງຈາກ ບໍລິເວນນີ້ເປັນບ່ອນດິນດຳນ້ຳຊຸ່ມ ເຮັດນາໜ້ອຍໄດ້ເຂົ້າຫຼາຍມີຊຸມຊົນເຂດອື່ນທະຍອນກັນເຂົ້າມາຢູ່ຈົນກາຍເປັນເຂດຊຸມຊົນໃຫ່ຍເປັນຕົວເມືອງເປັນນະຄອນລັດ ໂດຍນອານາຈັກ ສີໂຄດຕະບູນອັນມີສູນອຳນາດຢູ່ໃນເຂດເຊບັ້ງໄຟ ແຂວງຄຳມ່ວນໃນປະຈຸບັນ ຈາກແມ່ນ້ຳຂອງ ເລິກເຂົ້າໄປປະມານ 15 ກິໂລແມັດ ໂດຍມີພະຍາທີ່ປົກຄອງ ເມືອງນີ້ວ່າ: ສຸມິດຕະ ທຳມະວົງສາ ເຊີ່ງໄດ້ແຕ່ຕັ້ງໃຫ້ ທ້າວ ບູລີຈັນ ມາເປັນເຈົ້າເມືອງແລ້ວໃສ່ຊື່ງນີ້ວ່າ ” ວຽງຈັນ ” ຕາມຊື່ຂອງຜູ້ສ້າງໃນເວລາຕໍ່ມາ.
ພາຍຫຼັງອານາຂອມ ທີ່ເຄີຍເລື້ອງອຳນາດໃນບໍລິເວນນີ້ ໄດ້ເສື່ອມລົງ ອາຍຸທະຍາ ແລະ ສຸໂຂໄທ ກໍເຮັດເສິກຍາດດິນແດນກັນ ໃນສຸດອາຍຸດທະຍາ ເປັນຜູ້ມີໄຊຊະນະ ໃນໄລຍະເຈົ້າຟ້າງຸ່ມມະຫາລາດກໍພາໄພ່ພົນເຮັດເສິກ ຍາດເອົານະ ຄອນຫຼວງລັດຕ່າງໆ ເຕົ້າໂຮມດິນແດນ ແລະ ສະຖາປະນາອານາຈັກລ້ານຊ້າງ ເອກະພາບກັນ ໃນປີ 1353 ທີ່ມີສູນອຳນາດຢູ່ນະຄອນຊຽງທອງ ( ຫຼວງພະບາງ ).
ນະຄອນຊຽງທອງ ເປັນຣາຊະທານີຂອງອານາຈັກຊ້າງຄົງຕົວມາດ້ 200 ປີ ງການປ່ຽນແປງ, ເຈົ້າໄຊເຊດຖາ ກະສັດອານາຈັກລ້ານຊ້າງ ອົງທີ 10 ໄດ້ພິຈາລະນາວ່າ ຊຽງທອງມີຂີດຈຳກັດໃນການພັດທະນາປູກຟັງຍັງມີໜ້ອຍດ້ານໜື່ງກໍ່ເປັນທາງທຽວໄປມາຂອງທັບພະມ້າທີ່ເຂັ້ມກວ່າໂດຍຄວາມເຫັນດີຂອງພວກເສນາອຳມາດ ແລະ ປະຊາຊົນເຈົ້າໄຊເຊດຖາຕົກລົງ ຍ້າຍຣາຊະທານີຈາກຊຽງທອງມາຍູ່ວຽງຈັນ ປີ 1560 ໂດຍໃສ່ຊື່ວ່າ ” ນະຄອນຈັນທະບູລີ ສີສັດຕະນາກຄະຫຸດ ອຸດຕະມະ ຣາຊະທານີ ” ພາລະກຳລັງສຳຄັນຂອງເຈົ້າໄຊເຊດຖາ ພາຍຫຼັງວຽງຈັນ ເປັນ ຣາຊະທານີ ມີດັ່ງນີ້: ພະອົງກໍ່ໄດ້ນຳພາປະຊາຊົນບູລະນະສ້າງສາປະເທດຊາດ ແລະ ຣາຊະທານີໃໜ່ໃຫ້ມີຄວາມເຂັ້ມແຂງສວຍງາມຈະເລີນຮຸ່ງເຮື່ອງ,ກິດຈະກຳ ສຳຄັນລວມມີ:
ໄດ້ສ້າງລາຊະ ທານີ ຫຼັງໃໝ່ ທີ່ສວຍງາມ ສະງ່າອົງອາດ, ໄດ້ສ້າງທາດຫຼວງທີ່ກວມ ເອົາທາດ ລູກເກົ່າທີ່ມີມາແຕ່ເດີມຕໍ່ເຕີມໃຫ້ສູງສົ່ງ ແລະງົດງາມ, ໄດ້ຫຼໍ່ພະພຸດທະຮູບ ອົງສຳຄັນໄວ້ເປັນມິ່ງ ຂວັນຂອງ ບ້ານເມືອງເຊັ່ນ: ( ພະອົງຕື້, ພະສຸກ, ພະໃສ, ພະເສີມ ) ແລະ ໄດ້ນຳພາປະຊາຊົນສ້າງສາ ວັດວາ ອາຣາມ ແລະ ສິ່ງປຸກສ້າງທີ່ມີຊື່ສຽງທາງດ້ານປັດຕະຍາກຳ, ວິຈິດຕະກຳ, ປະຕິມາກຳ ທີ່ງົດງາມ ອ່ອນຊ້ອຍ ເປັນເອກກະລັກຂອງຊາດລາວເຊັ່ນ: ວັດຊຽງທອງ ( ຫຼວງພະບາງ ), ຫໍພະແກ້ວ ແລະ ທາດພະນົມ.
ເວັບໄຊ້ຂອງກະຊວງຕ່າງໃນລາວ
ເວັບໄຊ້ຂອງກະຊວງຕ່າງໃນລາວ/Website ministry of Laos PDR
- ກະຊວງ ການຕ່າງປະເທດ http://www.mofa.gov.la/
- ສະພາແຫ່ງຊາດ http://www.na.gov.la/
- ກະຊວງ ອຸດສາຫະກຳ ແລະການຄ້າ ແຫ່ງ ສ.ປ.ປ.ລາວ http://www.moc.gov.la/lao/index.asp
- ກະຊວງປ້ອງກັນປະເທດ http://www.mod.gov.la
- ກະຊວງຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດ ແລະສິ່ງແວດລ້ອມ http://www.monre.gov.la
- ກະຊວງການເງິນ ສປປ ລາວ http://www.mof.gov.la/
- ທະນາຄານແຫ່ງ ສປປ ລາວ http://www.bol.gov.la/
- ກະຊວງວິທະຍາສາດ ແລະເຕັກໂນໂລຊີ http://www.most.gov.la/
- ກົມໄຟຟ້າ http://www.laoenergy.gov.la/
- ຄະນະກຳມະການຄຸ້ມຄອງແຫ່ງຊາດ http://www.nra.gov.la/
- ກະຊວງໄປສະນີ, ໂທລະຄົມມະນາຄົມ ແລະການສື່ສານ http://www.ittc.edu.la/
- ຄະນະກຳມະການອາຊຽນ http://www.aseansec.org/
- ກະຊວງ ສຶກສາ http://www.moe.gov.la/
- ກະຊວງ ກະສິກຳ ແລະປ່າໄມ້ http://www.maf.gov.la/
- ກະຊວງໂຍທາທິການ ແລະຂົນສົ່ງ http://www.mpwt.gov.la
- ສູນຂໍມູນກະຊວງອຸດສາຫະກຳ ແລະ ການຄ້າ http://www.laotradeportal.gov.la
ໂດຍ: ໂຫນ່ງ ອານຸສອນ